Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2014, T. 101

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 23
  • Item
    Bibliografia zawartości półrocznika „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”. Tomy 1-100
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Hamryszczak, Artur Paweł
    Pismo „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne” powstało w 1959 r. jako organ wydawniczy Ośrodka Archiwów Bibliotek i Muzeów Kościelnych. Początkowo było kwartalnikiem, by od numeru 4 przekształcić się w półrocznik. Założycielem i pierwszym redaktorem naczelnym był ks. prof. Stanisław Librowski. Podzielił on pismo na kilka działów tematycznych dotyczących: Ośrodka ABMK, czasopisma, archiwów, bibliotek, muzeów, nauk pomocniczych, hagiografii, materiałów biograficznych oraz zagadnień różnych. W latach 90. XX wieku wraz z kierownictwem kolejnych redaktorów zmieniała się również struktura periodyku. Od tomu 73 (200) półrocznik zawiera następujące działy tematyczne: sympozja, studia i materiały, recenzje i informacje, przegląd bibliograficzny. Ponieważ bibliografia zawiera artykuły, które ukazały się w numerach pisma przed ustaleniem aktualnej struktury przyporządkowano je do istniejących aktualnie działów. The journal “Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne” was established in 1959 as a magazine of the Institute of Church Archives, Libraries and Museums. At first it was a quarterly to the number 4, and then it turned into a semi-annual magazine. The founder and the first editor-in-chief was Rev. Professor Stanislaw Librowski. He divided the journal into several thematic sections referring to: the Institute of Church Archives, Libraries and Museums; magazines; archives; libraries; museums; auxiliary sciences; hagiography; biographical materials and a variety of issues. In the 1990s, along with the successive editors the structure of the journal was changed. From volume 73 (200) the periodical contains the following topics: symposia, studies and materials, reviews and news, a bibliographic review. Since the bibliography includes the articles that appeared in the issues of the journal before the establishment of the current structure, they were assigned to the currently existing sections.
  • Item
    Reklama książki na łamach tygodnika społeczno-religijnego „Wiara” (1906-1909)
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Bednarz-Grzybek, Renata
    Celem artykułu jest przybliżenie reklamowanych na łamach „Wiary” (1906-1909), czasopisma ukazującego się w Warszawie, głównych tytułów książek i broszur. W sposób szczególny potraktowane zostały publikacje dotyczące wychowania dzieci i młodzieży, obyczajowości, zdrowia i ekonomii, zwracające uwagę na wartości patriotyczne i moralne, omawiające dzieje ojczyste i historię Kościoła katolickiego, wskazujące na wzorce osobowe, zawarte w żywotach świętych, a także służące rozrywce (beletrystyka). W dobie zaborów szczególnie ważna stała się sprawa właściwego wychowania kolejnych pokoleń Polaków. Nie mogli oni uczęszczać do polskich szkół, trzeba było zatem w rodzinnym domu uczyć ich polskości, patriotyzmu, szacunku do drugiego człowieka, solidarności społecznej. Rozwijanie kultury czytelniczej było jednym ze sposobów właściwego kształtowania osobowości młodego człowieka. Czytelnicy mogli się zapoznać z krytycznymi opiniami o najnowszych wydawnictwach. Toteż na szpaltach pisma przybliżano tytuły godne przeczytania i wskazywano te, które nic wartościowego nie wnosiły. The aim of this article is to present the main titles of the books and pamphlets advertised in „Wiara” (1906-1909), a magazine which appeared in Warsaw. The paper particularly focuses on the publications on education of children and young people, customs, health and economics, drawing attention to the patriotic and moral values , presenting native history and the history of the Catholic Church, pointing to role models included in the lives of saints. The article also mentions books, the aim of which was an entertainment (fiction). In the era of partitions the issue of particular importance was to provide the proper education for the next generations of the Polish people. They could not attend Polish schools. It was necessary, therefore, to teach them in their family home. They were taught Polish identity, patriotism, respect for others, social solidarity. Developing the reading culture was one of the ways to shape the personality of the young man. Hence the magazine enabled readers to get acquainted with the critical opinions about the latest releases. The authors presented the titles worth reading as well as those books which were of no value.
  • Item
    „Varia” – zapomniane czasopismo studentów KUL
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Centek, Barbara
    W roku akademickim 1983/1984 wśród studentów drugiego roku historii KUL zrodził się pomysł powołania własnego periodyku pod tytułem „Varia”. Głównymi jego inicjatorami byli Mirosław Filipowicz i Adam Hlebowicz, a z czasem dołączył do nich Wojciech Zajączkowski. Pismo powielane było w Zakładzie Prawa Kanonicznego KUL, gdzie Filipowicz zaangażowany został do pełnienia dyżurów. Pisemko ukazywało się w nakładzie ok. 30 egzemplarzy. Kolportowano je wśród kolegów i koleżanek z roku, mieszkańców akademika oraz bywalców czytelni Zakładu Historii KUL. Jak oszacował jeden z twórców pisma, była to grupa około pięćdziesięciu osób. Czasopismo nie miało na celu krytyki ówczesnych władz, gdyż zainteresowała się nim Służba Bezpieczeństwa. Sprawdzano twórców pisma, ale ostatecznie zaniechano działań operacyjnych. In the academic year 1983/1984, the students of the second year of history of the Catholic University came up with an idea of establishing their own journal titled „Varia”. Its main initiators were Miroslaw Filipowicz and Adam Hlebowicz; later Wojciech Zajączkowski joined them. The magazine was duplicated in the Department of Canon Law of the Catholic University of Lublin, where Filipowicz was assigned to be on duty. The magazine circulation was approx. 30 copies and it was distributed among the students of the second year, student hostel residents and regulars of the reading room of History at the Catholic University. As estimated by one of the creators of the magazine, it was a group of about fifty people. The journal was not intended to criticize the then authorities as the Security Service took interest in them. The creators of the magazine were checked, but finally the operational activities were discontinued.
