Filozofia państwa w ujęciu Ericha Voegelina
Loading...
Date
2024-05-15
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
W pracy autor podjął zadanie rekonstrukcji i krytyki teorii państwa w myśli Ericha Voegelina na gruncie filozofii realistycznej. Zauważając znaczący wpływ na dzisiejszą myśl polityczną wskazanego autora zadał pytanie o jego teorię państwa, która nie została dostatecznie wyeksplikowana w dziełach E. Voegelina.
Wskazał kluczowe terminy w dziełach E. Voegelina (historia, kosmion, artykulacja społeczeństwa przedpaństwowego w społeczeństwo państwowe, symbolizacja i partycypacja), dotyczące społeczeństwa politycznego, a dzięki którym człowiek dochodzi do poznania prawdy o samym sobie w kontekście wszystkich istniejących bytów. To samopoznanie prowadzi człowieka do odkrycia własnego istnienia w zależności od tego, co określa on terminem Podstawa Bytu. Pierwszym sposobem artykulacji owego samopoznania jest tworzenie przez człowieka własnego świata społecznego. Wyróżnił trzy typy cywilizacji oraz wskazał na kryterium wyróżnienia tych typów, którym jest relacja pomiędzy społeczeństwem politycznym a wyróżnioną Podstawą Bytu. Zwrócił uwagę na fakt, że Voegelin wprowadza pojęcie doświadczenia anamnetycznego, stanowiącego podstawę rozpoznania przez jednostkę związku z Absolutem. Wskazał również, że według Voegelina rozpoznawany w doświadczeniu anamnetycznym Absolut jest jedynie częścią struktury owego doświadczenia, bez możliwości stwierdzenia jego istnienia w rzeczywistości. Podjęta została w pracy problematyka celu istnienia człowieka w społeczeństwie politycznym, a także rozpoznania ujęcie zagadnienia antropologicznego w myśli Voegelina oraz określenia rozumienia przezeń dobra wspólnego, stanowiącego cel społeczności politycznej. Zwrócił uwagę, że w swoich rozważaniach antropologicznych Voegelin nie zawiera nauki o człowieku na podstawie doświadczenia zewnętrznego, ale poprzestaje jedynie na określeniu szczęścia związanego z rozpoznaniem „hipotetycznej" Podstawy. Bytu, która jest jedynie częścią składową struktury doświadczenia anamnetycznego. To ujęcie człowieka sprawia, iż w teorii państwa, wyartykułowanej z pism Ericha Voegelina, nie znajduje się pojęcie dobra wspólnego jako celu społeczności politycznej.
Rozprawa wykazała zasadnicze braki w spuściźnie E. Voegelina, które sprawiają, że nie stanowi ona całościowej odpowiedzi na pytanie o istnienie człowieka w społeczności państwowej.
In the work, the author undertook the task of reconstructing and criticizing the theory of the state in the thought of Erich Voegelin on the basis of realistic philosophy. Noting the significant influence of the indicated author on today's political thought, he asked a question about his theory of the state, which was not sufficiently explicated in the works of E. Voegelin. He indicated the key terms in the works of E. Voegelin (history, cosmion, articulation of pre state society into state society, symbolization and participation), relating to political society, and thanks to which man comes to know the truth about himself in the context of all existing entities. This self-knowledge leads man to discover his own existence, depending on what he defines as the Ground of Being. The first way of articulating this self-knowledge is by man creating his own social world. He distinguished three types of civilizations and pointed to the criterion for distinguishing these types, which is the relationship between the political society and the distinguished Ground of Being. He drew attention to the fact that Voegelin introduces the concept of anamnetic experience, which is the basis for an individual's recognition of the relationship with the Absolute. He also pointed out that, according to Voegelin, the Absolute recognized in anamnetic experience is only part of the structure of that experience, without the possibility of stating its existence in reality. The work addresses the issue of the purpose of human existence in political society, as well as identifying the anthropological issue in Voegelin's thought and defining his understanding of the common good, which is the goal of the political community. He pointed out that in his anthropological considerations Voegelin does not include a science about man based on external experience, but limits himself only to defining happiness related to the recognition of the "hypothetical" Ground. Being, which is only a component of the structure of anamnetic experience. This approach to man makes the theory of the state, articulated in the writings of Erich Voegelin, does not include the concept of the common good as the goal of the political community. The dissertation showed fundamental shortcomings in E. Voegelin's legacy, which means that it does not constitute a comprehensive answer to the question about the existence of man in the state community.
Description
Wydział Filozofii, Instytut Filozofii; promotor: prof. Piotr Jaroszyński
Keywords
państwo, Erich Voegelin, byt ludzki, Absolut, ideologia, state, human being, Absolute, ideology