Kształtowanie się świadomości obowiązków człowieka wobec zwierząt w podręcznikach teologii moralnej przełomu XIX i XX wieku

No Thumbnail Available
Date
2020-01-02
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Polskie Towarzystwo Nauk Weterynaryjnych
Abstract
Celem artykułu jest przenalizowanie obecności problematyki stosunku człowieka wobec zwierząt w podręcznikach teologii moralnej powstałych na przełomie XIX i XX wieku, których konkluzje oddziaływały na kształt refleksji teologicznomoralnej aż do lat siedemdziesiątych XX wieku. Zagadnienie to pojawia się w większości spośród przeanalizowanych opracowań reprezentujących nurt alfonsjański, neotomistyczny i chrystocentryczny. Moraliści koncentrują swoją uwagę przede wszystkim wokół kwestii nabywania prawa własności zwierząt. Nie stronią jednak od rozważań na temat praw zwierząt i obowiązków człowieka wobec innych istot żywych. Choć te kategorie są dla nich przeważnie nie do zaakceptowania, to jednak pojawiają się wyraźne zachęty do traktowania zwierząt z wrażliwością. Niektóre podręczniki rozpatrują nawet przejawy okrucieństwa w kategoriach wykroczenia moralnego. Przeanalizowane teksty pozwalają stwierdzić, że przedsoborowa teologia moralna dała podwaliny dla wypracowania współczesnej koncepcji obowiązków człowieka względem zwierząt obecnej w nauczaniu Kościoła i rozważaniach teologicznomoralnych.
The aim of this article is to analyze the views on man’s relation to animals in the handbooks of moral theology from the late 19th and early 20th centuries, which affected theological and moral reflection until the 1970s. Man’s relation to animals is discussed in most of the analyzed studies representing the Alphonsian, Neo-Thomistic and Christocentric currents. The moralists focus primarily on the question of acquiring the ownership right to animals. However, the authors also reflect on animal rights and man’s duties towards other living beings. Although these categories are usually unacceptable to them, they clearly encourage their readers to treat animals with sensitivity. Some handbooks actually describe instances of cruelty to animals as morally offensive. The writings analyzed permit the conclusion that the pre-Conciliar moral theology laid foundations for the development of the contemporary concept of man’s duties towards animals in the teaching of the Catholic Church and in theological and moral thought.
Description
Keywords
obowiązki, okrucieństwo, prawa zwierząt, teologia moralna, zwierzęta, duties, cruelty, animal rights, moral theology, animals
Citation
"Medycyna Weterynaryjna" 2020, R. 76, nr 1, s. 59-62
ISBN