  • Item
    Niezrealizowane wileńskie zamówienie warszawskiej firmy „J. Szpetkowski i Spółka” – dokument z archiwum antokolskiego
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Czyż, Anna S.
    W drugiej połowie XIX wieku nastąpiła intensyfikacja kontaktów artystycznych między Warszawą a Wilnem, czego przykładem jest list (18 V 1903 r.) z archiwum klasztoru i kościoła pw. śś. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie, które obecnie znajduje się w Vilniaus Arkivyskupijos Kurija Archyvas. Adresatem listu był ostatni antokolski kanonik regularny laterański – ks. Franciszek Zawadzki, który w latach 1903-1904 prowadził remont świątyni. Prace obejmowały także kwestię uporządkowania dwóch ołtarzy u wejścia do prezbiterium. W tym miejscu ustawione były pierwotnie dwa snycerskie ołtarze ufundowane przez dobrodzieja wileńskich kanoników regularnych laterańskich Michała Kazimierza Paca. Nowe ołtarze miały wykonać warszawskie zakłady artystyczno-kościelne „J. Szpetkowski i Spółka”, które w tamtym czasie realizowały wiele wystrojów świątyń na terenie dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Z powodu kłopotów finansowych parafii, mimo rozpoczęcia prac, ołtarze ostatecznie nie zostały zrealizowane. Warszawski zakład wysłał jednak do Wilna figurę św. Franciszka, która do co najmniej 1939 r. znajdowała się w jednym z ołtarzy u wejścia do prezbiterium. In the second half of the nineteenth century there was an increase in artistic contacts between Warsaw and Vilnius, as exemplified by the letter (18 May 1903) from the Archive of the Monastery and Church dedicated to Saints Peter and Paul in Antakalnis in Vilnius, which is now located in Vilnius Arkivyskupijos Kurija Archyvas. The addressee of the letter was the last canon regular of the Lateran from Antakalnis – Rev. Franciszek Zawadzki, who in 1903-1904 carried out the renovation of the church. The works also included the issue of ordering two altars at the entrance to the chancel. In that place there were originally two woodcarving altars donated by the benefactor of the Vilnius Canons Regular of the Lateran, Michał Kazimierz Pac. The new altars were to be performed by Warsaw artistic and ecclesiastical firm “J. Szpetkowski and Company“, which at that time performed a great number of decors in churches in the area of the former Grand Duchy of Lithuania. Due to the financial problems of the parish, despite the fact that the works began, the altars were not finally finished. The Warsaw company, however, sent the statue of St. Francis to Vilnius, and that figure was in one of the altars at the entrance to the chancel at least to 1939.
  • Item
    „Heri et hodie”. Chełmskie akta biskupie i konsystorskie według spisu zdawczo-odbiorczego z 1743 roku a obecny stan ich zachowania w Archiwum Archidiecezjalnym Lubelskim
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Marczewski, Jarosław Roman
    W 1743 r. kanonik Józef Ludwik Balicki sporządził spis dokumentów przekazywanych wówczas do archiwum kapituły przy katedrze w Krasnymstawie. Były to materiały pochodzące z kancelarii biskupów chełmskich oraz konsystorza chełmskiego. Spis ten został opublikowany w niniejszym artykule. Czy i w jakim zakresie wymienione w spisie materiały znajdują się obecnie w zasobach Archiwum Archidiecezjalnego Lubelskiego? Ustalenia poczynione w wyniku analizy porównawczej prowadzą do kilku wniosków ogólniejszej natury. Pozytywnym zaskoczeniem jest wysoki stopień zachowania omawianych materiałów. Spośród trzydziestu pięciu pozycji wymienionych w spisie kanonika Balickiego jedynie sześciu brakuje w dzisiejszych zasobach archiwum. Daje to powód do postawienia tezy o kompetentnym obchodzeniu się archiwariuszy z powierzonymi im materiałami i to pomimo gwałtownych przemian instytucjonalnych i niekorzystnych okoliczności dziejowych. Tylko w niewielkim stopniu księgi wykazują rozbieżność chronologiczną w stosunku do ich opisu w regestrze. Możliwe, że różnice te wynikają nie tyle z materialnych strat, co z pobieżnego oglądu i w konsekwencji omyłkowego omówienia dokonanego niegdyś przez autora regestru. Zdecydowane różnice występują natomiast w zewnętrznym wyglądzie ksiąg, a mianowicie w oprawach woluminów. In 1743 Canon Józef Ludwik Balicki drew up an inventory of the documents transferred to the Archive of the Cathedral Chapter in Krasnystaw. Those materials came from the office of the bishops of Chełm and the Consistory of Chełm. The inventory has been published in the following article. Are the materials listed in the inventory in the folds of the Archdiocesan Archives of Lublin now? And to what extent have they been preserved? The findings, done on the basis of the comparative analysis, lead to several conclusions of a more general nature. A positive surprise is the fact that most of those materials have been preserved. Of the thirty-five items listed in Canon Balicki’s inventory only six are missing in today’s records of the archive. It enables the author to propose a theory of competent handling the entrusted materials, in spite of the rapid institutional changes and the adverse circumstances in history. There are only little chronological discrepancies in the books in relation to their description in the register. It is possible that these differences arise not so much from the material losses, but from a cursory inspection and consequently wrong description of the material once done by its author. Distinct differences exist, however, in the external appearance of the books, namely the binding of the volumes.