Rozprawy doktorskie (WT)

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/315

Browse

Browsing Rozprawy doktorskie (WT) by browse.metadata.rights "Uznanie autorstwa 3.0 Polska"

Now showing 1 - 20 of 56
  • Item
    4QMMT -"Niektóre uczynki Prawa". Rekonstrukcja tekstu - tłumaczenie - komentarz
    (2020-09-21) Klukowski, Michał
    Przedmiotem rozprawy doktorskiej jest dokument odnaleziony w czwartej grocie w Qumran: Miqsat Ma ase hat-Torah, "Niektóre uczynki Prawa" (4QMMT). Rozprawa składa się z dwóch rozdziałów. Pierwszy z nich ma charakter wprowadzający do dokumentu 4QMMT. W rozdziale tym przedstawiono nową rekonstrukcję tekstu opartą na badaniach E. Puecha, zaprezentowano strukturę literacką 4QMMT i jego główne cechy językowe, a także podjęto problem gatunku literackiego, autora i okoliczności powstania. Na koniec rozdziału pierwszego przybliżono pojęcie halachy jako wprowadzenie do drugiego rozdziału, który w głównej mierze składa się z interpretacji biblijnych tekstów prawnych. Drugi rozdział pracy zawiera szczegółową egzegezę dokumentu 4QMMT, a jego podział wyznacza struktura dokumentu, składająca się z trzech sekcji: kalendarzowej, halachicznej i teologiczno-parenetycznej. Na zakończenie pracy przedstawiono najważniejsze wnioski.
  • Item
    Bóg Izraela w rozumieniu nie-Izraelitów. Studium historyczno-krytyczne wybranych tradycji deuteronomistycznej historiografii (Joz–2Krl)
    (2018-09-21) Florczyk, Łukasz
    Praca wpisuje się w nurt badań nad dziełem deuteronomistycznym (Joz–2Krl), a jej celem jest analiza literacka i egzegetyczno-teologiczna tych passusów historiografii Izraela, które prezentują wiedzę, postawę i wypowiedzi nie-Izraelitów na temat Boga JHWH oraz ich relacje do narodu wybranego. Procesem badawczym zostało objętych dwanaście tekstów biblijnych, które w przeważającej większości zostały utrzymane w formie mowy niezależnej i zazwyczaj były kierowane do Izraelitów. Tylko w trzech przypadkach adresatami mów byli nie-Izraelici (Sdz 7,13-14; 1Sm 4,7-9; 5,7-11; 6,2-9; 2Krl 8,7-8). Najczęstszym kontekstem wypowiedzi nie-Izraelitów na temat JHWH i ludu wybranego był podbój Kanaanu i walki o jego utrzymanie (Joz 2,9-13; Joz 9,9-10,24-25; Sdz 7,13-14; 1Sm 4,7-9; 1Sm 29,6; 2Sm 18,31), a także plagi, nieszczęścia i choroby (1Sm 5,7-11; 6,2-9; 2Sm 24,22-23; 2Krl 8,7-8). Badane teksty źródłowe zostały podzielone na trzy grupy relacjonujące kolejne etapy dziejów Izraela: epoka Jozuego, czas sędziów i okres monarchii. Każdy z tych passusów został poddany analizie literackiej podejmującej następujące kwestie badawcze: delimitacja tekstu, tekst hebrajski perykopy, przekład na język polski, kontekst bliższy i dalszy, proces redakcji, forma i struktura literacka. W następnych fazach naukowego procedowania dokonano gruntownego studium egzegetycznego i teologicznego wybranego do analizy materiału źródłowego. W pierwszym rozdziale przeanalizowano dwa teksty: wypowiedź nierządnicy Rachab z Jerycha (Joz 2,9-13) i mowę Gibeonitów (Joz 9,9-10.24-25). Rachab i Gibeonici okazali wsparcie bądź lojalność wobec Izraelitów i ich Boga, czym doprowadzili do zawarcia przymierza z narodem wybranym, uniknęli śmierci związanej z prawem cheremu i zyskali prawo zamieszkania wśród ludu JHWH. Na bazie ich wypowiedzi lektor księgi może dojść do wniosku, że Boga Izraela cechuje wielkość, sława, potęga i wyższość nad innymi bogami. W drugim rozdziale dysertacji dokonano analizy dwóch kolejnych tekstów: wypowiedzi Madianitów (Sdz 7,13-14) i Filistynów (Sdz 4,7-9; 5,7-11; 6,2-9), które oscylują wokół kwestii militarnej potęgi JHWH i Jego władzy nad historią narodów (sprawowanej zarówno na terenie Izraela, jak i poza jego granicami). W ich opinii JHWH - obecny w dziejach Izraela - dał się poznać jako jedyny, prawdziwy i potężny Bóg, którego nie można bezkarnie obrażać. W ramach trzeciego rozdziału przeanalizowano aż osiem tekstów biblijnych, które zostały podzielone na trzy grupy. Dwa pierwsze fragmenty dotyczyły przysięgi złożonej na JHWH (1Sm 29,6; 1Krl 17,12.24), która powoływała Boga Izraela na świadka wymawianych