M. Lutra wiodące idee interpretacji Kazania na Górze (Mt 5-7) w ich kontekście historycznym i teologicznym

Szymik, Stefan

M. Lutra wiodące idee interpretacji Kazania na Górze (Mt 5-7) w ich kontekście historycznym i teologicznym

dc.contributor.author	Szymik, Stefan
dc.date.accessioned	2020-02-27T11:51:34Z
dc.date.available	2020-02-27T11:51:34Z
dc.date.issued	2018
dc.description.abstract	Kazanie na Górze jest mową programową Jezusa, która zawiera jego wzniosłe nauczanie moralne (Mt 5–7) objaśniane w przeszłości na różne sposoby. Popularna interpretacja katolicka Kazania, nazywana „etyką dwóch poziomów”, pojawiła się w Średniowieczu i dzieliła chrześcijan na zwykłych wyznawców i elitę wybranych: przykazania wiązały wszystkich i prowadziły do zbawienia, rady ewangeliczne były przeznaczone dla wybranych. Z kolei dosłowna lektura Kazania, praktykowana przez anabaptystów i inne radykalne grupy protestanckie, odnosiła nauki Jezusa wprost do całości życia chrześcijańskiego. Wspomniane dwie interpretacje tworzyły historyczny i teologiczny kontekst interpretacji Kazania na Górze przedstawionej przez M. Lutra. Autor artykułu omawia przewodnie idee tego wykładu. Po pierwsze, Luter głosił usprawiedliwienie człowieka na podstawie samej tylko wiary, dlatego według niego Mt 5–7 nie ma znaczenia soteriologicznego i zawiera tylko nauczanie etyczne kierowane do uczniów Jezusa. Luter uczył również, że Kazanie nie ma mocy wiążącej dla życia w świecie doczesnym, odnosi się natomiast do życia chrześcijanina w królestwie duchowym. Wspomniane rozróżnienie jest kluczowe dla rozumienia interpretacji Kazania na Górze przez M. Lutra (nauka o dwóch królestwach, por. Zwei-Reiche-Lehre). W istocie Luter opowiedział się za niewykonalnością Kazania na Górze. W ostatnim punkcie autor artykułu przedstawił zwięźle późniejszą recepcję luterańskiego wykładu Kazania przez wspólnoty chrześcijańskie.	pl
dc.description.abstract	The Sermon on the Mount is a collection of sayings credited to Jesus, which emphasizes his moral teaching (Matt. 5–7). These high ethical standards have been interpreted in the past in a wide variety of ways. The most widespread interpretation was the “ethical double standard” approach which was developed in the Middle Ages and required that the sermon should be taken seriously by chosen members of the Church (cf. praecepta and consilia). The literal approach which applies directly the teaching of Jesus to the whole Christian life was presented by the Anabaptist and other radical protestant groups. These two approaches formed the historical and theological background of Luther’s explanation of the Sermon on the Mount. The author of the article discusses the most important features of this interpretation. The first, Luther emphasizes salvation by faith alone, therefore Matt. 5–7 has according to him no soteriological value; it contains exclusively the ethical teaching of Jesus directed to his disciples. Luther assumes also that the message of the sermon is essentially irrelevant for the Christian person in the world; it should be applied only to the Christian life in the spiritual kingdom. This distinction is essential for Luther’s reading of the Sermon on the Mount (two kingdoms doctrine, cf. Zwei-Reiche-Lehre). For Luther the high standards of the Sermon on the Mount represent an impossible demand. Finally the author gives a short review of the influence of Luther’s interpretation on the later Christian communities.	pl
dc.identifier.citation	„Teologia. Kultura. Społeczeństwo. Czasopismo Koła Naukowego Teologów KUL", 2018, T. 4, nr 3, s. 44-57.	pl
dc.identifier.issn	2543-6910
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/20.500.12153/837
dc.language.iso	pl	pl
dc.rights	Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/	*
dc.subject	Mt 5–7	pl
dc.subject	Kazanie na Górze,	pl
dc.subject	etyka dwóch poziomów	pl
dc.subject	Marcin Luter	pl
dc.subject	nauka o dwóch królestwach	pl
dc.subject	Zwei-Reiche-Lehre	pl
dc.subject	Matt. 5–7,	pl
dc.subject	the Sermon on the Mount	pl
dc.subject	ethical double standard	pl
dc.subject	Martin Luther	pl
dc.subject	two kingdoms doctrine	pl
dc.title	M. Lutra wiodące idee interpretacji Kazania na Górze (Mt 5-7) w ich kontekście historycznym i teologicznym	pl
dc.title.alternative	Main Features of Luther’s Interpretation of the Sermon on the Mount (Matt. 5–7) in its Historical and Theological Background	pl
dc.type	info:eu-repo/semantics/article	pl