Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2013, T. 100

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/7803

Browse

Browsing Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2013, T. 100 by Subject "archiwalia"

Now showing 1 - 2 of 2
  • Item
    Mikrofilmowanie zbiorów instytucji kościelnych przez Bibliotekę Narodową
    (Wydawnictwo KUL, 2013) Szablewski, Maciej
    We wstępie artykułu przedstawiono ogólną historię fotografii z przykładami zastosowania jej w badaniach humanistycznych oraz rozwój reprografii na świecie i w Polsce. Ponadto opisana została geneza i początkowa działalność Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych oraz Stacji Mikrofilmowej Biblioteki Narodowej. W pierwszej części pracy scharakteryzowano współpracę Narodowej Książnicy z wybranymi instytucjami kościelnymi, m.in. Archiwum Klasztoru OO. Franciszkanów w Warszawie, Archiwum i Biblioteki Diecezjalnej w Płocku, Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej, Archiwum Kapitulnego we Wrocławiu, Biblioteki Prepozyta Kapituły Kolegiaty Łowickiej, Biblioteki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Biblioteki Archidiecezjalnej w Gnieźnie. Zbiory tych ośrodków włączono do realizowanego od 1950 r. programu zabezpieczania najcenniejszych zabytków piśmiennictwa. W ramach akcji, w całości finansowanej przez BN, wypożyczano i mikrofilmowano rękopisy, stare druki oraz muzykalia. Pod koniec lat pięćdziesiątych XX w. podjęto rozmowy z prymasem Wyszyńskim na temat dalszego mikrofilmowania zbiorów kościelnych. Spowodowało to reakcję służb bezpieczeństwa. Część personelu Stacji, m.in. Zofia Rozanow, została usunięta z BN z „wilczymi biletami”. Wcześniej zwolniono kierownika placówki, Andrzeja Wyczańskiego. Na dodatek na początku lat sześćdziesiątych XX w. rozbito strukturę Stacji, dzieląc ją na dwa samodzielne zakłady – Zbiorów Mikrofilmowych i Reprografii. Pomimo tych problemów nie zaniechano mikrofilmowania rękopisów i starych druków z instytucji kościelnych. Ponadto od 1962 r., BN zaczęła realizować projekt scalania na mikrofilmach prasy polskiej, który wykazał, iż w małych bibliotekach seminaryjnych zachowały się bardziej kompletne niż w dużych książnicach zasoby gazet i czasopism. Po 1989 r. BN podjęła współpracę również z ośrodkami polonijnymi w tym m.in. z Muzeum Księży Marianów w Fawley Court pod Londynem. Ponadto dzięki zakupowi w 1994 r. przenośnej kamery mikrofilmowej zorganizowano kilkanaście wyjazdów terenowych, w tym także do bibliotek kościelnych. W drugiej części artykułu opisano efekty mikrofilmowania przez BN zbiorów z instytucji kościelnych. Tekst został podzielony wedle typów materiałów bibliotecznych na rękopisy, stare druki, muzykalia i prasę. Podano zestawienia ilościowe oraz scharakteryzowano tę część zasobu Zakładu Zbiorów Mikrofilmowych. Badania wykazały, iż zmikrofilmowano ponad 1900 rękopisów z 32 instytucji kościelnych, 565 starych druków z 37 instytucji kościelnych, 66 druków i 1537 rękopisów muzycznych z 35 instytucji kościelnych oraz prawie 70 tytułów czasopism z 10 instytucji kościelnych. The introduction of the article refers to the general historical background of photography including the examples of application in the humanistic study, and the development of reprography globally, and in Poland. Furthermore, it also touches upon the genesis and initial operations of the Archives, Libraries and Church Museums Centre of the Catholic University of Lublin, the Pontifical Institute of Religious Studies and the National Library’s Microfilm Station. In the first part of the article, the cooperation of the National Library with a few of the church institutions inter alia the Archives of the Franciscan Monastery in Warsaw, the Archives and Diocesan Library in Plock, the Archives of Cracow Cathedral Chapter, the Archives of the Chapter in Wroclaw, the Library of Provost Collegiate Chapter of Łowicz, the Library of the Catholic University of Lublin and the Archdiocesan Library in Gniezno has been elaborated upon. Collection sets