słów oraz potwierdzała prawdomówność wypowiedzi. Kolejne cztery passusy to wypowiedziane przez nie-Izraelitów formuły błogosławieństwa w imię JHWH lub modlitwy do Boga Izraela (2Sm 18,31; 2Sm 24,22-23; 1Krl 5,21; 10,9). Dwa ostatnie teksty, jakie zostały przeanalizowane w dysertacji, to słowa Naamana - wodza syryjskiej armii (2Krl 5,1.11-18) oraz aramejskiego króla Ben-Hadada (2Krl 8,7-8), które zostały wypowiedziane w kontekście uzdrowienia dokonanego mocą Boga Izraela lub zapowiedzi uzdrowienia z choroby. Wszystkie analizowane passusy dzieła deuteronomistycznego ujawniły bardzo pozytywny stosunek nie-Izraelitów do JHWH, a ich postawa zyskała aprobatę u redaktora kompleksu Joz–2Krl. Deuteronomista, posługując się figurami nie-Izraelitów i ich wypowiedziami na temat JHWH, postanowił wpłynąć na postawę swych rodaków. Z jednej strony - poprzez usta nie-Izraelitów - przypomniał chlubne wydarzenia z przeszłości Izraela, a z drugiej strony potępił wszelkie formy bałwochwalstwa w Izraelu i zachęcił do nawrócenia.
  • Item
    Caritas archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej w latach 1917-1939
    (2018-12-10) Hanas, Waldemar
    Celem dysertacji „Caritas w archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej w latach 1917-1939” jest przedstawienie historii działalności dobroczynnej Caritas archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej w latach 1917-1939 na podstawie pism specjalistycznych „Przewodnik Miłosierdzia” oraz „Ruch Charytatywny”. Praca dzieli się na sześć rozdziałów. W pierwszym rozdziale przedstawiono rozwój zorganizowanego ruchu dobroczynnego w Kościele polskim na tle dzieł miłosierdzia podejmowanych w Kościele powszechnym. W drugim rozdziale poruszono podstawy prawno-organizacyjne Caritas, opracowane na podstawie prawodawstwa państwowego w zakresie polityki społecznej, utrudniające z powodu braków legislacyjnych nie tylko rozwój organizacyjny, ale także skuteczną pomoc najbardziej potrzebującym. Przywołano także prawodawstwo kościelne. Dysertacja przedstawia także działalność Caritas archidiecezji poznańskiej i gnieźnieńskiej w oparciu o poszczególne instancje kierownicze organizacji oraz uwzględnia kształtowanie się wyspecjalizowanych organów wewnętrznych. Kolejne dwa rozdziały w szczegółowy sposób prezentują podejmowane przez Caritas dzieła miłosierdzia, ich wymiar, specyfikę oraz zwracają uwagę na różnice między pracą charytatywną prowadzoną na terenach miejskich i wiejskich w oparciu o konkretne przykłady. Omówiono też działalność szkoleniową i wydawniczą Caritas.
  • Item
    Chrystocentryzm jako droga odnowy Państwa i Kościoła w nauczaniu Kard. Augusta Hlonda
    (2018-09-25) Jasina, Paweł
    Autor przedstawił nauczanie i działalność Augusta Hlonda (1881-1948). Podjęty problem w niniejszej dysertacji posiada przede wszystkim perspektywę teologiczną. Podejmowane zagadnienia wypływające z nauczania polskiego Hierarchy zostały ukazane w świetle Bożego Objawienia jak również skonfrontowane z treścią nauczania Kościoła. W celu zrealizowania postawionego problemu badawczego zostały wykorzystane teksty źródłowe zgromadzone w monumentalnym zbiorze Acta Hlondiana. W pracy zostało ukazane miejsce i rozumienie chrystocentryzmu w dziejach teologii, a zwłaszcza na początku XX wieku, co miało istotny wpływ na treść nauczania Augusta Hlonda. Przeprowadzana analiza teologiczna tekstów źródłowych z uwzględnieniem literatury przedmiotu jak również z wypracowanym w tym względzie nauczaniem Kościoła pozwoliła wydobyć charakterystyczne rysy nauczania polskiego Hierarchy dotyczące odnowy społeczności państwowej i eklezjalnej. Wydobyto i ukazano w niniejszej pracy przejawy chrystocentrycznego myślenia i postępowania w życiu i działalności polskiego Hierarchy, które w punkcie wyjścia zmierzać miały do kształtowania pełnej – to znaczy chrześcijańskiej wizji człowieka. Ponadto podjęto próbę sprecyzowania Hlondiańskiej teologii narodu oraz zaprezentowano chrześcijańską koncepcję państwa. Na podstawie nauczania i działalności Hlonda scharakteryzowana została myśl o odnowie Kościoła.
