Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
Permanent URI for this community
„Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II” (skrót: ZNKUL) to kwartalnik istniejący od 1957 r., wydawany przez Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II – Wydawnictwo KUL. W 2020 r. „Zeszyty Naukowe KUL” zostały przypisane do dyscypliny wiodącej, jaką są: nauki socjologiczne. W czasopiśmie publikowane są teksty z zakresu socjologii wartości i szeroko rozumianej aksjologii społeczno-kulturowej. Oznacza to, że redakcja Kwartalnika akceptuje tylko takie artykuły, w których podejmowane są analizy wyników badań nad wartościami, np. z punktu widzenia ich funkcji, relacji zachodzących między kategoriami aksjologicznymi i interesami, zachowaniami czy działaniami społecznymi, m.in. w Europie Środkowej i Wschodniej. Perspektywa poszukiwań aksjologicznych jest z natury rozległa i zróżnicowana, dlatego redakcja ZNKUL jest otwarta na teksty interdyscyplinarne, ale głównie z zakresu nauk społecznych.
Punktacja MEiN: 70 pkt. Bazy danych, w których czasopismo jest indeksowane: Google Scholar; Central European Journal of Social Siences and Humanities (CEJSH); Central and Eastern European Online Library (CEEOL); Baza czasopism humanistycznych (BazHum).
News
Kontakt:
Zeszyty Naukowe KUL
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin
Konwikt, pok. 114
znkul@kul.pl
Sekretarz:
Agata Tkaczyk
+48 81 454 53 40
Zeszyty Naukowe KUL
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin
Konwikt, pok. 114
znkul@kul.pl
Sekretarz:
Agata Tkaczyk
+48 81 454 53 40
Browse
Browsing Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II by browse.metadata.type "info:eu-repo/semantics/article"
Now showing 1 - 20 of 294
Results Per Page
Sort Options
- ItemAdversarial character of civil appeal proceedings – selected issues(Wydawnictwo KUL, 2017) Rzewuski, MaciejAmong the particular branches of law, one can distinguish the so-called primary principles of law. They mirror the basic assumptions of a specific area of law. Adversarial principle is regarded as one of such principles within the field of civil proceeding. In the most general approach, the principle indicates the burden that rests on the parties – presenting factual situation and invoking evidence to support it. Under this rule, the cognition of civil court is limited solely to assessing the evidence introduced by parties and providing a suitable decision on this basis. Introduction of the adversarial principle ought to significantly contribute to creating a quick and efficient mechanism for bringing to justice based on evidence invoked by the parties. Winning the court case ought to constitute a reward for appropriate fulfillment of one’s law-imposed obligation to present rationale. Na gruncie poszczególnych gałęzi prawa wyróżnia się tzw. naczelne zasady prawa, będące odzwierciedleniem podstawowych założeń danej dziedziny prawa. Do takich zasad na gruncie postępowania cywilnego, zaliczana jest zasada kontradyktoryjności. W najbardziej ogólnym ujęciu oznacza ona obciążenie stron procesowych ciężarem przytaczania okoliczności faktycznych i zgłaszania dowodów na ich poparcie. Kognicja sądu cywilnego, w myśl tej zasady, sprowadza się jedynie do oceny zaoferowanego przez strony materiału dowodowego i wydania na tej podstawie stosownego rozstrzygnięcia. Wprowadzenie zasady kontradyktoryjności powinno w sposób odczuwalny przyczynić się do stworzenia szybkiego i efektywnego mechanizmu służącego do wymierzania sprawiedliwości na podstawie materiału dowodowego zaoferowanego przez strony. Nagrodą za należyte wywiązanie się z nałożonego ustawą obowiązku wykazania swoich racji, winno być wygranie procesu.
- ItemAksjologiczne problemy związane z najnowszą literaturą polską. Casus prozy Jakuba Żulczyka(Wydawnictwo KUL, 2018) Kulczycka, DorotaAutorka artykułu stawia śmiałą tezę, że współczesna literatura polska w wielu przypadkach (a na pewno w przypadku omawianej tu prozy i scenariuszy pisanych przez Jakuba Żulczyka) nie diagnozuje jedynie sytuacji obyczajowej, ale również stwarza pewne wzorce zachowania. Używając pojęcia „przemocy symbolicznej” (ukonstytuowanego przez Pierre’a-Félixa Bourdieu), twierdzi, że takie pisarstwo generuje również patologiczne i szkodliwe społecznie zachowania. Szczególnie niebezpiecznym moralnie zjawiskiem jest narastająca w literaturze wulgaryzacja języka. Jest to w istocie błędne koło: społeczeństwo podpowiada pewne wulgarne środki wyrazu; pisarz, nagminnie je stosując, daje przyzwolenie by właśnie tak, a nie inaczej wysławiać się i postępować. Uczenie się niewłaściwych zachowań zachodzi dzięki procesom, które psychologia nazywa torowaniem (ang. priming), modelowaniem i budowaniem skryptów (ang. scripts). Opisywane w artykule zjawiska, chociaż dotyczą przede wszystkim prozy polskiej, mają charakter uniwersalny. Zainteresowanie czytelnika z zagranicy mogą wzbudzić zwłaszcza psychologiczne konsekwencje odbioru literatury popularnej przejawiającej wymienione przez autorkę tendencje. The author of the article proposes the thesis that contemporary Polish literature, in many instances that include the prose and screenplays of Jakub Żulczyk, does not merely diagnose a particular moral condition of Polish society, but also generates it. Pierre F. Bourdieu’s term „symbolic violence” aptly describes this process, which involves the creation of negative or pathological behaviours. What is particularly dangerous is an increasing vulgarization of literary language, which proceeds according to the principle of the vicious circle: the author is initially inspired by the language of the street, which he subsequently enriches with new vulgar expressions. Those are, in turn, incorporated in the language. The impact of this kind of literature on the readers appears to be consistent with processes recognized by psychology such as priming, modelling, and developing scripts. Although the article makes references to Jakub Żulczyk›s prose, the phenomena it describes are not restricted to Polish literature, but universal. What might interest foreign readers are the psychological consequences of reading popular novels which exhibit the features and tendencies on which the article focuses.
