Odrzucenie i kontynuacja. Wątki romantyczne w twórczości krytycznej Cezarego Jellenty i Mariana Zdziechowskiego
Loading...
Date
2019-05-30
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Przedmiotem rozprawy są wątki romantyczne w twórczości krytycznej Cezarego Jellenty i Mariana Zdziechowskiego. Obaj wzrastali w formacji pozytywizmu i zaczynali swoją drogę krytyczną od konfrontacji – zarówno z jej hasłami, jak i tradycją romantyczną. Zatem praca ukazuje zarówno stosunek krytyków do romantyzmu, jak i rolę, jaką w ich projektach pełnił pozytywizm. Romantyzm jest tu pojęty jako paradygmat kultury. Jest on utrwalony w szeregu wątków takich jak: prymat żywego uczucia nad zimnym racjonalizmem, żywej wyobraźni nad klasyczną, formalną harmonią, pierwszeństwa subiektywizmu, jednostkowej wizji przed zobiektywizowaną, martwą, analityczną wiedzą. Obydwaj krytycy traktowali sztukę jako rodzaj zobowiązania moralnego. Z romantyzmu czerpali inspiracje do budowania własnych projektów odnowy kultury, Jellenta poprzez sztukę, Zdziechowski zaś poprzez religię. Praca prezentuje ponadto Cezarego Jellenta, jako krytyka malarstwa.
The subjects of this dissertation are the Romanticism trends of critic's composition of Cezary Jellenta and Marian Zdziechowski. They both grew in Positivism confronting either their slogan as well as tradition of Romanticism. Their work describes their relation to Romanticism and also the role Positivism had in their work. Romanticism is seen here as a cultural paradigm. It is reflected in varies trends such as the primacy of real feeling over a cold rationalism of Subjectivism as an objectified vision of inanimate analytical knowledge. They both regarded art as their moral commitment. They took their inspiration from Romanticism to relate their own projects recreation of culture such as Jellenta through the art, but again, Zdziechowski throughout the religion. Therefore my dissertation presented Jellenta as a critic of thought and art.
The subjects of this dissertation are the Romanticism trends of critic's composition of Cezary Jellenta and Marian Zdziechowski. They both grew in Positivism confronting either their slogan as well as tradition of Romanticism. Their work describes their relation to Romanticism and also the role Positivism had in their work. Romanticism is seen here as a cultural paradigm. It is reflected in varies trends such as the primacy of real feeling over a cold rationalism of Subjectivism as an objectified vision of inanimate analytical knowledge. They both regarded art as their moral commitment. They took their inspiration from Romanticism to relate their own projects recreation of culture such as Jellenta through the art, but again, Zdziechowski throughout the religion. Therefore my dissertation presented Jellenta as a critic of thought and art.
Description
Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut historii Sztuki; promotor rozprawy doktorskiej: prof. dr hab. Ryszard Kasperowicz
Keywords
Cezary Jellenta, Marian Zdziechowski, romantyzm, krytyka, sztuka, Romanticism, critical works, art