  • Item
    Chrystus Kosmiczny w lex credendi i w lex orandi Kościoła po Vaticanum II. Studium liturgiczne
    (2022-10-27) Łapiński, Jacek Leszek
    Dysertacja dotyczy potrzeby relacji pomiędzy nauką a wiarą (zwłaszcza w jej wymiarze doktrynalnym). Bazując na fundamentalnej korelacji lex credendi i lex orandi, z perspektywy Kościoła należy szukać nowych odniesień dla wiary, poszerzać spectrum jej uzasadnień, etc. nie tylko w filozofii, ale także w naukach przyrodniczych. istnieje bowiem grupa zazębiających się nawzajem zagadnień, istotna (pod względem poznawczym i praktycznym) dla człowieka (zarówno jako jednostki, jak i społeczności), stanowiąca wspólny obiekt dociekań czy też różnorakich odniesień dla nauk przyrodniczych, teologicznych (dogmatyki) oraz liturgii. Głównym przedmiotem analiz jest boskie dzieło zbawcze realizowane przez Boga za pośrednictwem Chrystusa, postrzegane przez pryzmat nauk przyrodniczych, teologii i liturgii. Cel nadrzędny stanowi poszukiwanie punktów wspólnych, zazębiania się zagadnień. Identyfikacja potencjalnych punktów synergii, transdycyplinarne wyjaśnienie zachodzących zmian i zdarzeń, uchwycenie obszarów pozwalających na dialog przyrodniczo-teologiczny, zdiagnozowanie istotnej dla przekazu wiary skali liturgicznej recepcji boskiego dzieła zbawczego.
  • Item
    Cyfrowe narzędzia edukacyjne w dydaktyce nauczania religii. Studium katechetyczne
    (2018-09-28) Pisarek, Mateusz
    Kwestia dotycząca cyfrowych narzędzi edukacyjnych w dydaktyce nauczania religii niezbyt często podejmowana jest przez dydaktyków oraz katechetyków. Rzadko jest więc przedmiotem refleksji naukowej. Głównym problemem pracy było uzyskanie odpowiedzi na pytanie: Jakie są obecnie dostępne w Polsce cyfrowe narzędzia katechetyczne i jaka jest ich przydatność katechetyczna? Przybliżenie koncepcji oraz charakterystyka wdrażania edukacji cyfrowej w Polsce stanowią pomoc w odpowiedzi na wyżej postawione pytanie. Na problematykę pracy składały się następujące kwestie: ukazanie kształtowania się myśli Kościoła na temat mediów od stanowiska nieufnego, obojętnego poprzez krytyczną i ostrożną akceptację do coraz większego zainteresowania nowymi mediami; wskazanie, jaką nadzieję Kościół pokłada w komputerach i Internecie w kontekście nowej ewangelizacji; podkreślenie kwestii moralno-etycznych w korzystaniu z mass medió oraz zwrócenie uwagi n edukację medialną młodego pokolenia; przybliżenie w jaki sposób w Polsce realizowana jest edukacja cyfrowa, jakie są jej główne obszary i jaki jest jej cel; zwrócenie uwagi na prawa autorskie w nowych technologiach; ukazanie istotnych dla katechezy stron, portali, serwisów internetowych oraz poddanie ocenie multibooków do nauczania religii.
  • Item
    Dojrzałość uczuciowa jako warunek budowania wspólnoty małżeńskiej. Studium teologicznomoralne
    (2019-06-17) Kula, Marcin
    Tematyka pracy wiążąca dojrzałość uczuciową ze wspólnotą małżeńską. Człowiek, który osiągnął dojrzałość jest w stanie osiągnąć szczęście i trwać w tym, co jest dla niego dobre. Po przeprowadzonej analizie uczuć i emocji w pracy podjęto próbę opisania dojrzałości. Dojrzałość została przedstawiona jako etap w życiu człowieka, w którym jest on w stanie odpowiadać za swoje słowa, postawy i czyny, jednocześnie rozumiejąc potrzebę nieustannego rozwoju. Dojrzałość uczuciową autor rozpatruje w kontekście stanu optymalnego. Chodzi o rzeczywistość oczekiwaną przez wszystkich członków wspólnoty. Osobny rozdział w dysertacji poświęcono zagrożeniom dojrzałości uczuciowej. Po zrozumieniu sfery uczuć, wejściu w proces dojrzewania i dostrzeżeniu zagrożeń związanych z tym procesem zostały opisane warunki konieczne do budowania wspólnoty małżeńskiej. W ostatniej części pracy zostały zaprezentowane działania w zakresie etapów przygotowania do małżeństwa. Ciekawym wynikiem pracy jest powiązanie dojrzałości uczuciowej z ludzką codziennością. Szersze ujęcie tematu pracy prowadzi do wniosku, że dojrzałość uczuciowa jest nie tylko warunkiem budowania wspólnoty małżeńskiej, ale również podstawowym elementem gwarantującym rozwój każdego człowieka.
