Proces rzymsko-kanoniczny dla kodyfikacji polskiej procedury sądowej sprzed 500 lat

dc.contributor.authorLongchamps de Bérier, Franciszek
dc.date.accessioned2025-01-30T13:01:43Z
dc.date.available2025-01-30T13:01:43Z
dc.date.issued2024
dc.description.abstractSkodyfikowana w 1523 r. polska procedura cywilna okazała się zwięzła – na Formula processus złożyło się 111 artykułów, zredagowanych w języku łacińskim na wzór rzymskich kodyfikacji. Średniowieczne prawo procesowe kształtowane było w Europie przez zasady, instytucje i paradygmaty, które wywodziły się z rzymskiego procesu kognicyjnego oraz z prawa kanonicznego. Ze względu na oba te korzenie, klasyczny proces kościelny nazywany jest procesem rzymsko-kanonicznym. Charakteryzujące go trzy zasady: dyspozytywność, kontradyktoryjność i pisemność oraz możliwość wnoszenia apelacji, przyczyniły się do nadania nowoczesnego kształtu polskiej kodyfikacji procesu cywilnego, której dokonano w złotej epoce jagiellońskiej. In Poland, codifiers began their activities in 1523 by collecting civil procedural law in the Formula processus. Due to its origin in two roots: ancient Roman law and canon law, we refer to the classical ecclesiastical process as Procedural Roman-Canonical law. This procedural law was always characterized by three fundamental distinguishing principles: the dispositive principle, the adversarial principle and the principle of written proceedings. The principles and the appeal, known from the cognitio procedure, helped to shape the codification of Polish civil process, serving the rule of law in Poland of the Jagiellonian Golden Age. Польський цивільний процес, кодифікований у 1523 році, виявився лаконічним – Formula processus складалася зі 111 статей, відредагованих латинською мовою за зразком римських кодифікацій. Середньовічне процесуальне право формувалося в Європі на основі принципів, інститутів та парадигм, що походили з римського пізнавального процесу та канонічного права. Завдяки обом цим кореням класичний церковний процес називають римсько-канонічним процесом. Три принципи, які його характеризують, – це: диспозитивність, контракдиторність і письмовість, а також можливість апеляції, сприяли формуванню сучасної форми польської кодифікації цивільного процесу, яка була здійснена в золоту епоху Ягеллонів. Польская гражданская процедура, кодифицированная в 1523 году, оказалaсь лаконичной – Formula processus состояла из 111 статей, отредактированных на латыни по образцу римских кодификаций. Средневековое процессуальное право формировалось в Европе под влиянием принципов, институтов и парадигм, восходящих к римскому когниционному процессу и каноническому праву. Из-за обоих этих истоков классический церковный процесс называют римско-каноническим процессом. Три характеризующих его принципа: диспозитивность, состязательность и письменность, а также возможность обжалования способствовали формированию современной формы польской кодификации гражданского процесса, которая была осуществлена в золотую эпоху Ягеллонов.
dc.identifier.citation"Studia Prawnicze KUL", 2024, nr 3, s. 85-102.
dc.identifier.doi10.31743/sp.17441
dc.identifier.issn2719-4264
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/8255
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo KUL
dc.rightsAttribution 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
dc.subjectproces rzymsko-kanoniczny
dc.subjectrzymski proces kognicyjny
dc.subjectprocedura cywilna
dc.subjectFormula processus z 1523 r.
dc.subjectzasady procesowe
dc.subjectdyspozycyjność
dc.subjectsporność
dc.subjectkontradyktoryjność
dc.subjectpisemność
dc.subjectmaksymy prawne
dc.subjectProcedural Roman-Canonical law
dc.subjectRoman cognitio process
dc.subjectcivil procedure
dc.subjectFormula processus of 1523
dc.subjectprocedural principle
dc.subjectadversarial principle
dc.subjectprinciple of written proceedings
dc.subjectlegal maxims
dc.subjectРимсько-канонічний процес
dc.subjectримський пізнавальний процес
dc.subjectцивільний процес
dc.subjectFormula processus 1523 р.
dc.subjectпроцесуальні правила
dc.subjectдоступність
dc.subjectспірність
dc.subjectконтракдиторність
dc.subjectписьмовість
dc.subjectправові сентенції
dc.subjectримско-канонический процесс
dc.subjectримский когниционный процесс
dc.subjectгражданская процедура
dc.subjectFormula processus от 1523 г.
dc.subjectпроцессуальные принципы
dc.subjectдиспозитивность
dc.subjectсостязательность
dc.subjectписьменность
dc.subjectюридические максимы
dc.titleProces rzymsko-kanoniczny dla kodyfikacji polskiej procedury sądowej sprzed 500 lat
dc.title.alternativeSome reflections on the systematics of Roman private law
dc.title.alternativeРимсько-канонічний процес для кодифікації польського судочинства 500 років тому
dc.title.alternativeРимско-канонический процесс для польской судебной процедуры, кодифицированной 500 лет тому назад
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/article
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
Longchamps_de_Berier_Proces_rzymsko-kanoniczny_dla_kodyfikacji_polskiej_procedury_sadowej_sprzed_500_lat.pdf
Size:
193.97 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.81 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: