Ustosunkowanie środowiska akademickiego wobec studentów z niepełnosprawnością – próba eksploracji zjawiska

Abstract
Studenci z niepełnosprawnością, zawsze obecni byli na uniwersytetach w Polsce, a zdecydowana większość z nich nie musiała korzystać ze specjalistycznego wsparcia, realizując program studiów. To oznaczałoby, że ich stopień niepełnosprawności był lekki, a sama dysfunkcja mało widoczna. W ostatnich kilku latach obserwujemy, że studia podejmowane są również przez grupę studentów z niepełnosprawnościami złożonymi, dającymi zdecydowanie bardziej rozległe ograniczenia w funkcjonowaniu (stopień umiarkowany i znaczny) i wyróżniające ich nie tylko funkcjonalnie, lecz także wizualnie na tle pozostałych studentów. Studenci ci nierzadko wymagają specjalistycznego wsparcia procesu dydaktycznego, bez którego nie są w stanie realizować program studiów. Środowisko akademickie (pracownicy naukowo-dydaktyczni, studenci, pracownicy obsługi) raczej nie miało większych problemów z akceptacją studentów z niepełnosprawnością, wtapiających się w ogólną masę studiujących. Zjawisko nabiera zupełnie innego znaczenia dziś, kiedy grupa osób z niepełnosprawnością na polskich uczelniach wyższych jest zdecydowanie bardziej zróżnicowana ze względu na stopień dysfunkcjonalności i zakres wymaganych działań wspomagających. Pojawiające się przeszkody i bariery nie powinny być sprowadzane tylko do niedoskonałości architektonicznych budynków czy przestrzeni w kampusach. Z tym uczelnie zazwyczaj radzą sobie nieźle, wykorzystują różne źródła finansowania koniecznych adaptacji. Zdecydowanie należy także zwrócić uwagę na ustosunkowanie środowiska akademickiego wobec tej grupy studiujących. Sytuacja, w której pracownik naukowo-dydaktyczny zmuszony jest do wysiłku związanego z adaptacją materiałów dydaktycznych czy zmiany metod dydaktycznych, nauczenia się nowych sposobów komunikacji ze studentem, poświęcenia większej ilości czasu na realizację tego samego programu, niekoniecznie i nie zawsze pozytywnie usposabia go do studenta z niepełnosprawnością. Nierzadko spotkać się on może wręcz z niechęcią czy wrogością. Aby można było temu zaradzić i lepiej przygotować środowisko akademickie do pracy z osobami niepełnosprawnymi, podjęliśmy się eksploracji tego tematu. Rozpoczynając od studiów teoretycznych, doszliśmy do koncepcji projektu badań empirycznych, dających możliwość wstępnej oceny ustosunkowania środowiska akademickiego do studentów z niepełnosprawnością. Efekty prowadzonych analiz przestawiamy poniżej.
Description
Keywords
uprzedzenia, dyskryminacja, osoby niepełnosprawne, postawy wobec osób niepełnosprawnych, psychologia rehabilitacji
Citation
Człowiek i dzieło. Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi Kazimierzowi Popielskiemu, red. L. Suchocka, R. Sztembis, Lublin 2010, s. 423-434
ISBN
978-83-7702-008-1