  • Item
    Duszpasterstwo Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1994-2019. Studium historyczno-teologiczne
    (2022-09-26) Brudny, Grzegorz
    Niniejsza dysertacja dotyczy funkcjonowania duszpasterstwa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce w latach 1994-2019. W ogólny problem naukowy wpisują się szczegółowe problemy badawcze zawarte w pytaniach: jakie są obszary i rodzaje duszpasterstwa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1994-2019, W pierwszym rozdziale zostało zdefiniowane pojęcie duszpasterstwa w rozumieniu luterańskim, a także przedstawione wybrane wzorce i przykłady duszpasterzy. W drugim rozdziale zostały przedstawione obszary duszpasterstwa z perspektywy Kościoła Luterańskiego w Polsce. Ten rozdział dotyczył najpierw parafii (inaczej zboru) jako obszaru działań duszpasterskich, w tym duszpasterstwa dzieci, młodzieży, i tzw. duszpasterstwa odwiedzinowego. Następnie zostały opisane duszpasterstwa środowiskowe: w szpitalu, osób niesłyszących, w wojsku, w więzieniu, straży pożarnej, policji, motocyklistów, duszpasterstwo w mediach i w domach opieki. W rozdziale trzecim scharakteryzowano rodzaje duszpasterstwa, m.in. systemowego, duszpasterstwa duszpasterzy oraz międzywyznaniowego, ewangelizacyjno-misyjnego, międzykulturowego i międzyreligijnego. Treścią rozdziału czwartego było zagadnienie kształcenia i szkolenia w duszpasterstwie. Omówione zostały kompetencje duszpasterza i jego znaczenie jako osoby. Podjęta została także kwestia kształcenia akademickiego duszpasterzy, Instytutu Pastoralnego KEA, praktyk studenckich, okresu kandydackiego, ustawicznego kształcenia duchownych i kursów duszpasterskich.
  • Item
    Duszpasterstwo trzeźwości w Polsce w latach 1965-2015 w świetle dokumentów Kościoła w Polsce. Studium pastoralne
    (2023-06-21) Kaniecki, Zbigniew
    Prezentowana dysertacja przedstawia koncepcję i realizację duszpasterstwa trzeźwości w Polsce w świetle dokumentów Kościoła w Polsce z lat 1965-2015. Koncep­cja duszpasterstwa trzeźwości została zarysowana w roz­dziale drugim przedstawiającym wszystkie elementy tej koncepcji, czyli przedmiot, podmiot, cel i środki. O realizacji zaś duszpasterstwa trzeźwości dowiadujemy się w rozdziale trzecim i czwartym. Jest w nich mowa o organizacji i formach duszpasterstwa trzeźwości. W rozdziale ostatnim dokonano oceny tak elementów koncepcji duszpasterstwa trzeźwości, jak i jej realizacji. Sporo miejsca w pracy zajęło przedstawienie uwarunkowań społeczno-politycznych, prawnych i duszpasterskich w rozdziale pierwszym. Było jednak to potrzebne dla pogłębionego i lepszego zrozumie­nia zarówno koncepcji jak i realizacji duszpasterstwa trzeźwości w Polsce. Przeprowadzona refleksja naukowa upoważnia do sformułowania kilku wniosków. Należy do nich między in­nymi to, że istnieje potrzeba poszerzenia podmiotu oddzia­ływania trzeźwościowego i wykorzystania w większym zakresie potencjału religijnego i pastoralnego ruchów, stowarzyszeń i małych grup religijnych. Trzeba też w duszpaster­stwie trzeźwościowym bardziej dowartościować i zaktywizować dekanaty i parafie, oraz zadbać o większą integrację duszpasterstwa trzeźwości z duszpasterstwem ogólnym, zwłaszcza w zakresie wychowania do abstynencji dzieci i młodzieży oraz świadczenia pomocy rodzinom z problemem alkoholizmu. Realizacja duszpasterstwa w okresie PRL ukazała, że bez współdziałania Kościoła i państwa nie ma skutecznej walki z alkoholizmem. Ponieważ nowe czasy generują nowe wyzwania i problemy, dlatego rozpoznanie ich uwarunkowań, a następnie przeciwdziałanie negatywnym ich skutkom jest zawsze aktualne. Dotyczy to także duszpasterstwa trzeźwości. Refleksja nad duszpasterstwem trzeźwości minionego okresu będzie dobrym oparciem dla realizacji tegoż duszpasterstwa w przyszłości.
