Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2018, Tom 61, Nr 4

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/6775

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 31
  • Item
    Klauzule umowne w handlu niewolnikami jako narzędzie polityki społecznej w okresie cesarstwa rzymskiego
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Amielańczyk, Krzysztof
    Celem artykułu jest prezentacja rzymskich regulacji dotyczących klauzul umownych dołączanych do umowy sprzedaży niewolnika: klauzuli ne manumittatur zakazującej wyzwolenia przez nabywcę i klauzuli ut exportetur, nakazującej jego wydalenie z określonego miejsca pobytu. Dzięki aktywności władzy publicznej, reskryptom i mandatom cesarskiej administracji klauzule mogły uzyskać oczekiwaną skuteczność, a właściciele niewolników uzyskać lepszą ochronę ich praw właścicielskich. Z drugiej strony, instytucje prawa prywatnego: prawa rzeczowego i obligacyjnego zostały “wzbogacone” o rozwiązania wychodzące poza prawo prywatne. Stały się one w rękach cesarzy rzymskich narzędziami kreowania polityki społecznej wobec niewolnictwa.
  • Item
    Podstawowe dylematy realizacji prawa cywilnego w prawie administracyjnym w kontekście stosowania instrumentów administracyjnych (i odwrotnie). Poszukiwanie optymalnego modelu współistnienia obu sfer prawa w perspektywie współczesnych wyzwań, przy uwzględnieniu wybranych dziedzin publicznego (administracyjnego) prawa gospodarczego
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Zdyb, Marian
    Podjęta w artykule problematyka dotyczy bardzo złożonych problemów występujących w ramach systemu prawa a dotyczących relacji prawa cywilnego i administracyjnego. Wskazanie granic pomiędzy oboma dziedzinami prawa, mimo że doktryna posługuje się wieloma kryteriami nie jest łatwe, ponieważ rozwiązywane przez prawo problemy są niejednokrotnie bardzo złożone i niejednorodne. Dlatego też bardzo często mamy do czynienia z wzajemnym przenikaniem się i dopełnianiem a przez to złożonym procesem współistnienia prawa cywilnego i administracyjnego. Owo skomplikowane współistnienie ma miejsce w większości sfer regulowanych prawem i dotyczących ładu publicznego w państwie. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na różnego rodzaju konstrukcje hybrydowe, gdzie relacje prawo cywilne – prawo administracyjne mogą być bardzo skomplikowane (Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, Narodowy Fundusz zdrowia, system ochrony konkurencji i konsumentów itd.,).Trzeba także zwrócić uwagę na problem przenikania się i wzajemnego dopełniania się prawa cywilnego i administracyjnego na gruncie prawa gospodarczego, zwłaszcza w zakresie dotyczącym obrotu instrumentami finansowymi, prawa bankowego, handlu zagranicznego, ochrony konkurencji a także porządkowania stosunków własnościowych itd. Właściwe rozwiązanie tych problemów jest dla prawników poważnym wyzwaniem. The issues raised in the article concern very complex problems occurring within the legal system and relating to the relationship between civil and administrative law. Indication of the boundaries between both areas of law, although the doctrine uses many criteria, is not easy, because the problems solved by law are often very complex and heterogeneous. Therefore, very often we are dealing with the mutual penetration and complementation and thus with the complex process of coexistence of civil and administrative law. This complex coexistence takes place in most of the spheres regulated by law and concerning public order in the state. In this context, attention should be paid to various types of hybrid constructions, where civil law - administrative law relations can be very complicated (State Treasury, National Bank of Poland, National Health Fund, competition and consumer protection system, etc.). Attention should also be paid to the problem of penetration and complementation of civil and administrative law on the basis of commercial law, in particular in the area of trading in financial instruments, banking law, foreign trade, protection of competition as well as ordering ownership relations. The right solution to these problems is a serious challenge for lawyers.
