Kościoły i zabudowania parafialne w Konopnicy w XVII-XX wieku

Hamryszczak, Artur Paweł; Mącik, Hubert

Kościoły i zabudowania parafialne w Konopnicy w XVII-XX wieku

dc.contributor.author	Hamryszczak, Artur Paweł
dc.contributor.author	Mącik, Hubert
dc.date.accessioned	2020-06-03T07:22:03Z
dc.date.available	2020-06-03T07:22:03Z
dc.date.issued	2019
dc.description	Tłumaczenie streszczenia w języku angielskim Aneta Kiper.	pl
dc.description.abstract	Parafia w Konopnicy w ziemi lubelskiej i archidiakonacie lubelskim datuje się na XIV wiek. Obejmowała trzy wsie położone koło siebie: Konopnicę, Radawiec i Uniszowice. Pod koniec XVIII wieku parafia liczyła już sześć wsi, obok wyżej wspomnianych miejscowości, także Radawczyk, Motycz i Sporniak. Zmiana granic parafii dokonała się dopiero w okresie międzywojennym, kiedy powstała parafia w Motyczu. Uposażanie kościoła zostało nadane przez magistrat miasta Lublina w 1428 r. Najstarszy kościół drewniany pw. św. Katarzyny został zastąpiony po 1650 r. murowanym, konsekrowanym w 1667 r., zbudowanym na cyplu wysuniętym w dolinę rzeczki. Kościół nosił wówczas wezwanie, oprócz dotychczasowego św. Katarzyny, również Wniebowzięcia NMP. Następcą tej świątyni jest wzniesiony w latach 1904-1906 kościół neogotycki, według projektu Władysława Siennickiego, który funkcjonuje do dziś dnia i został wybudowany w innym miejscu niż poprzednia świątynia. Decyzja o jego wzniesieniu wynikała z rosnącej liczby mieszkańców parafii, złym stanem technicznym dotychczasowego kościoła oraz wytyczeniem szosy kraśnickiej, która stała się głównym traktem prowadzącym z Lublina do Kraśnika. Po wzniesieniu nowego kościoła, budynek starej świątyni z XVII wieku popadł w zapomnienie i w latach międzywojennych uległ rozbiórce. W kościele w Konopnicy znajdowała się gotycka figura Piety, która aktualnie jest przechowywana w Muzeum Narodowym w Poznaniu. Rzeźba uchodziła za słynącą łaskami i cieszyła się lokalnym kultem. Umieszczona była w głównym ołtarzu. Corocznie w święto Siedmiu Boleści Maryi, w piątek przed Niedzielą Palmową odprawiano mszę św. odpustową z wystawieniem Najświętszego Sakramentu. Szczegółowe opisy parafii i kościoła parafialnego w Konopnicy pochodzą z wizytacji kanonicznych, w których na przestrzeni lat zapisywano stan zabudowań kościelnych. Do zabudowań parafialnych oprócz kościoła należała plebania, mieszkania sług kościelnych, szpital oraz budynki gospodarcze (m.in. wozownia, stajnia, chlew, spichlerz, browar). Nowy cmentarz parafialny, który zastąpił przykościelny, powstał w początkach XIX wieku i aktualnie wpisany jest w rejestr zabytków.	pl
dc.description.abstract	The parish of Konopnica in the Lublin district and the archdeaconry of Lublin dates back to the fourteenth century. It encompassed three villages located next to each other: Konopnica, Radawiec and Uniszowice. At the end of the eighteenth century the parish already had six villages, apart from the abovementioned ones, Radawczyk, Motycz and Sporniak. It was not until the interwar period that the parish borders were changed; the parish of Motycz was established at the time. The church was endowed by the authorities of the city of Lublin in 1428. The oldest wooden St Catherine’s church was replaced with a stone church, built on a headland protruding into the river valley and consecrated in 1667. At that time the church was dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary, as well as St Catherine. The eclectic church, designed by Władysław Siennicki and erected in 1904- 1906, took the place of the one from the seventeenth century (it was, however, built on a different site from the previous one). The church serves its functions to this day. The decision to build a new church was prompted by an increasing number of parish inhabitants, the poor technical condition of the existing church, and the project of the Kraśnik road, which became the main road from Lublin to Kraśnik. After the new church had been built, the old church of the seventeenth century fell into oblivion and was demolished in the interwar years. The Konopnica church boasted a sculpture of a Gothic Pietà, which is currently held at the National Museum in Poznań. The sculpture, placed in the high altar, was considered to be miraculous and was worshipped by the local population. Every year on the feast of the Seven Sorrows of Mary (the Friday before Palm Sunday), the Blessed Sacrament was exposed following the celebration of holy mass, during which the faithful were granted an indulgence. The condition of the parish and the church in Konopnica was described in detail in canonical visitation records. In addition to the church, the parish possessed a presbytery, flats for church servants, a hospital, and outbuildings, such as a coach house, a stable, a pigsty, a granary, and a brewery. The new parish cemetery, which replaced the cemetery located near the church, was opened in the early nineteenth century and is currently in the national register of historic monuments.	pl
dc.identifier.citation	"Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne" 2019, T. 112, s. 167-198.	pl
dc.identifier.doi	10.31743/abmk.6360
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/20.500.12153/1180
dc.language.iso	pl	pl
dc.publisher	Wydawnictwo KUL	pl
dc.rights	Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0 Polska	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/pl/	*
dc.subject	Konopnica	pl
dc.subject	Władysław Sienicki	pl
dc.subject	Pieta	pl
dc.subject	archidiakonat lubelski	pl
dc.subject	parafia w Konopnicy;	pl
dc.subject	the archdeaconry of Lublin	pl
dc.subject	Pietà	pl
dc.subject	the parish of Konopnica	pl
dc.subject	sacral architecture	pl
dc.title	Kościoły i zabudowania parafialne w Konopnicy w XVII-XX wieku	pl
dc.title.alternative	Churches and parish buildings in Konopnica from the seventeenth to the twentieth century	pl
dc.type	info:eu-repo/semantics/article	pl