  • Item
    Ewangelizacja i katecheza w mediach społecznościowych. Studium z edukacji medialnej w świetle badań współczesnych blogów kapłańskich
    (2018-09-28) Łaskarzewska, Ewa
    Celem rozprawy była odpowiedź na pytanie: jakie treści z zakresu katechezy i ewangelizacji publikowali kapłani na swoich blogach? Innymi słowy, chodziło o wskazanie tych obszarów aktualnej formacji chrześcijańskiej, które dzięki pracy duszpasterskiej kapłanów zaistniały w przestrzeni mediów społecznościowych zawężonych do obszaru blogosfery. Dysertacja ma charakter pracy empirycznej ukazującej analizy aktualnego stanu zastanej rzeczywistości medialnej. Przedstawiony problem badawczy został przeanalizowany w pięciu rozdziałach. W pierwszym zostało omówione nauczanie Kościoła posoborowego na temat mediów. Przybliżona w nim została rola mediów w działalności ewangelizacyjnej Kościoła, szczególne obowiązki nadawców i odbiorców mediów, a także indywidualne i społeczne zagrożenia wynikające z kontaktu z mediami. Rozdział drugi został poświęcony rozważaniom nad rolą mediów społecznościowych we współczesnej działalności Kościoła. W trzecim rozdziale podjęta została problematyka blogów, blogosfery i istoty blogowania. W czwartym rozdziale przedstawione zostały wyniki badań empirycznych, w których przeanalizowane zostały materiały opublikowane przez kapłanów-blogerów. Piąty rozdział omawiono możliwości wykorzystania blogów jako narzędzia formacji liturgicznej i moralnej. Ostatnią częścią i zarazem podsumowaniem badań stał się paragraf poświęcony możliwościom wykorzystania blogów w działalności ewangelizacyjnej i katechetycznej. Autorka skonfrontowała w nim wyniki badań z rozważaniami teoretycznymi z tego zakresu. W konsekwencji przytoczonych analiz zostały również sformułowane postulaty, które pozwolą na jeszcze lepsze wykorzystanie kapłańskiej blogosfery w dziele ewangelizacji i katechezy.
  • Item
    Formacja Kościoła domowego przez liturgię i pobożność ludową w nauczaniu Kościoła po Drugim Soborze Watykańskim
    (2019-06-12) Staszczak, Grzegorz
    Jednym z najpiękniejszych określeń rodziny, jakie często w ostatnim czterdziestoleciu używają polscy i zagraniczni autorzy, jest wczesnochrześcijańskie wyrażenie "rodzina Kościołem domowym". Wywodzi się ono od św. Jana Chryzostoma. To określenie, które od średniowiecza na wiele wieków zanikło, powróciło na nowo dzięki nauce II Soboru Watykańskiego, który w znacznym stopniu przyczynił się do jego odnowy. W rodzinie, która należy do Kościoła i sama jest Kościołem, ponieważ wypełnia funkcje właściwe Kościołowi (kapłańska, królewska, prorocka), dokonuje się formacja, czyli wychowywanie, kształcenie członków tej wspólnoty. Formacja ta obejmuje różne sfery życia ludzkiego. Dotyczy relacji małżeńsko-rodzinnych, postaw ludzkich i moralnych, życia religijno - duchowego, chrześcijańskiego i wielu innych aspektów. W tej formacji ogromną rolę spełnia liturgia, w której rodzina uczestniczy w kościele (sakramenty święte, zwłaszcza Eucharystia) lub sama ją celebruje w domu (np. Liturgia godzin). Oprócz liturgii ważne zadanie formacyjne posiada szeroko rozumiana pobożność ludowa (zwyczaje, obrzędy i tradycje), z którą w sposób szczególny członkowie rodziny spotykają się przeżywając rok liturgiczny. Liturgia i pobożność ludowa to dwa bardzo ważne elementy formacyjne, które łączą się ze sobą i wzajemnie uzupełniają w tym procesie wychowawczym.
