Browse
Recent Submissions
- ItemWalor źródłowy wspomnień ks. Henryka Peszki(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2024) Kwaśniewski, AndrzejWspomnienia ks. Henryka Peszki to realistyczny opis własnego życia. Wspomnienia obejmują dzieje z lat 1910-1955. Autor opisał dzieciństwo spędzone w chłopskiej rodzinie na terenie Galicji, kształtowanie się powołania kapłańskiego, studia teologiczne w Seminarium Kieleckim, pracę duszpasterską w parafiach diecezji kieleckiej oraz posługę kapelana Armii Krajowej. Po drugiej wojnie światowej uchwycił pierwsze momenty konfrontacji komunizmu z Kościołem katolickim. Unikatowy charakter ma opis zajść antyżydowskich w Kielcach oraz relacja z pobytu w więzieniu w Warszawie na Mokotowie. Narracja stworzona przez ks. Henryka Peszkę jest rzeczowa i krytyczna. Autor relacjonował wydarzenia ostrożnie i nie przydawał swojemu przekazowi warstwy ideologicznej. Dzięki tak konstruowanym wspomnieniom stworzył wartościowe źródło historyczne, którego walory ukazuje porównanie z pamiętnikarstwem innych księży. Dzięki pracy edytorskiej Ryszarda Gryza i Karoliny Święcich cenne źródło zostało wydane drukiem i opatrzone aparatem krytycznym. The memoirs of Fr. Henryk Peszka are a realistic description of his own life. The memoirs cover the history of the years 1910-1955. The author described his childhood spent in a peasant family in Galicia, the formation of his priestly vocation, his theological studies at the Kielce Seminary, his pastoral work in the parishes of the Kielce diocese and his ministry as a chaplain of the Home Army. After World War II, he recorded the first moments of confrontation between communism and the Catholic Church. His description of anti-Jewish incidents in Kielce and his account of his imprisonment in Warsaw's Mokotow prison are unique. The narrative created by Fr. Henryk Peszko is factual and critical. The author reported the events carefully and did not add an ideological layer to his account. Thanks to the memoirs constructed in this way, he created a valuable historical source, the qualities of which are shown by comparison with the memoirs of other priests. Thanks to the editorial work of Ryszard Gryz and Karolina Swiecich, the valuable source has been published in print and provided with a critical apparatus.
- ItemSad and Rabid Puppies: Politicization of the Hugo Award Nomination Procedure(Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 2017-06-01) Oleszczuk, AnnaOriginally a conservative genre, in the second half of the twentieth century, science fiction (sf) became a discourse whose progressive presentation of virtually all controversial political issues and critical questioning of the political status quo have remained unmatched in the so-called popular culture, among others. There is no other literary convention that so boldly challenges such issues as racism, sexism, social justice, and ecological devastation. However, the progressive stance of many science fiction writers, editors, and readers has been, in recent years, challenged by loose coalitions of groups calling themselves Sad Puppies and Rabid Puppies, who have acted against what they perceive as the repression of more traditional voices in science fiction communities. The paper will seek to explore recent political shifts within the science fiction fandom, with regard to oppression involving gender, class, race, and ethnicity. I will provide an account of the fandom’s political tensions, disentangle some of the convoluted discussions that have taken place across blogs, Twitter accounts, and Facebook pages of those involved in these debates, and specifically address the controversies related to the 2014 and 2015 Hugo Awards. I will also attempt to illuminate the violent conservative backlash that the aforementioned groups launched against the perceived political correctness and repression of certain viewpoints within sf communities. Science fiction (sf), pierwotnie gatunek konserwatywny, w drugiej połowie XX wieku stał się dyskursem, którego progresywna prezentacja praktycznie wszystkich kontrowersyjnych kwestii politycznych i krytyczne kwestionowanie politycznego status quo są niedoścignione m.in. w tzw. kulturze popularnej. Nie ma innej konwencji literackiej, która tak odważnie rzucałaby wyzwanie takim kwestiom jak rasizm, seksizm, sprawiedliwość społeczna czy dewastacja ekologiczna. Jednakże postępowa postawa wielu pisarzy, redaktorów i czytelników science fiction została w ostatnich latach zakwestionowana przez luźne koalicje grup nazywających siebie Sad Puppies i Rabid Puppies, które wystąpiły przeciwko temu, co postrzegają jako represjonowanie bardziej tradycyjnych głosów w społecznościach science fiction. Artykuł ma na celu zbadanie ostatnich zmian politycznych w fandomie science fiction w odniesieniu do ucisku związanego z płcią, klasą, rasą i pochodzeniem etnicznym. Przedstawia polityczne napięcia w fandomie, rozwikłuje niektóre z zawiłych dyskusji, które miały miejsce na blogach, kontach na Twitterze i stronach na Facebooku osób zaangażowanych w te debaty, a w szczególności odnosi się do kontrowersji związanych z nagrodami Hugo 2014 i 2015. Naświetla również inspirowany przez wspomniane grupy gwałtowny sprzeciw konserwatystów przeciwko tzw. poprawności politycznej i represjonowaniu pewnych punktów widzenia w społecznościach sf.