- ItemAktualność myśli pedagogicznej i dzieła Edmunda Bojanowskiego(Wydawnictwo KUL, 2017) Opiela, MariaMyśl pedagogiczną Edmunda Bojanowskiego poznajemy z jego bogatej spuścizny, jaką stanowią jego pisma i powstałe dzieło, a jej rozwój – z analizy realizacji jej w praktyce przez Siostry Służebniczki. Jej bogaty zasób i charakter sprawia, że domaga się ona, by jego teorię i praktykę pedagogiczną odczytywać na nowo, by odpowiadać na współczesne wyzwania w dziedzinie edukacji. Poznanie jak rozumiał tę działalność E. Bojanowski pozwala odnosić jego zamysł do tego, jak można realizować go dzisiaj korzystając z osiągnięć nauk pedagogicznych i praktyki wychowawczej. Na tej podstawie konstruowane są wskazania i programy wychowania przedszkolnego, pracy opiekuńczo-wychowawczej w różnego rodzaju placówkach działających w systemie oświaty i pomocy społecznej. We learn the pedagogical thought of Edmund Bojanowski from his rich heritage, which are his writings and the resulting work, and its development - from the analysis of its implementation in practice by the Little Servant Sisters. Its rich resource and character makes that it demands that his pedagogical theory and practice should be read again, to respond to contemporary challenges in the field of education. Knowing how Bojanowski understands this activity, allows to reflect on how it can be realized today using the achievements of pedagogical sciences and educational practice. On this basis are constructed: indications and programs of pre-school education, care and educational work in various institutions operating in the system of education and social assistance.
- ItemAktywność fizyczna i zdrowie polskiej młodzieży jako wartości(Wydawnictwo KUL, 2021) Dudkowski-Sadowska, AnnaW ostatnich latach odnotowuje się spadek wskaźników aktywności fizycznej wśród polskiej młodzieży, co może negatywnie przekładać się na stan zdrowia: jedynie 15,6% uczniów w wieku 11–18 lat spełniało kryteria Światowej Organizacji Zdrowia, podejmując codzienne ćwiczenia przez minimum 60 minut łącznie. Celem opracowania jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy młodzież ceni zdrowie i aktywności fizyczną jako istotne wartości, czy też przytoczone dane jednoznacznie świadczą o ich niskiej pozycji w hierarchii wartości osób młodych. Podstawę dla rozważań stanowi przegląd wyników badań, przede wszystkim z zakresu psychologii i socjologii, wskazujący na niesystematyczność analiz dotyczących znaczenia zdrowia i aktywności fizycznej dla młodzieży, na wysoką, lecz nie najwyższą, pozycję zdrowia oraz sporadyczne ujmowanie aktywności fizycznej jako wartości. In recent years, there has been a decline in physical activity rates among Polish youth, which may have a negative impact on health: only 15.6% of students aged 11–18 met the criteria of the World Health Organization, taking daily exercises for at least 60 minutes in total. The aim of the study is to try to answer the question whether young people perceive health and physical activity as important values, or whether the quoted data clearly prove their low position in the young people’s axiologies. The basis for considerations is a review of research results, primarily in the field of psychology and sociology, indicating the unsystematic analysis of the importance of health and physical activity for young people; the high, but not the highest, position of health and the occasional recognition of physical activity as a value.