  • Item
    Formacja ludzka prezbiterów w świetle kwartalnika Pastores w latach 1998-2016
    (2018-09-19) Sonak, Dariusz
    Rozprawa doktorska włącza się w nurt troski Kościoła o formację ludzką osób duchownych oraz przygotowujących się do kapłaństwa. Celem rozwiązania głównego problemu badawczego dysertacji było udzielenie odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób kwartalnik Pastores prezentował treści odnoszące się do formacji ludzkiej kapłanów? Dysertacja składa się ze wstępu, trzech rozdziałów i zakończenia. We wstępie określono przedmiot badań, problem badawczy, cel i pytania badawcze oraz metody naukowe. W pierwszym rozdziale przedstawiono nauczanie Kościoła odnoszące się do formacji kapłańskiej, a szczególnie formacji ludzkiej. W drugim rozdziale została dokonana analiza wybranych tekstów opublikowanych w periodyku Pastores odnoszących się do formacji ludzkiej. W trzecim rozdziale zostały przedstawione zadania dla Kościoła odnoszące się do wymiaru ludzkiego formacji na podstawie przeprowadzonej analizy tekstów Pastores, dokumentu Kongregacji ds. Duchowieństwa z 8 grudnia 2016 roku Dar powołania do kapłaństwa. Ratio Fundamentalis Istitutionis Sacerdotalis. Z eksploracji działu dotyczącego formacji ludzkiej powyższego dokumentu został wyprowadzony postulat edukacji medialnej duchowieństwa. W zakończeniu dokonano podsumowania analizowanych treści oraz wskazano obszary, w których mogłyby koncentrować się dalsze eksploracje w omawianym przedmiocie badawczym.
  • Item
    Formacja małżonków w Domowym Kościele gałęzi rodzinnej Ruchu Światło-Życie. Studium z duszpasterstwa rodzin w świetle materiałów formacyjnych i badań małżonków na Ukrainie
    (2022-11-29) Bilyk, Nazar
    Rozprawa podejmuje problem formacji małżonków w Domowym Kościele gałęzi rodzinnej Ruchu Światło-Życie. Rozwiązuje go na drodze badań nad źródłami zastanymi, głównie materiałami formacyjnymi oraz badań empirycznych przeprowadzonych wśród małżonków w Ukrainie. W rozdziale pierwszym przeprowadzona została refleksja naukowa nad wskazaniami formacyjnymi Ruchu Domowego Kościoła zawartymi w materiałach formacyjnych. Podkreślona w nim została rola wprowadzenia w życie małżonków słowem Bożym wtajemniczenia ich w liturgię i modlitwę oraz przygotowania do dawania świadectwa miłości (służby) i budowania wspólnoty. W rozdziałach od drugiego do piątego opisana została metodologia oraz zaprezentowane zostały wyniki badań małżonków zrzeszonych w Domowym Kościele, przeprowadzonych w latach 2020-2021. Uzyskane wyniki ukazują pewien zarys obrazu formacji małżonków w Domowym Kościele w Ukrainie. Rozdział szósty prezentuje wnioski i postulaty służące umacnianiu Ruchu Domowego Kościoła w Ukrainie. Podkreślają one kluczową rolę życia słowem Bożym w rodzinach oraz uczestnictwa w rekolekcjach organizowanych przez Ruch. Wskazują także na pilną potrzebę wpierania małżonków katolickich formujących się w Ruchu. W przeżywaniu roku liturgicznego w rodzinie, życiu sakramentalnym oraz pielęgnowaniu zwyczajów religijnych. Tylko w ten sposób małżonkowie mogą dojrzewać do dawania autentycznego świadectwa wiary w Boga swoim dzieciom i bliźnim, jak również dorastać do zaangażowania w samym Ruchu oraz apostolatu w Kościele i społeczeństwie.
  • Item
    Geneza, powstanie i organizacja diecezji grodzieńskiej (1991-2011)
    (2018-12-14) Sidorka, Vitali
    Z momentem odzyskania przez Białoruś niepodległości w 1991 roku rozpoczął się jakościowo nowy etap w działalności Kościoła katolickiego, który się przejawiał w szybkim odradzaniu się życia religijnego, w tworzeniu struktur administracji kościelnej oraz w podejmowaniu próby rozwiązywania problemów kadrowych. Próbą ukazania procesu reaktywacji Kościoła katolickiego na grodzieńszczyźnie jest dysertacja pod tytułem Geneza, powstanie i organizacja diecezji grodzieńskiej w latach 1991-2011. Praca obejmuje VI rozdziałów, w których naświetla następujące tematy: uwarunkowania historyczne i polityczne powstania diecezji grodzieńskiej (rozdział I), administrację centralną, w tym kurię i sąd biskupi (rozdział II), podział na parafie i dekanaty oraz budownictwo kościelne i sanktuaria (rozdział III), duchowieństwo i wierni, w tym seminarium duchowne oraz wspólnoty zakonne żeńskie i męskie (rozdział IV), zaangażowanie duszpasterskie obejmujące życie sakramentalne, nauczanie oraz nadzwyczajne formy duszpasterskie (rozdział V), aktywność społeczno-religijną, a w tym bractwa i stowarzyszenia, działalność charytatywną, zjazdy i kursy oraz inicjatywy wydawnicze (rozdział VI).