- ItemOrgany i organiści w parafii Racławice w latach 1650-1998. Studium źródłowe(Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2023-12-29) Moskal, Tomasz; Wiśniewski, Piotr; Adamko, RastislavArtykuł traktuje o organach i organistach parafii Racławice (diecezja sandomierska) w okresie blisko 350 lat. Parafię erygowano na przełomie XIII/XIV wieku. Informacje źródłowe o wyposażeniu świątyni sięgają 1604 r., natomiast dopiero w 1650 r. mamy pierwszą wzmiankę o instrumencie muzycznym. W XVIII wieku wymieniane są organy 13-głosowe, które użytkowano do 1914 r. Po pożarze kościoła w czasie I wojny światowej korzystano z fisharmonii dwugłosowej, którą w 1955 r. zastąpiono organami 12-głosowymi. Podjęte przez ówczesnego proboszcza próby budowy nowych organów zakończyły się ostatecznie rozbudową dotychczasowego instrumentu. W 1975 r. zostały oddane do użytku organy 25-głosowe, które w 1998 r. przeniesiono do nowego kościoła. Informacje o organistach racławickich źródła podają od 1694 r. Z XIX wieku pochodzą szczegółowe wiadomości o warunkach mieszkaniowych i wynagrodzeniu organistów, a z XX wieku – o ich wykształceniu i zaangażowaniu w kulturę muzyczną parafii. This article deals with the organ and organists of the Racławice parish (Sandomierz diocese) over a period of nearly 350 years. The parish church was erected in the late 13th/14th century. Source information about the church’s furnishings goes back to 1604, while it was not until 1650 that the first mention of a musical instrument was recorded. In the 18th century, a 13-voice organ is mentioned, which was in use until 1914. After the church fire during World War I, a two-voice harmonium was used, which was replaced by a 12-voice organ in 1955. Attempts made by the then parish priest to build a new organ eventually ended with the expansion of the existing instrument. A 25-voice organ was commissioned in 1975 and moved into the new church in 1998. Sources provide information about the organists of Racławice from 1694 on. From the 19th century comes detailed information about the housing conditions and salaries of organists, and from the 20th century their training and involvement in the musical culture of the parish.
- ItemProblematyka budownictwa sakralnego diecezji lubelskiej w stenogramach z przemówień i kazań biskupa sufragana lubelskiego Zygmunta Kamińskiego z lat 1978-1980 zarejestrowanych przez funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa(Wydawnictwo KUL, 2023) Kumor-Mielnik, JoannaWiodącym zagadnieniem artykułu jest charakterystyka problemów budownictwa sakralnego diecezji lubelskiej zawartych w stenogramach z przemówień i kazań biskupa sufragana lubelskiego Zygmunta Kamińskiego z lat 1978-1980, jak też przedstawienie opinii władz państwowych na temat osoby duchownego. Wprowadzenie do tych kwestii stanowi statystyczno-porównawcza prezentacja zapisów jego wypowiedzi, które były efektem zainteresowania władz aparatu bezpieczeństwa działalnością sufragana lubelskiego. Ważnym akcentem jest dostrzeżenie zaangażowania bp. Z. Kamińskiego w rozwój budownictwa kościołów i kaplic w diecezji lubelskiej w okresie PRL, które przejawiało się przede wszystkim w inspirowaniu wiernych, poprzez kazania i odwiedziny w parafiach do podejmowania inicjatyw budowlanych, ale także w przezwyciężaniu represji wynikających z egzekwowania przez władze komunistyczne przepisów prawa budowlanego. Troska bp. Kamińskiego o rozwój budownictwa sakralnego w diecezji wyrażała się również w składaniu przez niego próśb i wniosków budowlanych do władz administracji wyznaniowej różnego szczebla, ale także w szczegółowym rozpoznawaniu potrzeb budowlanych diecezji. Podejmowane przez władze komunistyczne różne formy przeciwdziałania aktywności pasterskiej biskupa okazały się nieskuteczne. I mimo że władze na szczeblu centralnym, mając na uwadze działania bp. Kamińskiego, ostrzegały, że nie można dopuścić do pojawienia się drugiego bp. Ignacego Tokarczuka, to jednak żadnymi restrykcjami nie zdołały „uciszyć” sufragana lubelskiego, który swoim słowem zachęcał i mobilizował diecezjan do podejmowania inwestycji budowlanych oraz duszpasterskich, mimo sprzeciwu władz