- ItemAlle origini della tutela giuridica del consumatore: fondamenti romanistici della disciplina europea(Wydawnictwo KUL, 2017) Ortu, RosannaNel presente contributo si sono voluti comparare taluni aspetti della disciplina della tutela del contraente debole nel contratto di compravendita, figura che attualmente coincide con quella del consumatore, concentrando l’attenzione su alcuni istituti presenti nel diritto romano, in cui emergono alcune situazioni di disparità contrattuale. Nella disciplina dell’Editto degli edili curuli, i magistrati repubblicani stabilirono una normativa speciale per la dichiarazione dei vizi occulti nelle vendite di schiavi ed animali, presupponendo una responsabilità oggettiva del venditore che non si fosse attenuto alle disposizioni edilizie. Un intervento importante che andò a definire una settorializzazione della materia, inquadrata all’interno della vendita in generale. Da ciò derivava una sovrapposizione in livelli della disciplina giuridica negoziale: sul piano orizzontale si collocava la regolamentazione della vendita prevista dal ius civile, mentre sul piano verticale si innestava quella speciale, di ius honorarium, prevista dall’Editto degli edili curuli. Tale modalità si riscontra anche in ambito europeo con la Direttiva 1999/44/CE, a proposito della vendita di beni di consumo, che rappresenta la manifestazione più eclatante del ruolo che il legislatore europeo ha nell’ambito della protezione del consumatore in materia contrattuale. Come nel mondo antico, nella Direttiva 1999/44/CE l’intervento normativo è giustificato dall’esigenza di creare uno spazio di tutele maggiori destinate a determinati soggetti, nonché delimitate per contenuto e ambito. This set to compare certain aspects of weaker contractor’s protections in the contract of sale, which are currently coinciding with those of the consumer, focusing on some instances resent in the Roman law, which deal with contractual disparity. In the Edict of Curuli, the Republican magistrates established special rules for declaring consealed vices in slave and animal sales, assuming an objective liability of the seller who did not abide by the regulations. An important intervention that defined sectoralization of that matter, framed within the sale in general. This resulted in an overlap of planes in legal negotiation framework framework: on he horizontal level, the regulation of the sale was on by the government (ius civile), while on the vertical plane, the local magistrate (ius honorarium, on the basis of the edict was incorporated. This is also the case with the European Directive 1999/44 / EC on the sale of consumer goods, which is the most striking manifestation of the European legislator’s role in consumer protection in contractual matters. As in the ancient world, in Directive 1999/44 / EC regulatory action is justified by the need to create a larger protection area for certain subjects, as well as delimited by content and scope.
- ItemAnioł i syn – językowy portret Stanisława Witkiewicza-ojca(Wydawnictwo KUL, 2018) Majewska-Wójcik, Anna MagdalenaW artykule Autorka prezentuje Stanisława Witkiewicza w jednej z jego prywatnych ról – w roli ojca. Pokazuje, jakie relacje łączyły ojca z jedynym synem – Stanisławem Ignacym, jak układały się stosunki pomiędzy tymi dwiema wybitnymi osobowościami, jak postrzegany był Witkacy przez ojca oraz jakimi priorytetami kierował się ojciec w wychowaniu jedynaka. Na podstawie korpusu listów do syna oraz innej korespondencji familijnej Autorka szkicuje portret Witkiewicza-ojca. Artykuł stanowi kontynuację tematu zapoczątkowanego przez Małgorzatę Król, dotyczącego ojców: Wincentego Pola i Gustawa Zielińskiego. In the article the Stanisław Witkewicz`s figure is presented from the perspective of one of his private roles – the father role. The items discussed in the paper concern relations between the father and the only son Stanisław Ignacy, what way Witkacy the son was perceived by the father, and what were Witkewicz`s priority parental rules which he was governed by in his only child`s upbringing. The analysis are made on the grounds of the letters from Witkiewicz to his son and another family correspondence, and the article is the continuation of the subject originated by Małgorzata Król who has studied the personas of Wincenty Pol and Gustaw Zieliński in such a context.
- ItemAnomia COVID-19. Próba identyfikacji zjawiska(Wydawnictwo KUL, 2021) Zdun, MagdalenaZjawisko anomii należy wiązać z okresami przejścia, zwłaszcza ze zmianami o charakterze gwałtownym. Szczególnym rodzajem tego typu zmian są następstwa klęsk czy kataklizmów, w tym epidemii. Szerząca się choroba wystawia na próbę nie tylko system zabezpieczeń materialnych, lecz także skutkuje aksjonormatywną przebudową społeczeństwa. Ostatecznie też prowokuje pytanie o możliwość wypracowania właściwej dla tej sytuacji „nadrzędności aksjologicznej”. Scenerią urzeczywistnienia się współczesnej anomii jest pandemia COVID-19. Pełna diagnoza tego fenomenu wymaga dłuższego dystansu czasowego. Analizy ex ante powinny koncentrować się na skonstruowaniu odpowiedniego narzędzia diagnozy. Taki też jest cel niniejszego artkułu. Anomie is associated with transitional periods, and in particular with rapid change processes. The aftermath of a disaster or a calamity, including epidemics, can serve as one example of such changes. The spread of the disease not only puts to test financial security, but also brings about the axionormative redevelopment of the society. And eventually it also raises questions about the feasibility of axiological orders and axiological superiority in such situations. The contemporary context where anomie is emergent is the COVID pandemic. A full evaluation of this phenomenon requires a longterm approach. Ex ante analyses should focus on developing accurate evaluation tools, which is the research objective of this article.