  • Item
    Józef Wieniawski (1837-1912) – epoka, człowiek i dzieło. Studium historyczno-muzykologiczne
    (2019-09-26) Rzepecki, Karol
    Praca ma character monograficzny. Poświęcona jest omówieniu życia i twórczości Józefa Wieniawskiego ujętej w kontekście muzyki polskiej II połowy XIX wieku. W pracy wydzielono cztery rozdziały poświęcone omówieniu: tła historycznego epoki, osoby Józefa Wieniawskiego, jego twórczości, jak również recepcji. Praca została opatrzona przykładami nutowymi. Dodatkiem jest aneks obejmujący: katalog twórczości, spis korespondencji, jak również utwory zrekonstruowane przez autora rozprawy.
  • Item
    Katolicki model wychowania dzieci. Studium z edukacji medialnej w świetle publikacji Mały Gość Niedzielny w latach 1989-2017
    (2019-09-25) Jarosiński, Jerzy
    Praca doktorska podejmuje problematykę wychowania katolickiego przez środki społecznego przekazu, w tym przypadku prasę katolicką. Podstawowym pytaniem badawczym, na które miała dać odpowiedź niniejsza dysertacja, jest: W jakim stopniu propozycja wychowania dzieci obecna w analizowanym czasopiśmie odpowiada katolickiego modelowi ich wychowania. Jakie uwzględniane są treści? W jakim stopniu propozycje tekstów pokrywają się z głównymi obszarami integralnej formacji katolickiej? W rozdziale I ukazany został kontekst społeczny i eklezjalany, w jakim powstawały tygodnik „Gość Niedzielny” i miesięcznik „Mały Gość Niedzielny”. Historia tych czasopism stanowi dopełnienie tej części dysertacji. W rozdziale II przedstawiono katolicki model wychowania oparty na czterech formacjach : intrelektualnej, liturgicznej, moralnej i społeczno-apostolakiej. W rozdziałach III –VI została dokonana analiza krytyczna treści zawartych w „Małym Gościu Niedzielnym” pod kątem realizacji wyżej wymienionych formacji wychowania. W zakończeniu pracy zawarto podsumowanie oraz wnioski - postulaty mające na celu pogłębienie i poszerzenie wykorzystania prasy jako wychowawczej roli środków społecznego przekazu.
  • Item
    Katolickie środki społecznego przekazu w archidiecezji lwowskiej: historia, współczesność, perspektywy rozwoju
    (2021-06-25) Wawrzyniak, Oksana
    Problem badawczy niniejszej rozprawy doktorskiej dotyczy szczegółowej i krytycznej analizy całokształtu funkcjonowania katolickich środków społecznego przekazu na terenie archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego na Ukrainie. W tym celu zanalizowane zostały uwarunkowania historyczne dotyczące genezy i funkcjonowania środków społecznego przekazu w archidiecezji lwowskiej. Przeprowadzona została także krytyczna analiza istniejących aktualnie mass mediów katolickich na omawianym terenie. Przedmiotem analizy niniejszej rozprawy jest prasa, radio, telewizja i strony internetowe prowadzone przez podmioty rej archidiecezji. Główny problem badawczy dysertacji sformułowany został za pomocą następujących pytań: jakie media katolickie istniały na terenie archidiecezji lwowskiej? Jak przebiegał i przebiega ich rozwój? Na jakie trudności media katolickie napotykają się w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej? Jakie działania podjąć, by media te mogły się dziś prężnie rozwijać i spełniać swoje wielorakie funkcje? W poszukiwaniu odpowiedzi na te pytania w dysertacji została podjęta próba zarysowania nowych możliwości rozwoju współczesnych środków społecznego przekazu na terenie archidiecezji lwowskiej. W pierwszej kolejności wskazano kierunki rozwoju współczesnej prasy katolickiej, radia i telewizji. Następnie zaprezentowano rolę i znaczenie stron internetowych oraz zaproponowano możliwości ich rozwoju i lepszego wykorzystania mediów społecznościowych jako ważnego narzędzia współczesnej komunikacji i ewangelizacji.
