Milcząca obecność ciszy w refleksji pedagogicznej

Loading...
Thumbnail Image
Date
2022
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Włocławskie Wydawnictwo Diecezjalne
Abstract
Artykuł dotyczy problematyki „mapy semantycznej” milczenia w kontekście pedagogicznym. W wyniku przeprowadzonej analizy należy stwierdzić, że milczenie – jeśli nie ma być określeniem bez desygnacji – musi wskazywać na konkretną rzeczywistość. W dzisiejszych czasach cisza jest bardzo często definiowana z punktu widzenia negatywnego, tj. ukazana jako rzeczywistość pozbawiona pewnych cech, m.in. dźwięk, hałas, szum, mowa itp. Warto jednak zauważyć, że nawet jeśli trudno jest uchwycić specyfikę milczenia w języku, należy podjąć próbę zmierzenia się z tym problemem. Jednym z nich jest zaproponowana w artykule „mapa pojęciowa” lub – za L. Wittgensteinem – „mapa uwidocznienia [ciszy]”. Przedstawione w artykule podejście badawcze analizuje problematykę milczenia w ścisłym odniesieniu do człowieka. Ten antropologiczny wymiar jest z jednej strony zawężeniem problematyki, z drugiej zaś odpowiada przyjętemu na początku podejściu pedagogicznemu. Mam nadzieję, że powyższe badania pomogą zbliżyć się do zrozumienia, czym jest cisza w przestrzeni edukacyjnej, jaka jest jej treść i wyzwanie dla szeroko rozumianego rozwoju człowieka. W dalszej perspektywie badawczej warto poszukać mierzalnych wskaźników wyróżnionych tu składowych i ich obszarów uwidaczniania ciszy. W ten sposób można było przygotować narzędzie do empirycznego badania ciszy i poznania jej desygnatora metodą indukcji.
The paper deals with the issue of the ‘semantic map’ of silence in the pedagogical context. As a result of conducted analysis, it should be stated that silence - if it is not to be a term without designation - must point to a concrete reality. Nowadays, silence is very often defined from the negative point of view, i.e. it is shown as a reality lacking certain features, e.g. sound, noise, hum, speech etc. It is worth noticing, however, that even if it is difficult to capture the specifics of silence in language, attempts should be made to face this problem. One of them is the ‘conceptual map’ proposed in the article or - following L. Wittgenstein - the ‘map of making [silence] visible’. The research approach presented in the article analyses the issue of silence in strict reference to a human being. This anthropological dimension is, on the one hand, the narrowing of the problematic, on the other hand, it corresponds to the pedagogical approach assumed at the beginning. I hope that the above research will help to get closer to understanding what silence is in the educational space, what its content and challenge is for broadly understood human development. In the further research perspective it is worth undertaking a search for measurable indicators of the components highlighted here and their areas of making silence visible. In this way a tool for empirical study of silence and cognition of its designator by the method of induction could be prepared.
Description
Keywords
cisza, wychowanie, pedagogika, teoria wychowania, relacja, człowiek, silence, education, pedagogy, educational theory, relationship, human being
Citation
"Ateneum Kapłańskie", 2022, T. 179, z. 2 (681), s. 262-273
ISBN