- ItemApostolat miłosierdzia bł. Edmunda Bojanowskiego w świetle zasady godności człowieka(Wydawnictwo KUL, 2017) Stolarczyk, IreneuszApostolat miłosierdzia bł. Edmunda Bojanowskiego to dzieło miłości przekraczające ramy czasowe okresu życia Błogosławionego. Ponadczasowość dzieł miłosierdzia sprawia, że do dzisiaj jego spojrzenie na bliźniego, uwzględniające troskę o każdego człowieka i skuteczne zaangażowanie się w rozwój całego człowieka jest motywem wielu inicjatyw apostolskich. Bł. Edmund Bojanowski potrafił zobaczyć Chrystusa w drugim człowieku; potrafił też kochać Chrystusa w drugim człowieku. Wszystko to stało się siłą ponadczasowości jego inicjatyw niesienia pomocy bliźniemu poprzez bogactwo dzieł miłosierdzia. Niniejsze opracowanie ukazuje dzieła miłosierdzia tego Błogosławionego jako działalność służebną wobec poszanowania godności każdego człowieka i całego człowieka. Pierwsza część przybliża rozumienie zasady godności człowieka w wymiarze nadprzyrodzonym i naturalnym. W drugiej części wykazano ponadczasową skuteczność dzieł miłosierdzia bł. Edmunda w zachowaniu i przywracaniu godności życia każdego człowieka. Należy zauważyć, że owocność dzieł apostolatu miłosierdzia to istotny przyczynek do budowania ogólnospołecznego ładu. The apostolate of mercy of Blessed Edmund Bojanowski is a work of love outside the time period of the life of the Blessed. Timelessness of works of mercy makes that till nowadays his look at the other people, taking into account the concern of every man and effective participation in the development of the whole man is the theme of many apostolic initiatives. Blessed E. Bojanowski was able to see Christ in another man; he could also love Christ in another man. All this has become the force of timelessness of his initiatives to help others through the richness of works of mercy. This work shows the works of mercy of the Blessed as an act of service to respect the dignity of each and every human being. The first part introduces the understanding of the principle of human dignity in a supernatural and natural dimension. The second part shows the timeless efficacy of the works of mercy of Blessed Edmund in preserving and restoring the dignity of every person’s life. It should be noted that the fruitfulness of the works of the apostolate of mercy is an important contribution to building a social order.
- ItemAuthoritarianism as a “Wicked Problem” in Contemporary International Relations(Wydawnictwo KUL, 2023) Ficek, RyszardNiniejszy artykuł ma na celu zaprezentowanie koncepcji autorytaryzmu, który – przedstawiony w kategoriach „niegodziwego problemu” współczesnego świata – wydaje się być poważnym wyzwaniem dla współczesnych stosunków międzynarodowych, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Autor artykułu definiuje pojęcie autorytaryzmu jako formę ustroju politycznego, w którym władza i zasoby materiałowo-ludzkie państwa zostały scentralizowane, zawłaszczone i oddane do dyspozycji jednostki bądź elitarnej grupy „trzymającej władzę”. W ten sposób zostały ograniczone na płaszczyźnie politycznej i gospodarczej możliwości integracyjne państwa autorytarnego z globalnym systemem stosunków międzynarodowych, a istotne instytucje administracyjne państwa zostały zmanipulowane, zafałszowane i zawłaszczone. Zastosowana metoda badawcza pozwala na reinterpretację omawianych zagadnień w złożonej – choć specyficznej – formie systemowej, charakterystycznej nie tylko dla krajów i regionów niestabilnych czy politycznie upadłych, ale także państw politycznie stabilnych i gospodarczo rozwiniętych. Przeprowadzana analiza pozwala ponadto na przedstawienie i reinterpretację problemu współczesnych reżimów autorytarnych w kategoriach, które nie tylko definiują, ale często legitymizują jedne z najbardziej despotycznych, autokratycznych i hegemonistycznych systemów politycznych czasów współczesnych. This study aims to explore the concept of authoritarianism, which – presented in terms of the “wicked problem” of the contemporary world – seems to be a severe challenge to present-day International Relations (IR), both theoretically and practically. The author of the article defines the concept of au-thoritarianism as a form of the political system in which the power and material resources of the state have been centralised, appropriated, and put at the disposal of either an individual or an elitist group “in power.” In this way, the possibilities of integrating the authoritarian state – both politically and economically – with the global system of international relations are limited, and the vital administrative institutions of the state have been manipulated and appropriated. The applied research method allows for interpreting the discussed issues in a complex – albeit specific – systemic form, characteristic not only for politically fragile or declining countries and regions but also for politically stable and economically developed ones. The author’s analysis allows for the presentation and reinterpretation of the issue of contemporary authoritarian regimes concerning international relations in terms that not only define but often legitimise some of the most despotic, autocratic, and hegemonistic forms of the political systems in modern times.
- ItemBezpieczeństwo jako dobro wspólne(Wydawnictwo KUL, 2018) Czuryk, MałgorzataJednym z ważniejszych pojęć o odcieniu aksjologicznym, którymi posługuje się prawodawca jest pojęcie dobra wspólnego. Aksjologia ta nie pozbawia jednak treści normatywnej dobra wspólnego jako wartości konstytucyjnej. Chociaż nie jest ono pozbawione treści normatywnej, to jednak istnieją pewne trudności jej dekodowania, co wynika z dużego stopnia uogólnienia tego pojęcia. W ramach dobra wspólnego można wyróżnić bezpieczeństwo, które jest wartością społeczną oraz publiczną, a nie wyłącznie indywidualną. Zapewnienie bezpieczeństwa jako cel działania państwa i jego organów można zatem postrzegać poprzez pryzmat dobra wspólnego. One of the most important concepts of the axiological character used by the legislator is the concept of the common good. This axiology, however, does not deprive the common good of being a constitutional value for its normative content. Despite the fact it is not deprived of normative content, there are some difficulties in decoding it, which result from a large scope of generalization of the concept. Within the concept of the common good, we can distinguish security, which is of a social and public value, not just an individual one. Ensuring security presented as the mutual goal of the state and its authorities can therefore be seen through the lens of common good.
