Społeczne postrzeganie przywództwa Jana Pawła II

Abstract

Celem niniejszych rozważań była analiza postrzegania przywództwa Jana Pawła II przez społeczeństwo polskie. Kluczowe dla niniejszego badania było nakreślenie ram teoretycznych zagadnienia, jakim jest przywództwo, a następnie skonfrontowanie teorii z badaniami empirycznymi odnoszącymi się do społecznego odbioru osoby Jana Pawła II. Materiał badawczy został oparty na dwóch stwierdzeniach dotyczących kwestii, czy Jan Paweł II miał wpływ na przemiany społeczno-polityczne w Europie Środkowo-Wschodniej, w przypadku drugiego pytania respondenci mieli określić stanowisko wobec opinii, że Jan Paweł II był przywódcą politycznym. Książka składa się z dwóch części. W pierwszej poruszono teoretyczne zagadnienia dotyczące analizy zgromadzonego materiału empirycznego oraz zaprezentowano multidyscyplinarny warsztat politologiczny w zakresie przywództwa. Rozpoczęto analizę przywództwa od koncepcji władzy politycznej w kontekście wpływu rzeczywistego. Przedstawiono analizę definiowania przywództwa, sięgając po rozważania autorów starożytnych, przez Ojców Kościoła, po myśl – realisty politycznego – Nicolo Machiavellego oraz klasyczne idee Maxa Webera czy Gustave’a le Bon. Wspomniane zostały definicje, teorie i koncepcje – m.in. New Decision Model, model sytuacyjny, model współzależności, model drogi prowadzącej do celu czy uniwersalistyczną teorię efektywnego przywództwa. Określono kategorie przywództwa oraz wskazano cechy przywódcy. W części drugiej przedstawiono analizę zebranego materiału empirycznego. Podstawę stanowiły badania przeprowadzone w oparciu o kwestionariusz ankiety w ramach ogólnopolskiego projektu naukowo-badawczego pt. Preferencje polityczne. Postawy – identyfikacje – zachowania.

The aim of this study was to analyse the Polish public's perception of John Paul II's leadership. The key to this study was to outline the theoretical framework of leadership and then to compare the theory with empirical research on the public perception of John Paul II. The research material was based on two statements concerning the question of whether John Paul II had an impact on socio-political changes in Central and Eastern Europe. In the case of the second question, respondents were asked to express their opinion on whether John Paul II was a political leader. The book consists of two parts. The first part addresses theoretical issues related to the analysis of the collected empirical material and presents a multidisciplinary political science approach to leadership. The analysis of leadership begins with the concept of political power in the context of real influence. An analysis of the definition of leadership is presented, drawing on the reflections of ancient authors, the Church Fathers, the political realist Nicolo Machiavelli, and the classical ideas of Max Weber and Gustave le Bon. Definitions, theories and concepts are mentioned, including the New Decision Model, the situational model, the interdependence model, the path-goal model, and the universal theory of effective leadership. Categories of leadership are defined and the characteristics of a leader are identified. The second part presents an analysis of the collected empirical material. It is based on research conducted using a questionnaire as part of a nationwide scientific and research project entitled Political Preferences. Attitudes – Identifications – Behaviours.