Metody finansowania Kościoła katolickiego w Rosji w XIX wieku. Przyczynek archiwalny

Simple item page
dc.contributor.authorRadwan, Marian
dc.contributor.authorWodzianowska, Irena
dc.date.accessioned2024-08-28T10:57:52Z
dc.date.available2024-08-28T10:57:52Z
dc.date.issued2015
dc.description.abstractPolityka wyznaniowa państwa rosyjskiego była inspirowana przez dwa nurty ideologiczne, sięgające korzeniami tradycji Piotra I i Katarzyny II – cezaropapizmu i słowianofilstwa. Władcy rosyjscy dążyli do podporządkowania sobie wyznań religijnych, a ponadto do zbudowania imperium wszechsłowiańskiego z językiem rosyjskim. W odniesieniu do Kościoła katolickiego postulaty te okazały się wyjątkowo aktualne kiedy 60% ziem Rzeczpospolitej po rozbiorach znalazło się w granicach Rosji. Władze carskie starały się uniezależnić katolików od Stolicy Apostolskiej i narzucić im stopniowo język i kulturę rosyjską. Świeckiej władzy podporządkowały instytucje kościelne – diecezje, seminaria, parafie, klasztory. W tym celu powołano Kolegium Rzymsko-katolickie (1801), podporządkowując je bezpośrednio MSW. Obydwie organizacje sprawowały pełny nadzór nad instytucjami kościelnymi. Świeccy prokuratorzy w obu wymienionych urzędach odgrywali decydującą rolę. Na polecenie caratu przejęto stopniowo wszystkie majątki zakonne, diecezjalne i parafialne, w zamian samowolnie przyznając im określone pensje (1832,1843). Z drugiej strony z inicjatywy metropolity S. Siestrzeńcewicza (1820) utworzono tzw. fundusz pomocowy celem finansowania wydatków nadzwyczajnych – biednych parafii, seminariów, Akademii Duchownej, chorych i emerytowanych duchownych, zesłanych biskupów. Dysponując tym funduszem pomocowym zarówno MSW jak i Kolegium dopuszczało się wielu nadużyć, często finansując nawet antykościelne posunięcia lub znanych wrogów polskiego społeczeństwa (K. E. Sievers). Rząd A. Kiereńskiego przygotował nie zrealizowany projekt reform w tej dziedzinie, storpedowany przez rewolucję z 1917 r. The religious policy of the Russian State was inspired by two ideological trends, which were rooted in the tradition of Peter I and Catherine II - Caesaropapism and Slavophilism. Russian rulers sought to subjugate the religious denominations, and also to build a Pan-Slavic empire with the Russian language. With regard to the Catholic Church, those demands proved to be extremely valid as 60% of the lands of the Polish Republic became part of Russia after the partitions. The tsarist authorities tried to separate Catholics from the Holy See and impose gradually the Russian language and culture on them. Secular authorities wanted to gain control over church institutions - dioceses, seminaries, parishes, monasteries. To achieve that aim, the authorities established the Roman-Catholic College (1801), and subordinated it directly to the Ministry of the Interior. Both organizations exercised full control over ecclesiastical institutions. Lay prosecutors in both of those offices played a decisive role. At the command of the tsarist regime all the monastic, diocesan and parish properties were gradually taken over, in return certain salaries (1832.1843) were granted to them. On the other hand, at the initiative of Metropolitan Bishop Siestrzeńcewicz S. (1820) so-called assistance fund was created, the aim of which was to finance the special expenses - poor parishes, seminars, Theological Academy, sick and retired priests, deported bishops. Having the assistance fund at their disposal, both the Ministry of the Interior and the College misappropriated funds, often financing even anti-Church actions or well-known enemies of Polish society (K.E. Sievers). A. Kerensky’s government prepared a draft reform in this field. However, it was not implemented as it was torpedoed by the revolution of 1917.
dc.identifier.citation„Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2015, T. 103, s. 209-226
dc.identifier.doi10.31743/abmk.12035
dc.identifier.issn2545-3491
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/7839
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo KUL
dc.rightsAttribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.subjectKolegium Rzymsko-katolickie
dc.subjectDepartament Wyznań Obcych MSW
dc.subjectfundusz pomocowy
dc.subjectseminaria duchowne
dc.subjectAkademia Duchowna
dc.subjectcezaropapizm
dc.subjectsłowianofilstwo
dc.subjectkasata klasztorów
dc.subjectnacjonalizacja beneficjów kościelnych
dc.subjectRząd Tymczasowy
dc.subjectthe Roman-Catholic College
dc.subjectof Foreign Confessions of the Ministry of the Interior
dc.subjectassistance fund
dc.subjecttheological seminaries
dc.subjectTheological Academy
dc.subjectCaesaropapism
dc.subjectSlavophilism
dc.subjectthe dissolution of the monasteries
dc.subjectthe nationalization of the church benefices
dc.subjectthe Provisional Government
dc.titleMetody finansowania Kościoła katolickiego w Rosji w XIX wieku. Przyczynek archiwalny
dc.title.alternativeMethods of financing the Catholic Church in Russia in the nineteenth century. An archival supplement
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/article
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Radwan_Wodzianowska_Metody_finansowania_Kosciola_katolickiego_w_Rosji_w_XIX_wieku_Przyczynek_archiwalny.pdf
Size:
329.24 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.81 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2015, T. 103
Artykuły naukowe (WNH)