- ItemBezpieczeństwo jako wartość prawnie chroniona(Wydawnictwo KUL, 2019) Karpiuk, MirosławJedną z podstawowych wartości prawnie chronionych jest bezpieczeństwo. Ze względu na jego charakter prawodawca zabezpiecza je nie tylko w drodze przepisów ustawowych, ale też w Konstytucji RP, w związku z czym uzyskało ono wymiar ustrojowy. W aspekcie personalnym chronione jest bezpieczeństwo obywateli, instytucjonalnym – bezpieczeństwo państwa, materialnym – bezpieczeństwo publiczne, ekologiczne, ekonomiczne, społeczne itp. Z punktu widzenia bezpieczeństwa i jego znaczenia dla społeczeństwa i państwa, dopuszcza się ochronę tej wartości kosztem wolności i praw człowieka i obywatela. Ingerencja w te swobody konstytucyjne nie może jednak naruszać ich istoty, jest dopuszczalna jeżeli w inny sposób nie da się zapewnić bezpieczeństwa, a przy tym nie może być nadmierna. Ustrojodawca wyraźnie przewiduje, że ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Podobnie w przypadku stanowienia przepisów porządkowych, bezpieczeństwo jest jedną z kluczowych przesłanek ich stanowienia. W zakresie nieuregulowanym w ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Zbliżone rozwiązania prawne zostały przewidziane dla powiatu i województwa. I tak w zakresie nieuregulowanym w ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rada powiatu może wydawać powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy. W zakresie nieuregulowanym w przepisach powszechnie obowiązujących wojewoda może wydawać rozporządzenia porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia oraz do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Przepisów porządkowych nie może wydawać samorząd województwa. One of the basic, legally protected values is safety. Due to its nature, an employer provided protection not only by means of laws and regulations, but also by the Constitution of the Republic of Poland and as such the safety took on a new dimension. In the personal aspect – civil safety is protected, in the institutional aspect – the safety of the country, in the substantive aspect – public, economic, social safety etc. From the point of view of the safety and its importance for the society and the country, the protection of this value is allowed at the expense of the freedom, human and citizen rights. Such interference in the constitutional freedoms cannot however infringe their essence and it is allowed only if the safety cannot be provided by other means, but at the same time it cannot be excessive. The legislator clearly provides that any limitation upon the exercise of constitutional freedoms and rights may be imposed only by law, and only when necessary in a democratic state for the protection of the state and public order or for the protection of the natural environment, health and public morals or for the protection of freedoms and rights of other people. Similarly to ensuring enforcement regulations, safety is one of the most important premises for their implementation. The municipal council may pass enforcement regulations within a scope not otherwise regulated in acts or other regulations commonly applicable regulations if such is necessary for the protection of human life or health and to assure public order, peace and security. Similar legal measures are meant for the voivodship and poviat. The municipal council may pass enforcement regulations within a scope not otherwise regulated in acts or other regulations commonly applicable regulations, in duly justified cases, provided that the reasons occur within the area of more than one municipality. The voivode can pass enforcement regulations within a scope not otherwise regulated in acts or other regulations commonly applicable if such is necessary for the protection of human life or health and to assure public order, peace and security. Enforcement regulations cannot be passed by a province government.
- ItemBezpieczeństwo prawne danych osobowych w nowych warunkach cyfrowych(Wydawnictwo KUL, 2018) Chałubińska-Jentkiewicz, KatarzynaOchrona danych osobowych w nowych warunkach cyfrowych wymaga redefinicji i zmian przepisów prawa. Rozwój nowych technologii powoduje, iż obecne przepisy prawa nie są adekwatne do nowych wyzwań w ochronie danych osobowych. Dlatego też prawo to jest ciągle zmieniane i udoskonalane. Istotną rolę odgrywają tu organy powołane do przestrzegania przepisów odnoszących się do ochrony prywatności. Ważna z punktu widzenia osób fizycznych – bo to właśnie ich dotyczy ochrona danych – wydaje się również świadomość związana z istniejącymi zagrożeniami płynącymi z korzystania z serwisów internetowych, w tym w szczególności z serwisów społecznościowych. Użytkownicy korzystając z nich nie zawsze mają pełną świadomość, czy dane umieszczane w sieci – a wymagane np. w procesie rejestracji – nie zostaną wykorzystane przez osoby do tego nieuprawnione. Zagadnienie to dotyka takich kwestii jak: odpowiedzialność za treści umieszczane w sieci, odpowiedzialność za usługi świadczone drogą elektroniczną, prawo do bycia zapomnianym, jurysdykcja w obszarze globalnego świadczenia usług. Ochrona prawna, którą gwarantują nowe przepisy unijne stanowi początek niezbędnej w tym zakresie reformy. The protection of personal data in the new digital conditions requires redefinition and changes of the law. The development of new technologies means that the current legal provisions are not matched to new challenges in the protection of personal data. Therefore, this law is still changed and improved. The most important role is played by bodies appointed to comply with provisions relating to the protection of privacy. Important from the point of view of individuals - because it is their data protection – it also seem the awareness related to the existing threats resulting from the use of websites, in particular from social websites. Users using them are not always fully aware that the data placed on the network will not be used by unauthorized persons. This problem touches on issues such as: responsibility for content on the web, responsibility for services provided electronically, the right to be forgotten, jurisdiction in the area of global service provision. The legal protection, which is guaranteed by the new EU regulations, is only the starting point of the necessary changes in this area.