  • Item
    Kerygmat w ujęciu o. Raniero Cantalamessy. Studium dogmatyczno-pastoralne
    (2018-09-27) Zborowski, Michał
    Praca jest systematycznym ujęciem zagadnienia kerygmatu na podstawie dorobku włoskiego teologa o. Raniero Cantalamessy. Ukazuje, że kerygmat – to znaczy pierwsze orędzie – to zarówno treść, którą się głosi, jak i sama czynność przepowiadania. W związku z tym dla zrozumienia tej rzeczywistości nie wolno ich rozdzielać, a tym bardziej przeciwstawiać. Rozprawa doktorska jest pogłębionym studium ukazującym rozwój znaczenia materialnego i formalnego kerygmatu na przestrzeni wieków, rolę tego orędzia w świecie współczesnym oraz dogmatyczno-pastoralną eksplikację jego treści. Namysł nad kerygmatem obejmuje też ukazanie jego związków z dziełem ewangelizacji Kościoła, wyborem odpowiedniego keryksa, a także charakterystykę czynników, które zagrażają pierwszemu orędziu. Kerygmat jest wyjątkowym przesłaniem, urzeczywistnia łaskę zbawienia i rodzi do żywej wiary. Z niego też wyrasta cała Tradycja Kościoła, dogmaty i teologia. Kerygmat jest początkiem, samą istotą Ewangelii, zwiastowaniem Dobrej Nowiny o Jezusie Chrystusie umarłym i zmartwychwstałym.
  • Item
    Kompetencje medialne nauczycieli religii archidiecezji lubelskiej w świetle dokumentów Kościoła i badań własnych. Studium z edukacji medialnej
    (2018-05-22) Szajda, Agnieszka
    Głównym celem podjętym w rozprawie jest odpowiedź na pytanie: Jaki jest poziom kompetencji medialnych nauczycieli religii archidiecezji lubelskiej? Podstawową metodą służącą rozwiązaniu problemu głównego jest metoda paradygmatu analizy teologii pastoralnej Pierwszy rozdział podejmuje refleksję nad nauczaniem Kościoła dotyczącym formacji medialnej nauczycieli religii, a także nad potrzebami kształtowania kompetencji w zakresie wykorzystania nowych mediów w procesie katechetycznym. Analizie poddano także wydane w tym zakresie dokumenty instytucji UE i polskich instytucji oświatowych. Drugi i trzeci rozdział ukazują stan realizacji wskazań Kościoła dotyczący stopnia przygotowania nauczycieli religii do podjęcia formacji medialnej katechizowanych, w oparciu o przeprowadzone badania poziomu kompetencji medialnych. Wykorzystano w tym celu kwestionariusz ankiety przygotowany na podstawie „Katalogu kompetencji informacyjnych, medialnych i cyfrowych” opracowanego przez Fundację Nowoczesna Polska. W ostatnim rozdziale skoncentrowano się na ukazaniu perspektyw edukacyjno-formacyjnych wobec nauczycieli religii w obszarze badanych kompetencji oraz wskazano postulaty wobec osób odpowiedzialnych za ich formację podstawową i permanentną. Wyniki badań oraz postulaty zawarte w rozprawie mogą posłużyć do systemowego programowania doskonalenia nauczycieli religii na etapie edukacji podstawowej i ustawicznej w zakresie podnoszenia kompetencji medialnych w poszczególnych archidiecezjach, tworzenia autorskich programów i społecznych projektów edukacji medialnej inspirowanych nauczaniem Kościoła.
  • Item
    Kościół wspólnotą wierzących w percepcji młodzieży. Studium teologicznopastoralne na podstawie badań maturzystów Archidiecezji Wrocławskiej
    (2022-09-27) Rozpędowski, Piotr
    Młodzi ludzie a Kościół to temat ważny i aktualny, dlatego też celem niniejszej rozprawy było zapytanie młodych ludzi o to, jakie jest ich rozumienie Kościoła jako wspólnoty wierzących? W celu rozwiązania postawionego problemu badawczego autor dysertacji przeprowadził badania empiryczne wśród maturzystów zamieszkujących Archidiecezję Wrocławską. W pierwszym rozdziale pracy autor odniósł się do teoretycznych założeń przedstawiających Kościół jako wspólnotę. W drugim rozdziale opisywał Kościół słuchający i głoszący Ewangelie w opinii badanych maturzystów. Trzeci rozdział niniejszej rozprawy opisywał wspólnotowórczy wymiar liturgii w przekonaniu badanej młodzieży. Czwarty rozdział miał na celu opisanie służebnego charakteru wspólnoty Kościoła w świadomości badanych. Ostatni, piąty rozdział niniejszej rozprawy był odpowiedzią na opinie wyrażone przez młodych ankietowanych. Wśród wniosków i postulatów pastoralnych autor pracy wskazał potrzebę większego wprowadzenia młodych ludzi we wspólnotę wierzących przez konkretne działania. Zauważono, iż niezwykle ważne jest ukazanie młodym ludziom aktualności Ewangelii, a co za tym idzie całego przesłania chrześcijańskiego. Niniejsza dysertacja, pomimo iż stanowi próbę wieloaspektowego opracowania problematyki współczesnej młodzieży w kontekście ich przeżywania wiary i wspólnoty Kościoła nie rości sobie prawa do wyczerpania tematu dorastających katolików. Jest zaproszeniem do dalszych działań pomagających młodym ludziom wejść głębiej we wspólnotę wierzących.