kept in custody by the aforementioned institutions were subject to the programme of protection of the most valuable pieces of literature, that had been implemented since 1950. Within the framework of the programme, fully financed by the National Library, manuscripts, old prints and music collections were lent and microfilmed. At the end of the fifties of 20th Century the talks with Primate Wyszyński on the continuation of microfilming of church collections were undertaken. It caused the security services to respond. Some of the staff members, inter alia Zofia Rozanow, were dismissed from the National Library, having been given the so called „wolf tickets”. Ealier the manager Andrzej Wyczański had been dismissed. On top of that at the beginning of the sixties of 20th Century the organisational structure of the Station was broken down and divided into two separate institutes – the Microfilm Collections Institute and the Reprographic Institute. Despite these problems, the process of microfilming manuscripts and old prints from church institutions was not abandoned. Furthermore, after 1962, the National Library launched the project of microfilming the Polish press, which proved that the small seminar libraries preserved newspapers and magazines to a greater extent than large libraries. After 1989 the National Library started to cooperate also with Polonia Centres including inter alia the Marianes Priests’ Museum in Fawley Court nearby London. Moreover, thanks to the acquisition of a portable microfilm camera in 1994, several field trips were organised, including the trips to church libraries. The second part of the article reveals the effects of the process of microfilming the collections found in the church institutions by the National Library. The text has been divided into manuscripts, old prints, music collections and press, according to the types of librarian sets. Bills of quantities have been provided and this part of the resources kept in custody of the Microfilm Collections Institute has been characterised and typified. The research has indicated that more than 1900 manuscripts from 32 church institutions, 565 old prints from 37 church institutions, 66 prints and 1537 musical manuscripts from 35 church institutions and almost 70 magazines titles from 10 church institutions were microfilmed.
  • Item
    Zabytki piśmiennictwa OO. Cystersów ze Szczyrzyca
    (Wydawnictwo KUL, 2013) Mirek, Małgorzata
    W dniach od 25 marca do 14 maja 2006 roku w Galerii ,,Dawna Synagoga”, jednym z oddziałów Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, prezentowana była wystawa ,,Zabytki piśmiennictwa OO. Cystersów ze Szczyrzyca”. Celem wystawy była prezentacja szerszej publiczności najcenniejszych i najstarszych zabytków piśmiennictwa przechowywanych w archiwum i bibliotece cystersów w Szczyrzycu. Wśród nich znalazły się m.in. średniowieczne dokumenty pergaminowe z pieczęciami, rękopiśmienne księgi, pięknie zdobione antyfonarze, graduały i kancjonały oraz jedyne w Polsce egzemplarze inkunabułów i stare druki. Ponadto wystawę uzupełniały stroje cysterskie, powiększone reprodukcje stron zabytkowych ksiąg oraz obrazy, które na co dzień zdobią ściany klasztoru w Szczyrzycu. In the period from 25th March until 14th May 2006 at ,Old Synagogue Gallery, affiliated to the Circuit Museum in Nowy Sącz, Historical Writing of Cistercian Fathers of Szczyrzyc was exhibited. The purpose of the exhibition was to display the most valuable and the oldest historical writings kept in custody of the Archive and the Cistercian Library in Szczyrzyc, and to appeal the same to a wider audience. The exhibition inter alia covered: medieval parchments with seals, manuscript books, beautifully decorated antiphonaries, graduals and cantionals and old prints as well as the only incunabula found in Poland. Moreover, the exhibition was complemented with the Cistercian costumes, enlarged reproductions of pages of historic books, and pictures that normally decorate the walls of the monastery in Szczyrzyc.