Mistagogia do sakramentów Eucharystii oraz pokuty i pojednania w katechezie szkolnej. Studium katechetyczne w świetle badań wybranych podręczników do nauczania religii w liceum
Abstract
Rozprawa doktorska pt. "Mistagogia do sakramentów Eucharystii oraz pokuty i pojednania w katechezie szkolnej. Studium katechetyczne w świetle badań wybranych podręczników do nauczania religii w liceum" wpisuje się w postulat odnowy katechezy młodzieży. Była ona próbą odpowiedzi na pytanie w jaki sposób w podręcznikach do nauki religii w liceum realizowane jest wychowanie liturgiczne, a zwłaszcza mistagogia do dwóch szczególnych sakramentów - Eucharystii oraz pokuty i pojednania. W oparciu o metodologię teologii pastoralnej została wypracowana struktura pracy, która składa się z sześciu rozdziałów. Rozdział pierwszy zaprezentował istotę i wymiary mistagogii, ukazując znaczenie samego terminu „mistagogia”, jego rozumienie w starożytności chrześcijańskiej, pojęcie katechez mistagogicznych oraz współczesne ujęcia i podstawowe jej wymiary. Następnie ukazano wskazania eklezjalne dla katechezy eucharystycznej oraz dla formacji do sakramentu pokuty i pojednania, opierając się na strukturze katechezy mistagogicznej, obejmującej wymiar celebratywny, misteryjny oraz egzystencjalny. Rozdziały od drugiego do piątego, analizując kolejno podręczniki ucznia i poradniki dla nauczyciela wydawnictw „Gaudium”, „Jedność”, „Święty Wojciech” oraz „WAM” (serie podręczników, które swoim zasięgiem obejmują większą część Polski), ukazały rzeczywistą sytuację mistagogii do sakramentów Eucharystii oraz pokuty i pojednania w katechezie młodzieży licealnej. Każdy z tych rozdziałów opisał kolejno: wychowanie liturgiczne, treści katechezy eucharystycznej oraz formację do sakramentu pokuty i pojednania w podręcznikach poszczególnych wydawnictw. Ostatni rozdział pracy podjął próbę ogólnego porównania treści zawartych w rozdziałach od drugiego do piątego i wyciągnięcia wniosków oraz sformułowania postulatów katechetycznych odnośnie do pogłębienia liturgicznego wymiaru katechezy młodzieży oraz odnowy mistagogii do sakramentów Eucharystii oraz pokuty i pojednania.
Doctoral dissertation "Mystagogy of the Eucharist, the sacraments of penance and reconciliation in school catechesis. Catechetic study in the light of selected research textbooks for teaching religion in high school" is a part of the postulate of the renewal of the catechesis of youth. An attempt was made to answer the question how in religion textbooks in high school liturgical upbringing is performed, especially mystagogy of the two particular sacraments - the Eucharist and the sacrament of penance and reconciliation. Based on pastoral theology's methodology the work structure consisting six chapters has been developed. The first chapter presents the essence and dimensions of mystagogy, showing the importance of the term ‘mystagogy’ itself, its understanding in Christian antiquity, the concept of mystagogical catechesis and modern approaches and its basic dimensions. Then the ecclesial indications of the Eucharistic catechesis and the formation of the sacrament of penance and reconciliation were shown, based on the structure of mystagogical catechesis, including the celebrative, mystery and existential dimension. Chapters from two to five, analyzing student and teacher textbooks of publishing houses "Gaudium", "Jedność", "Saint Wojciech" and "WAM" (series of textbooks, which cover the majority of Poland), show the real the situation of the mystagogy of the sacrament of the Eucharist and penance and reconciliation in the catechesis of the youth in high school. Each of these chapters described in succession: liturgical education, the content of Eucharist catechesis and the formation of the sacrament of penance and reconciliation in individual textbooks publications. The last chapter of the work attempts to compare the content included in chapters from two to five, draw conclusions and formulate catechetic postulates regarding the deepening of the liturgical dimension of the catechesis of youth and the renewal of the mystagogy of both the Eucharist and the penance and reconciliation.
Doctoral dissertation "Mystagogy of the Eucharist, the sacraments of penance and reconciliation in school catechesis. Catechetic study in the light of selected research textbooks for teaching religion in high school" is a part of the postulate of the renewal of the catechesis of youth. An attempt was made to answer the question how in religion textbooks in high school liturgical upbringing is performed, especially mystagogy of the two particular sacraments - the Eucharist and the sacrament of penance and reconciliation. Based on pastoral theology's methodology the work structure consisting six chapters has been developed. The first chapter presents the essence and dimensions of mystagogy, showing the importance of the term ‘mystagogy’ itself, its understanding in Christian antiquity, the concept of mystagogical catechesis and modern approaches and its basic dimensions. Then the ecclesial indications of the Eucharistic catechesis and the formation of the sacrament of penance and reconciliation were shown, based on the structure of mystagogical catechesis, including the celebrative, mystery and existential dimension. Chapters from two to five, analyzing student and teacher textbooks of publishing houses "Gaudium", "Jedność", "Saint Wojciech" and "WAM" (series of textbooks, which cover the majority of Poland), show the real the situation of the mystagogy of the sacrament of the Eucharist and penance and reconciliation in the catechesis of the youth in high school. Each of these chapters described in succession: liturgical education, the content of Eucharist catechesis and the formation of the sacrament of penance and reconciliation in individual textbooks publications. The last chapter of the work attempts to compare the content included in chapters from two to five, draw conclusions and formulate catechetic postulates regarding the deepening of the liturgical dimension of the catechesis of youth and the renewal of the mystagogy of both the Eucharist and the penance and reconciliation.
Description
Wydział Teologii, Instytut Teologii Pastoralnej i Katechetyki; promotor rozprawy doktorskiej: ks. dr hab. Paweł Mąkosa, prof. KUL
Keywords
mistagogia, Eucharystia, pokuta pojednania, katecheza, mystagogy, Eucharist, penance and reconciliation, catechesis