Znaczenie przymiotnika αἰώνιος w Setpuagincie, pseudoepigrafach Starego Testamentu i Nowym Testamencie w nawiązaniu do interpretacji Wacława Hryniewicza tekstu Mt 25,46

Abstract
Artykuł poświęcony jest analizie znaczenia przymiotnika αἰώνιος, które przyjmuje on w Septuagincie, pseudoepigrafach Starego Testamentu i Nowym Testamencie. Inspiracją do napisania artykułu była interpretacja tekstu Mt 25,46 przez ks. prof. Wacława Hryniewicza. Dowodzi on, że omawiany przymiotnik – użyty dwa razy we wspomnianym wersecie – w syntagmie εἰς κόλασιν αἰώνιον znaczy „długotrwały”, tzn. trwający przez długi czas, ale mający koniec (Hryniewicz odnosi się do znaczenia analizowanego słowa, które przyjmuje ono w grece klasycznej), podczas gdy w εἰς ζωὴν αἰώνιον przyjmuje znaczenie „wieczny”, tzn. ma swój początek, ale nie ma końca. Na tej podstawie Hryniewicz uważa, że kara, o której mówi Mt 25,46, nie jest wieczna, lecz ograniczona w czasie (w jego mniemaniu interpretację tę potwierdza również rzeczownik κόλασιν rozumiany jako kara ukierunkowana na refleksję, której celem jest poprawa postępowania). Artykuł analizuje znaczenie αἰώνιος w LXX, w pseudoepigrafach Starego Testamentu i Nowym Testamencie, wskazując na wyraźną ewolucję znaczenia tego słowa w powyższych tekstach. Zwłaszcza w pseudoepigrafach Starego Testamentu, posiadających apokaliptyczny charakter, przymiotnik ten przyjmuje znaczenie „wieczny” w tym sensie, że ma początek, ale nie ma końca (jest to tzw. wieczność względna). Przyczyną tej zmiany znaczenia była rodząca się wiara w życie pozagrobowe i nagrodę albo karę, która czeka na każdego po jego śmierci. Zakończenie artykułu wskazuje na błędy i nieścisłości dotyczące refleksji Hryniewicza na temat kary wiecznej na podstawie Mt 25,46.
The article is devoted to the meaning that the adjective αἰώνιος assumes in the Septuagint, the Old Testament pseudepigrapha and the New Testament. Such a reflection was inspired by Rev. Prof. Wacław Hryniewicz’s interpretation of Mt 25:46. Hryniewicz argues that the adjective in question used twice in the verse in the syntagma εἰς κόλασιν αἰώνιον means “longlasting”, that is lasting for a long time but having its end (Hryniewicz refers to the meaning of the adjective in classical Greek), while in εἰς ζωὴν αἰώνιον it means “eternal”, that is having its beginning but no end. It is on this basis that Hryniewicz concludes that the punishment the verse mentions in not eternal but temporary (in his view, this also confirms the meaning of the noun κόλασις as punishment aimed at generating reflection and improvement). The present article analyzes the meaning of αἰώνιος in LXX, in the Old Testament pseudepigrapha and in the New Testament, pointing to a clear evolution of the meaning of the word in these texts. It is especially in the Old Testament pseudepigrapha of an apocalyptical character that the adjective is imbued with the meaning of “eternal”, that is having its clear beginning but no end in time (the so-called relative eternity). This happened due to the arising belief in the afterlife and the reward or punishment awaiting everybody after his or her death. The conclusion of the article points to certain mistakes and inaccuracies of Hryniewicz’s reflections on eternal punishment.
Description
Keywords
αἰώνιος, wieczność, Mt 25,46, kara wieczna, życie wieczne, eternity, Mt 25:46, eternal punishment, eternal life
Citation
"Verbum Vitae" 36 (2019), s. 445-490
ISBN