Przypadek Colina Wilsona. Gustaw Herling-Grudziński o dwudziestowiecznym nihilizmie

Loading...
Thumbnail Image
Date
2019
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Narodowe Centrum Kultury
Abstract
Tekst przedstawia szczegółową analizę eseistyki Gustawa Herlinga-Grudzińskiego poświęconej postaci i utworom Colina Wilsona. Herling-Grudziński rekonstruuje myśl brytyjskiego filozofa i pisarza w oparciu o jego teksty dyskursywne i literackie. Polski pisarz w dużym stopniu podziela pesymistyczne diagnozy Wilsona dotyczące stanu współczesnej kultury oraz outsiderskiego rysu człowieka w XX wieku, jednak sprzeciwia się towarzyszącym im postulatom bliskim Nietzscheańskim projektom stworzenia nadczłowieka, który gotowy będzie w radykalny sposób przeciwstawić się największym bolączkom współczesności. Niebezpieczeństwem podobnego projektu – jak dowodzi Herling-Grudziński – jest brak stabilnego świata wartości, który ległby u jego podstaw. Podobną krytykę dwudziestowiecznego nihilizmu spotykamy w prozie autora Innego Świata, stąd też istotnym kontekstem dla powyższych wywodów są jego opowiadania, np. Gasnący Antychryst. Herling-Grudziński jawi się jako myśliciel wyczulony na niebezpieczeństwo wszelkiego rodzaju ideologii.
Description
ORCID: 0000-0002-7611-1992
Keywords
Gustaw Herling-Grudziński, Colin Wilson, outsider, nadczłowiek, nihilizm, dwudziestowieczny esej, Übermensch, overman, nihilism, 20th century essay
Citation
Świadectwo - Mit - Tajemnica. O Gustawie Herlingu-Grudzińskim, red. Z. Kudelski, Warszawa 2019, s. 245-256
ISBN
978-83-7982-375-8