Rękopisy liturgiczne biblioteki Kamedułów w Bieniszewie. Materiały do studiów źródeł liturgicznych

Simple item page
dc.contributor.authorPałęcki, Waldemar
dc.date.accessioned2022-08-19T10:57:04Z
dc.date.available2022-08-19T10:57:04Z
dc.date.issued2009
dc.descriptionHistoria Liturgiipl
dc.description.abstractŹródła liturgiczne wspólnot zakonnych stanowią nieodzowny element badań nad liturgią w Polsce. Do ważnych miejsc, w których Służba Boża rozbrzmiewa po dzień dzisiejszy, należy klasztor kamedułów w Bieniszewie, położony niedaleko Konina. Miejsce to związane z początkiem państwowości polskiej odgrywa ważną rolę od XVII w. do czasów współczesnych, będąc oazą kontemplacji i modlitwy. Zachowane w tym eremie rękopisy liturgiczne stały się przedmiotem niniejszego opracowania. Zaprezentowane dwa rękopisy liturgiczne biblioteki oo. Kamedułów w Bieniszewie: "Manuale de Benedictionibus. Eremus Bieniszewski 1780" oraz "Devotionale ab diversis Eremitis compositum ab anno 1710-1820 etiam in diversis Eremis", choć pochodzą z XVIII w., stanowią ważny przyczynek poznania potrydenckiej liturgii zakonnej na ziemiach polskich. Powstały one na użytek eremitów, a ich cechą charakterystyczną jest to, że oprócz tekstów liturgicznych zawierają teksty prywatnych modlitw, będących odzwierciedleniem nie tylko duchowości kamedulskiej, ale również tendencji osiemnastowiecznych. Na uwagę zasługuje fakt, że znajdują się tu nie tylko fragmenty w języku łacińskim, ale również polskim, wskazując tym samym na polonizację liturgii. W omawianych źródłach występują teksty, którymi posługiwano się często w życiu pustelniczym. Księgi powstały w przeciągu 110 lat, a wskazują na to kompilacje różnych części zszywanych w jedną całość i posiadających kilka własnych paginacji. W omawianych kodeksach dało się zauważyć kilku kopistów, na co wskazuje różny charakter pisma. Zużycie kart sugeruje, że znalazły one zastosowanie w życiu wspólnoty. Brak iluminacji, skromna oprawa, to wyraz prostoty życia pustelniczego. Bardziej zniszczone karty z tekstami błogosławieństw chorych, jak też prywatnymi modlitwami są znakiem, że tymi tekstami posługiwano się częściej.pl
dc.description.abstractDie liturgischen Quellen der Ordensgemeinschaften gehören zu den unerlässlichen Elementen der Forschungen über die Liturgie in Polen. Zu den wichtigsten Orten, in denen Gottesdienst bis heute gefeiert wird, gehört das Kloster der Kamaldulenser in Bieniszew, das neben Konin in Mittelpolen steht. Dieser Ort, der mit der polnischen Eigenstaatlichkeit verbunden ist, hat eine große Rolle vom XVII Jahrhundert bis heute gespielt, als Ort der Kontemplation und des Gebetes. Die erhaltenen liturgischen Manuskripte in dieser Einsiedelei sind der Gegenstand von dieser wissenschaftlichen Arbeit. Die zwei vorgestellten liturgischen Manuskripte aus der Bibliothek der Kamaldulenser in Bieniszew: Manuale de Benedictionibus. Eremus Bieniszewski 1780 und Devotionale ab diversis Eremitis compositum ab anno 1710-1820 etiam in diversis Eremis, obwohl sie aus dem XVIII Jahrhundert stammen, sind der wichtigste Beitrag für Erkennung der Liturgie in Polen nach dem tridentinischen Konzil. Sie entstanden für den internen Gebrauch der Einsiedler in ihrem Kloster. Das Charakteristikum ist, dass sich neben den liturgischen Texten auch die privaten Gebete der Eremiten dort befinden. Diese sind die Widerspiegelung, nicht nur der kamaldulenser Spiritualität, sondern auch der Tendenzen des achtzehnten Jahrhunderts. Bemerkenswert ist, das in den Manuskripten nicht nur die lateinischen Texte sind, sondern auch Schriften in der polnischen Sprache aufscheinen. Dieses ist ein Hinweis auf die Poloniesirrung der Liturgie im XVIII Jahrhundert. In den besprochenen Quellen befinden sich die Texte, die oft im Leben der Einsiedler benutzt wurden. Durch 110 Jahre wurden die Manuskripte immer wieder ergänzt. Das Aufzeigen der verschiedenen kompilierten Teile, die zusammengebunden sind und eine eigene Paginierung haben, hat viel Zeit in Anspruch genommen. Im anschließenden Kodex bemerkte man mehrere Abschreiber, denn die verschiedene Handschriften zeigen dieses. Der Gebrauch der Karten zeigt die Suggestion dass die Manuskripte Anwendung im gemeinschaftlichen Leben gefunden haben. Der Mangel der Illumination, der schlechte Einband, das sind die Kennzeichen der Einfachheit vom Leben in der Einsiedelei. Die Karten mit den Texten vom Krankensegen und mit den privaten Gebeten sind mehr abgegriffen und sind daher ein Zeichen, dass diese öfter benutzt wurden.pl
dc.identifier.citation"Roczniki Liturgiczne", 2009, Vol. 1 (56), s. 323-345pl
dc.identifier.issn2082-8586
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12153/3447
dc.language.isoplpl
dc.publisherTowarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIpl
dc.rightsUznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska*
dc.rightsUznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/*
dc.subjectkamedulipl
dc.subjectpustelnicypl
dc.subjectrękopisy liturgicznepl
dc.subjectliturgia po Soborze Trydenckimpl
dc.subjectnamaszczenie chorychpl
dc.subjectbenediktionalepl
dc.subjectprywatne modlitwypl
dc.subjectprofesja pustelniczapl
dc.subjectKamaldulenserpl
dc.subjectEremitenpl
dc.subjectdie liturgischen Manuskriptepl
dc.subjectdie Liturgie nach dem tridentinischen Konzilpl
dc.subjectKrankensalbungpl
dc.subjectdie privaten Gebetepl
dc.subjectdie Eremitenprofessionpl
dc.subjectCamaldolesespl
dc.subjecteremitespl
dc.subjectthe liturgical manuscriptspl
dc.subjectliturgy after the Council of Trentpl
dc.subjectanointing of the sickpl
dc.subjectthe private prayerspl
dc.subjectthe eremite professionpl
dc.titleRękopisy liturgiczne biblioteki Kamedułów w Bieniszewie. Materiały do studiów źródeł liturgicznychpl
dc.title.alternativeDie liturgischen Manuskripte der Bibliothek der Kamaldulenser in Bieniszew. Die Materialien für Studien von den liturgischen Quellenpl
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/articlepl
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Palecki_Waldemar_Rekopisy_liturgiczne_Biblioteki_Kamedulow_w_Bieniszewie.pdf
Size:
173.58 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.63 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Artykuły naukowe (WT)