- ItemBiblia w stylu rokoko. Malarstwo religijne w dobie kryzysu sztuki francuskiej(Wydawnictwo KUL, 2018) Niemira, KonradPrzedmiotem niniejszego tekstu jest francuskie malarstwo religijne wystawiane na Salonie Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby w Paryżu w latach 1747-1748. W latach czterdziestych, określanych często jako czas kryzysu sztuki francuskiej i wewnętrznego kryzysu Akademii daje się zaobserwować specyficzna mutacja tej gałęzi sztuki. Na przykładzie strategii produkcji Jeana Restout, Noëla Hallé’a, czy François Bouchera, a więc malarzy wystawiających na Salonie w latach 1747-1748 obrazy religijne, zaprezentowana zostaje rola, którą odgrywał w ówczesnej kulturze artystycznej rokokowy kostium, bądź przypisana tematyce biblijnej maniera grand goût. The article deal with religious paintings exhibited at the Salons of the Royal Academy of Painting and Sculpture in Paris from 1747 to 1748. In the late 1740s, a period often described as a time of crisis of French art and period of internal crisis of Royal Academy, specific mutation of this genre of art can be observed. My analysis is based on the strategies of three painters exhibiting their religious paintings at the Salon in 1747-1748: Jean Restout, Noël Hallé and François Boucher. In those examples the role that grand goût and rococo costume played in artistic and social culture of 1740s is presented.
- ItemBibliografia publikacji ks. dr. hab. Jana Szymczyka, prof. KUL(Wydawnictwo KUL, 2021) Dobrogowska, Monika; Pabich, Marek
- ItemBiedaczyna krakowski – obraz Alberta Chmielowskiego w czasopismach zakładu albertynów(Wydawnictwo KUL, 2018) Klimek-Grądzka, JolantaNa podstawie tekstów prozatorskich i poetyckich zamieszczonych w dwóch czasopismach wydawanych w latach 1932-1939 przez krakowski zakład wychowawczy albertynów poddano analizie przedstawiany w nich językowy obraz Adama Chmielowskiego – br. Alberta. Stwierdzono prymat profili związanych z jego życiem duchowym i działalnością zakonną: święty, zakonnik, założyciel zgromadzenia, mistrz i nauczyciel, opiekun ubogich. Na uboczu pozostają profile artysta i przyjaciel. Tworząca wymienione profile siatka leksykalna i dopełniające ją wartościujące pozytywnie określenia składają się na spójny obraz br. Alberta uznawanego za świętego jeszcze przed oficjalnym wyniesieniem go na ołtarze. The article analyses prosaic and poetic texts published in the years 1932-1939 in two journals run by the Cracow-based Albertine educational facility. The analysis aims to draw a language image of Adam Chmielowski – Brother Albert. The researched texts reveal the domination of the pragmaticsemantic profiles relating to his spiritual life and monastic activity: saint, monk, founder of the congregation, master and mentor, servant of the poor. Such profiles as artist or friend stay in the background. The lexical network that founds the discovered profiles and the positive evaluative utterances that fill the network build a consistent language image of Brother Albert, who had been regarded as a saint before his official beatification.
- ItemBiografia edukacyjna malgaskich uczniów – badania wstępne(Wydawnictwo KUL, 2023) Lendzion, KingaW artykule autorka podejmuje próbę spojrzenia na etap edukacji szkolnej oczami młodych Malgaszy. W tym celu prezentuje wyniki wstępnych badań biograficznych, osadzonych w nurcie metodologii indygenicznej, przeprowadzonych wśród malgaskich maturzystów w dwóch wybranych liceach na Madagaskarze. Uczniowie zostali poproszeni o napisanie esejów na temat historii ich edukacji. Z esejów biograficznych młodych Malgaszy wyłania się wspólna narracja zogniskowana wokół trzech etapów edukacji – szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum. W narracjach młodzieży, obok trudnych doświadczeń związanych z edukacją i życiem rodzinnym, jako szczególnie trudny ukazywany jest okres dojrzewania przypadający zazwyczaj na okres nauki w gimnazjum. In this article, the author attempts to look at the stage of schooling through the eyes of young Malagasy people. To this end, she presents the results of a preliminary biographical study, embedded in the current of indigenous methodology, conducted among Malagasy senior students in two selected high schools in Madagascar. The students were asked to write essays on the history of their education. The biographical essays of the students tell a common narrative centred around three stages of education: primary school, middle school, and secondary school. The young people recount difficult situations in their education and family life, paying particular attention to adolescence.
