Fotografia w archiwum. Identyfikacja – zabezpieczanie – konserwacja

Abstract

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu fotografii jako materiału archiwalnego wymagającego szczególnej wiedzy na etapie identyfikacji, zabezpieczania i konserwacji zbiorów. Fotografie to obiekty wykonane w różnorodnych tech­nikach i technologiach, na bazie rozlicznych podłoży i substancji światłoczu­łych. Ich skomplikowana budowa odpowiedzialna jest za wyjątkową wrażli­wość obiektów w kontakcie z czynnikami niszczącymi oraz często gwałtowny przebieg procesu degradacji, kończący się nawet całkowitą utratą nośnika. Tekst porusza problematykę identyfikacji technik i technologii wykonania obiektów, opisuje czynniki wpływające na degradację zdjęć, a także podkreśla podstawowe wytyczne do zabezpieczania oraz konserwacji zbiorów. Przedstawione zostały również początki powstawania zjawiska fotografii, jak i najczęściej występujące w zbiorach polskich techniki fotograficzne. Au­torka opisuje najważniejsze badania dotyczące identyfikacji i zabezpieczania fotografii wraz z podaniem materiałów źródłowych. Zasadniczą częścią opracowania są wytyczne dotyczące procesu iden­tyfikacji techniki wykonania obiektu, od którego należy rozpocząć wszelkie działania odnoszące się do zabezpieczenia czy konserwowania fotografii (w tym identyfikacja nietrwałych podłoży z tworzyw sztucznych). Następnie opisano najczęstsze przyczyny degradacji archiwalnych materiałów fotogra­ficznych oraz podstawowe procesy, dzięki którym można pozytywnie wpłynąć na „długość życia” zbiorów fotograficznych (w tym przechowywanie obiek­tów w parametrach obniżonej temperatury i wilgotności względnej powietrza). Opracowanie kończy opis prewencyjnych działań konserwatorskich nie­zbędnych do utrzymania zbiorów w dobrym stanie zachowania oraz prawidłowego obchodzenia się z fotografiami podczas prowadzania procesu digitaliza­cji zbiorów.