Objectivité discursive dans les langues spécialisées et dans la langue générale. Etude contrastive polonais / français / anglais

Simple item page
dc.contributor.authorStawecka-Kotuła, Agnieszka
dc.date.accessioned2024-01-16T11:05:17Z
dc.date.available2024-01-16T11:05:17Z
dc.date.issued2024-01-29
dc.descriptionWydział Nauk Humanistycznych, Instytut Językoznawstwa; promotor: dr hab. Janusz Bień, prof. KUL
dc.description.abstractCe travail se donne pour objectif d’étudier le phénomène de ce qu’on désigne par le terme d’objectivité discursive. En s’appuyant sur la constatation que l’objectivité discursive repose principalement sur la distanciation du sujet parlant et de tous les autres actants du contenu prédicatif des énoncés, nous visons à caractériser et à confronter la fréquence de ses ressources formelles (nominalisations déverbales, le passif sans agent exprimé et les marques déictiques de la première personne) dans des textes spécialisés choisis et dans des textes de langue dite générale, en français, anglais et polonais. A cette fin, nous avons constitué manuellement un corpus trilingue spécialisé à caractère comparable et synchronique, comportant 360 000 mots graphiques. Il est constitué de 138 fragments de textes écrits appartenant à trois types de langue spécialisée – langue juridique, langue académique-scientifique et langue journalistique – et en plus à la langue littéraire, représentant la langue générale. Or, l’objectivité discursive se manifeste comme un phénomène graduel qui dépend, d’une part, du type de discours auquel le texte appartient et, d’une autre, du profil grammatical et typologique de la langue dans laquelle le texte a été rédigé. Les données recensées mettent en évidence une corrélation selon laquelle l’augmentation visible du degré de spécialisation des discours se traduit par la fréquence des marques d’objectivité discursive, et par conséquent détermine la perception de l’objectivité d’un texte donné. Przedmiotem badań rozprawy doktorskiej jest tzw. obiektywność dyskursywna, której główną cechą jest brak odpowiedzialności podmiotu mówiącego i wszystkich aktantów za treści predykatywne jego wypowiedzenia. Celem badań jest scharakteryzowanie i porównanie frekwencji formalnych wykładników tego zjawiska (nominalizacji odczasownikowych, struktur biernych bez wyrażonego agensa oraz deiktycznych zaimków pierwszej osoby) w wybranych tekstach specjalistycznych w opozycji do tekstów tzw. języka ogólnego, w trzech wybranych językach: francuskim, angielskim i polskim. Zjawisko obiektywności dyskursywnej badane jest na ręcznie opracowanym, trzyjęzycznym korpusie porównywalnym o charakterze synchronicznym, którego całkowita wielkość wynosi 360 000 słów graficznych. Korpus jest złożony ze 138 fragmentów tekstów pisanych, reprezentujących trzy odmiany języka specjalistycznego – język prawniczy, język naukowy i język prasowy a także język literacki, reprezentujący ogólną, pisaną odmianę języka. Zgodnie z uzyskanymi wnioskami stopień obiektywności dyskursywnej jest zjawiskiem stopniowalnym i zależy z jednej strony od typu dyskursu, do którego przynależy dany tekst, z drugiej zaś od gramatyczno-typologicznego profilu języka, w którym tekst powstał. Poddane analizie korpusy pokazują zależność, zgodnie z którą obserwowalny wzrost stopnia specjalizacji dyskursów znajduje odzwierciedlenie we frekwencji badanych parametrów, co ma przełożenie na percepcję obiektywności tekstu. The thesis seeks to investigate the phenomenon of what one may refer to as discursive objectivity. It posits that discursive objectivity stems primarily from the fact that the speaking subject and other participants distance themselves from the predicative content of their utterance. Therefore, our aim is to delineate and juxtapose the frequency of use of the selected linguistic markers of discursive objectivity (deverbal nominalisations, agentless passive and first- person deixis) in both specialised and general language texts in French, English and Polish. To this end, we have manually compiled a trilingual specialised corpus that might be characterised as comparable and synchronic. Encompassing 360,000 words in total, the corpus comprises 138 excerpts from written texts, representing on the one hand three varieties of specialised language, namely the legal language, scientific language and the journalistic language, and on the other, literary language, considered the most accurate representative of the so-called general language. Following the interpretation of the results obtained, a degree of discursive objectivity is a gradual phenomenon which depends, on the one hand, on the type of discourse to which the text belongs, and on the other hand, on the grammatical and typological characteristics of the language in which the text was produced. The analysed corpora reveal a correlation according to which the noticeable increase in the specialisation of discourses is mirrored in the growing frequency and distribution of the studied markers, thus impacting one’s perception of discursive objectivity of a text.
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/6138
dc.language.isofr
dc.subjectlangues spécialisées
dc.subjecttypologie linguistique
dc.subjectanalyse de corpus
dc.subjectlinguistique contrastive
dc.subjectobjectivité discursive
dc.subjectdistance énonciative
dc.subjectjęzyki specjalistyczne
dc.subjecttypologia językowa
dc.subjectanaliza korpusowa
dc.subjectjęzykoznawstwo kontrastywne
dc.subjectobiektywność dyskursywna
dc.subjectspecialised languages
dc.subjectlinguistic typology
dc.subjectcorpus analysis
dc.subjectcontrastive linguistics
dc.subjectdiscursive objectivity
dc.titleObjectivité discursive dans les langues spécialisées et dans la langue générale. Etude contrastive polonais / français / anglais
dc.title.alternativeObiektywność dyskursywna w językach specjalistycznych i w języku ogólnym. Studium kontrastywne polsko-francusko-angielskie
dc.title.alternativeDiscursive objectivity in specialised languages and general language. A Polish / French / English contrastive study
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis
Files
Collections
Rozprawy doktorskie 2018- / dostęp ograniczony
Rozprawy doktorskie (WNH)