- ItemBojanowski – Norwid. Projekcja spotkania(Wydawnictwo KUL, 2017) Fert, Józef FranciszekDwaj wielcy protagoniści polskiego odrodzenia w wieku dziewiętnastym: Edmund Bojanowski (1814-1871), dziś błogosławiony Kościoła katolickiego, i Cyprian Norwid (1821-1883), dziś jeden z powszechniej znanych poetów polskich, tête à tête najprawdopodobniej nigdy się nie spotkali, choć okazji ku temu nadarzyło się co najmniej kilka. Tak więc na tym zdaniu można by zakończyć cały wywód. A jednak… A jednak byli sobie – może nawet o tym nie wiedząc – bardzo bliscy duchowo, a w pewnych sferach stanowili wręcz nieodzowne uzupełnienie i dopełnienie swych dzieł i działań. Nie wiemy do końca, czy Bojanowski i Norwid spotkali się osobiście. Ale jeśliby tak się zdarzyło, to o czym ci dwaj niezwykli ludzie rozmawialiby ze sobą? Myślę, że jednym z najważniejszych tematów ich rozmowy mogłaby być świętość pracy. I dla Norwida, i dla Bojanowskiego kwestie pracy stanowią fundamentalny problem intelektualny, moralny i praktyczny. Taka też była chwila dziejowa, czas, w którym na arenę procesów społecznych z coraz większą mocą wchodził żywioł ludowy – chłopski, jak w zasadzie na ziemiach polskich, i robotniczy – w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych, ale też w Polsce ze swymi wielkimi centrami przemysłowymi, jak Poznań, Górny Śląsk, Łódź, Warszawa czy Lwów. W idei Bojanowskiego, wyrosłej z troski o dobre wychowanie dzieci, szczególne miejsce zajmuje właśnie praca jako jeden z fundamentalnych czynników kształtowania człowieka. Poprzez najdrobniejsze zajęcia, aż do poważnych czynów kształtuje się uważna i poważna postawa wobec życia. Bojanowski w swych notatkach poświęconych szczególnie właśnie „wychowaniu w ochronach” detalicznie i skrupulatnie wylicza prace, które mogą być wykorzystywane wychowawczo. A równocześnie wskazuje, że: „Każda robota, oprócz zwyczajnego biegu, ma i swoje uroczyste wykonanie w kształcie obrządku”. Wizja wychowawcza Bojanowskiego harmonijnie splata trzy główne czynniki: praktyczny aspekt każdej, nawet najdrobniejszej pracy, powiązanie procesu wychowawczego z szerszą perspektywą religijną i zasadniczy udział w procesach wychowawczych żywiołu estetycznego, którego najważniejszym czynnikiem jest mądra zabawa. To spojrzenie na pracę jako instrument cywilizacyjnego kształcenia, a równocześnie czynnik kierujący myśli i dążenia ludzkie ku celom wyższym (religijnym, artystycznym, etycznym…) jest uderzająco bliskie zarówno Bojanowskiemu, jak i Norwidowi – wielkim Polakom wieku dziewiętnastego. Two great protagonists of the Polish rebirth in the nineteenth century: Edmund Bojanowski (18141871), today the Blessed Catholic Church, and Cyprian Norwid (1821-1883), today one of the most widely known Polish poets, tête à tête probably never met, however, there were at least a few occasions for that. So, in this sentence, the whole sentence could be terminated. And yet… And yet they were - perhaps not even aware of it - very spiritually close, and in some areas they were an indispensable supplement and complement to their works and activities. We do not know for sure whether Bojanowski and Norwid met in person. But if that happened, what would these two extraordinary people talk to each other? I think one of the most important topics of their conversation could be the sacredness of work. And both for Norwid and Bojanowski , the issues of work are a fundamental, intellectual, moral and practical problem. Such was also the time of history, the time in which the folk elementary element appeared - peasantry, as in Poland and labour - in Western Europe and in the United States, but also in Poland with its large industrial centers like Poznan, Upper Silesia, Łódź, Warsaw or Lviv. In the Bojanowski idea, born of the concern for good upbringing of children, work is just one of the fundamental factors shaping man. Through the smallest activity, as well as serious deeds a careful and serious attitude towards life is formed. Bojanowski in his notes devoted especially to “upbringing in nursery” detailed and carefully calculates works that can be used educationally. And at the same time, he points out that: “Every work, except the usual course, has its ceremonial execution in the form of a rite”. Bojanowski’s educational vision harmoniously intertwines three main factors: the practical aspect of each, even the smallest work, linking the educational process with a broader religious perspective and fundamental participation in the educational processes of the aesthetic element, whose the most important factor is clever play. It is a look at work as an instrument of civilization education, and at the same time the driver of human thought and aspirations towards higher goals (religious, artistic, ethical …) is strikingly close to both Bojanowski and Norwid - the great Poles of the nineteenth century.
