Ostatnie słowa króla Dawida i ich deuteronomistyczna relektura. Studium historyczno-krytyczne 2Sm 23,1-7 i 1Krl 2,1-11

dc.contributor.authorAltman, Jakub
dc.date.accessioned2024-11-25T10:30:09Z
dc.date.available2024-11-25T10:30:09Z
dc.date.issued2024-12-02
dc.descriptionWydział Teologii, Instytut Nauk Teologicznych; promotor: ks. prof. Dariusz Dziadosz
dc.description.abstractRozprawa stawia sobie cztery główne cele badawcze: 1) analiza form i struktur literackich zapisu królewskiego testamentu w społecznościach starożytnego Bliskiego Wschodu oraz podstaw prawnych tej instytucji; 2) zdefiniowanie kontekstu społeczno-politycznego i religijno-kulturowego biblijnych zapisów ostatniej woli władcy w zestawieniu z ich bliskowschodnimi odpowiednikami; 3) analiza literacka, egzegetyczna i porównawcza biblijnych źródeł 2Sm 23,1-7 i 1Krl 2,1-11; 4) określenie społeczno-politycznej, militarnej i historiozbawczej koncepcji władzy królewskiej w Izraelu oraz jej specyficznych aspektów związanych z figurą króla Dawida, m.in., idei dynastii królewskiej, zjednoczonej monarchii i przymierza Dawidowego (2Sm 7). W realizacji wytyczonych celów badawczych wykorzystano metodę historyczno-krytyczną oraz, pomocniczo, metodę porównawczą (intertekstualną). Uznano 1Krl 2,1-11 za przemyślaną rewizję wcześniejszej wersji testamentu z 2Sm 23,1-7. Zasugerowano, iż za ostateczny kształt wtórnej perykopy testamentalnej odpowiada środowisko deuteronomistyczne (interpolacje 2,2b-4 i 2,10- 11). Podobne motywy tematyczne i równie rygorystyczna formuła pouczeń/instrukcji królewskich występują w "Instrukcjach z Szuruppak", "Traktacie sukcesyjnym Asarhaddona", "Instrukcji Hordedefa", "Maksymach Wezyra Ptahhotepa" czy też "Naukach dla Króla Merikare". Przeprowadzone analizy pozwoliły postawić hipotezę o proleptycznym rysie testamentu Dawida powstałym wskutek redakcyjnych interwencji środowisk deuteronomistycznych, które nadały obu perykopom oraz ich najbliższym biblijnym kontekstom ostateczny kształt już z perspektywy rozpadu monarchii. The dissertation has four main research objectives: 1) to analyse the literary forms and structures of the recording of the royal will in ancient Near Eastern societies and the legal basis of this institution; 2) to define the socio­ political and religious-cultural context of the biblical records of the ruler's last will in juxtaposition with their Near Eastern counterparts; 3) a literary, exegetical and comparative analysis of the biblical sources of 2Sm 23:1-7 and 1Kings 2:1-11; 4) defining the socio-political, military and historico- redemptive conception of royal authority in Israel and its specific aspects related to the figure of King David, incl. among others, the idea of a royal dynasty, a united monarchy and the Davidic covenant (2Sm 7). The historical- critical method and, in an auxiliary way, the comparative (intertextual) method were used to achieve the set research objectives. 1Kings 2:1-11 was considered a thoughtful revision of the earlier testament of 2Sm 23:1-7. It has been suggested that a Deuteronomistic circle is responsible for the final form of the secondary testamentary pericope (interpolations of 2,2b-4 and 2,10-11). Similar thematic motifs and an equally rigorous formula of royal instructions/instructions are found in the "Instructions of Shuruppak", "Asarhaddon's Succession Treaty", "Hordedef's Instruction", "Vizier Ptahhotep's Maxims" or the "Teachings to King Merikare". The analyses carried out have made it possible to hypothesise a proleptic feature of the Davidic testament created by the editorial interventions of Deuteronomistic circles, which gave both pericopes and their closest biblical contexts their final shape already from the perspective of the monarchy's disintegration.
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/8063
dc.language.isopl
dc.subjecttestament
dc.subjectostatnia wola
dc.subjectkról Dawid
dc.subjectmonarchia izraelska
dc.subjectksięgi historyczne
dc.subjectlast will
dc.subjectKing David
dc.subjectIsraelite monarchy
dc.subjecthistory books
dc.titleOstatnie słowa króla Dawida i ich deuteronomistyczna relektura. Studium historyczno-krytyczne 2Sm 23,1-7 i 1Krl 2,1-11
dc.title.alternativeThe Last Words of King David and Their Deuteronomic Re-reading. A Historical-Critical Study of 2Sm 23:1-7 and 1Kings 2:1-11
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis
Files