państwowych, powtarzając, że każdy ma prawo do wyznawania swojej wiary i zaspokajania potrzeb religijnych w budynkach sakralnych. The main point of the article is the characterization of the issues of sacral construction in the Lublin Diocese contained in the transcripts of speeches and sermons of Lublin Suffragan Bishop Zygmunt Kamiński from 1978–1980, as well as the presentation of the opinion of state authorities on the figure of the clergyman. The introduction to these issues constitutes a statistical and comparative presentation of the records of his statements, which were the result of the interest of the authorities of the Security Service in the activities of the Lublin suffragan. An important emphasis is recognition of Bishop Z. Kamiński’s involvement in the development of the construction of churches and chapels in the Lublin Diocese during the communist period, which manifested itself primarily in inspiring the faithful, through sermons and visits to parishes aimed to undertake construction initiatives, but also in overcoming the repression resulting from the enforcement of construction laws by the communist authorities. Bishop Kamiński’s concern for the development of sacral construction in the diocese was also expressed in his submission of requests and building applications to the religious administration authorities at various levels, but also in his detailed recognition of the construction needs of the diocese. Various forms of counteracting the bishop’s pastoral activities undertaken by the communist authorities proved ineffective. Although the authorities at the central level, mindful of the actions of Bishop Kamiński, warned that the emergence of a second Bishop IgnacyTokarczuk was unthinkable, they failed to ‘silence’ the Lublin suffragan, who succeeded in encouraging and mobilizing diocesans to undertake construction and pastoral investments, despite the objections of the state authorities, and reiterating that everyone has the right to profess their faith and meet their religious needs in sacred buildings.
- ItemZapomniane źródła o zdobyciu Zamościa w 1809 roku (wspomnienia O. Hermana Łabowskiego, zamojskiego bazylianina i kazanie dziękczynne ks. Onufrego Skotnickiego, infułata zamojskiego)(Wydawnictwo KUL, 2023) Ziółek, Ewa M.Artykuł prezentuje dwa mało znane źródła, odnoszące się do dziejów Zamościa i wojny polsko-austriackiej. Głównym jest wspomnienie bazylianina, o. Hermana Łabowskiego, przełożonego klasztoru bazyliańskiego w Zamościu. Obejmuje ono zasadniczo niecałe trzy miesiące 1809 roku – od maja do lipca. W tym czasie miało miejsce jedyne w dziejach twierdzy zdobycie jej szturmem przez wojsko polskie, następnie konstytuowanie się władz tymczasowych Galicji Zachodniej i dwie uroczystości – dziękczynienie za zwycięstwo i zaprzysiężenie władz polskich. Do swoich wspomnień o. H. Łabowski włączył treść kazania infułata zamojskiego, ks. Onufrego Skotnickiego, wygłoszonego na uroczystościach dziękczynnych w dniu 28 maja 1809 roku. Treść tego kazania pozostawała nieznana, aczkolwiek istnieją przesłanki, że mogło być wydrukowane. Zatem edytowane źródło składa się właściwie z dwóch tekstów dwóch autorów. Niniejszą edycją zostają one przywrócone historiografii. The article presents two little-known sources relating to the history of Zamość and the Polish-Austrian war. The main one is the memoir of Basilian Father Herman Łabowski, superior of the Basilian monastery in Zamość. It essentially covers less than three months of 1809, from May to July. The only capture of the fortress in its history by the Polish army took place at that time, followed by the constitution of the provisional authorities of Western Galicia and two celebrations – thanksgiving for the victory and the oaths of the Polish authorities. In his memoirs, Fr H. Łabowski included the content of a sermon by the prelate of Zamość, Rev. Onufry Skotnicki, delivered at a thanksgiving celebration on 28 May 1809. That content remained unknown, although there are indications that it may have been printed. Consequently, the edited source actually consists of two texts by two authors. With this edition they are restored to historiography.