- ItemBrat Albert i jego czasy w naszych czasach. Marek Sołtysik „Znak miłości. Opowieść o Adamie Chmielowskim – Świętym Bracie Albercie”(Wydawnictwo KUL, 2018) Głąb, GrzegorzPowieść Marka Sołtysika poświęcona jest życiu i działalności brata Alberta Chmielowskiego. Jest to także dzieło o fenomenie świętości, które autor próbuje zdiagnozować i opisać jego charakterystyczne cechy. Lektura Znaku Miłości pozwala na stwierdzenie, że jej twórcy zależało na obiektywnej, rzeczowej, a tym samym wiarygodnej prezentacji postaci Ojca Ubogich, dlatego większość tworzonych przez niego opisów i dialogów opierała się na materiałach archiwalnych – dokumentach, listach i opiniach Szarego Brata lub osób bezpośrednio go znających. Fabuła tej biograficznej opowieści motywowana jest chronologią wydarzeń, ale autor najpierw bada tematy Świętego Życia, które pozwalają ukazać duchowy portret bohatera, a także odpowiada na pytania o źródło jego nawrócenia, duchowego powołania i świętości. Marek Sołtysik, rozwijając tezę, że święci wyrażają swoje czasy, a zarazem te czasy wyprzedzają, próbuje przekonać czytelników, że Brat Albert jest również człowiekiem naszej epoki, gdyż jego profil duchowy i apostolstwo wskazują na wartości ponadczasowe i ponadpokoleniowe – wiarę, miłość, godność osoby ludzkiej. Sołtysik’s story is devoted to the life and activity of Brother Albert Chmielowski. It is also a work about the phenomenon of holiness, which the author tries to diagnose and describe its distinctive features. Reading The Sign of Love allows us to say that the author of the work depended on the objective and material presentation of the figure of the Father of the Poor, so most of the descriptions and dialogues constructed by him were based on archival materials - documents, letters and opinions of Brother Gray or people directly knowing him. The storyline of this biographical setting is governed by the chronology of events, but the author first explores the themes of the Holy Life, which allow for a spiritual portrait of the hero, as well as answering questions about the source of his conversion, spiritual calling and holiness. Marek Sołtysik, developing the thesis that saints express their times and at the same time overtakes them, tries to convince readers that Brother Albert is also a man of our age, because his spiritual profile and apostolate indicate timeless and cross-generational values – faith, loveand human dignity.
- ItemBrat Albert w eseistycznej wizji Marii Winkowskiej(Wydawnictwo KUL, 2018) Ołdakowska-Kuflowa, MirosławaMaria Winowska (1904-1993), pisarka emigracyjna, jest autorką eseistycznej biografii Adama Chmielowskiego – brata Alberta, zatytułowanej Frère Albert ou la Face auxoutrages opublikowanej w 1953 roku w Paryżu i dwukrotnie przetłumaczonej na język polski. Jest to jak do tej pory najobszerniejsza biografia, a jednocześnie studium duchowości św. brata Alberta, kanonizowanego w roku 1989. W niniejszej pracy obserwowane są pewne podobieństwa tegoż eseju i utworów niektórych innych pisarzy, także kreślących wizerunek brata Alberta. Przede wszystkim jednak wydobyte zostały swoiste cechy duchowej biografii autorstwa Winowskiej, przybliżającej czytelnikom niezwykłą postać człowieka zasłużonego dla Kościoła i społeczeństwa, zwłaszcza w aspekcie zwalczania społecznej nędzy. Maria Winowska (1904-1993), an émigré Polish writer, is the author of an essay biography of Adam Chmielowski – Brother Albert, entitled Frère Albert ou la Face aux outrages,published in 1953 in Paris and twice translated into Polish. It is, to date, the most exhaustive biography and, at the same time, a study of the spirituality of Saint Brother Albert, canonised in 1989. The present work points out certain similarities of Winowska’s essay and works of other writers who also charted the portrait of Brother Albert. The attention, however, is focused primarily on the peculiar features of the spiritual biography of the saint by Winowska, bringing to the fore the extraordinary figure of a man whose services to the Church and society, especially in alleviating poverty, cannot be overestimated.
- ItemBł. Edmund Bojanowski założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek - nowe zgromadzenie zakonne w trudnym okresie kasat w zaborze pruskim(Wydawnictwo KUL, 2017) Rozynkowski, WaldemarW trudnym okresie kasat domów zakonnych w zaborze pruskim, dokładnie na obszarze Wielkopolski, powstało Zgromadzenie Sióstr Służebniczek. Było to możliwe, z jednej strony dzięki determinacji jego założyciela Edmunda Bojanowskiego, z drugiej natomiast dzięki charakterowi posługi, której podjęła się ta nowa wspólnota. W niniejszym artykule przedstawiono historię powstania oraz pierwsze lata rozwoju wspólnoty służebniczek, dokładnie do 1871 roku, czyli do śmierci E. Bojanowskiego. Podjęty temat został przedstawiony głównie z perspektywy relacji nowego zgromadzenia, zarówno do władz kościelnych, jak i świeckich. Na przykładzie historii Zgromadzenia Sióstr Służebniczek ukazano, z jednej strony specyfikę nowych form życia konsekrowanego, które spotykamy w całym Kościele w XIX wieku (w tym również na obszarze Polski podzielonej między trzech zaborców), z drugiej natomiast także charakter okresu zaborów, w którym przyszło powstawać oraz funkcjonować tym nowym wspólnotom zakonnym. During difficult period of suppression of religious houses in the Prussian partition, exactly in the Wielkopolska region, the Congregation of Sisters Servants was established. This was possible, on the one hand, thanks to the determination of its founder, Edmund Bojanowski, and, on the other hand, thanks to the character of the ministry that this new community undertook. This article presents the history of the founding and the first years of development of the community of Sisters Servants, exactly until 1871, which is until the death of E. Bojanowski. The theme was presented mainly from the perspective of the relations of the new congregation to both church and lay authorities. On the example of the history of the Congregation of Sisters Servants was presented: on the one hand, the characteristics of the new forms of consecrated life that we encounter throughout the Church in the nineteenth century (including the partitions of Poland divided between the three invaders), on the other hand, the nature of the period of partition, in which the new religious communities were formed and functioned.