  • Item
    Prawo publiczne a prawo prywatne – wybrane uwagi teoretyczne na temat hybrydyzacji instytucji prawnych
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Liżewski, Bartosz
    Artykuł stanowi teoretyczną refleksję dotyczącą hybrydyzacji instytucji prawnych we współczesnym polskim porządku prawnym. Już od czasów rzymskich w kontynentalnej Europie utrwalił się podział prawa na publiczne i prywatne. Z jednej strony podział ten jest w nauce prawa utrwalony i edukacyjnie użyteczny. Z drugiej strony jest on przedmiotem licznych sporów i kontrowersji. Powstało wiele teoretycznych koncepcji podziału prawa na publiczne i prywatne. Różnią się one od siebie określeniem kryteriów podziału prawa. Najczęściej wskazywane jest kryterium interesu, kryterium podmiotowe (równorzędności i nierównorzędności podmiotów), kryterium ochrony prawa zwane również kryterium sposobu dochodzenia roszczeń i inne. Wszystkie te kryteria są jednak ułomne. Nie da się na podstawie jakiegokolwiek kryterium dokonać kwalifikacji wszystkich przepisów systemu prawa. Po pierwsze dlatego, że pozostanie grupa przepisów, których nie można zaliczyć ani do prawa publicznego ani prywatnego (na podstawie wskazanego kryterium). Po drugie dlatego, że istnieją takie przepisy, które należy zakwalifikować do prawa publicznego i jednocześnie do prawa prywatnego. Te przepisy tworzą hybrydowe instytucje prawne, które łączą cechy prawa publicznego i prywatnego. Realizują one zarówno interes zbiorowości, jak indywidualny. Zapewniają korzyść i jednostce i sferze publicznej. Wyznaczają one tzw. prawo publiczno-prywatne. Do hybrydowych instytucji prawnych zaliczmy: partnerstwo publiczno-prywatne porozumienie w sprawie ustalenia cen transakcyjnych, układ likwidacyjny, obowiązki informacyjne w umowach z udziałem konsumentów i inne. Hybrydowe instytucje prawne wyznaczają jeden z współczesnych paradygmatów konstrukcji systemu prawa. The article provides a theoretical ref lection on the hybridization of legal institutions in the contemporary Polish legal order. In continental Europe the division into public and private law was already known in Roman law. On the one hand, this division is fixed and educationally useful. On the other hand, it is the subject of numerous disputes and controversies. Many theoretical concepts regarding dividing law into public and private were developed. The concepts differ in the selection of criteria for division. The most frequently mentioned criteria include the subjective criterion of interest (regarding equality and inequality of entities), the criterion of protection of the law, also called the criterion of the manner of pursuing claims. However, all these criteria are f lawed. It is impossible to qualify all provisions of the legal system on the basis of one criterion. Firstly, because there is a group of regulations that cannot be included in public or private law (based on the criterion indicated). Secondly, there are provisions that must be classified under public law and, at the same time, under private law. These provisions form hybrid legal institutions that combine features of public and private law. They implement both the interests of the community and the individual. Therefore, benefits are generated both for the individual and the public sphere. It determines socalled public-private law. Hybrid legal institutions include: public-private partnership agreement on establishing transfer pricing, liquidation arrangement, information obligations in consumer contracts and others. Hybrid legal institutions designate one of the modern paradigms of the construction of the legal system.
  • Item
    Kierunek działań prawodawczych ustawodawcy w stosowaniu prywatnej i hybrydowej formy działania w administracji publicznej
    (Wtdawnictwo KUL, 2018) Bieś-Srokosz, Paulina
    Działania prawodawcze ustawodawcy w ostatnich latach można podzielić na te, które ukierunkowane są na stanowienie umowy cywilnoprawnej jako jednej z dominujących form działania w administracji publicznej oraz na te, które ukierunkowane są na stanowienie hybrydowych prawnych form działania w przepisach prawa administracyjnego. Obydwa kierunki działalności normodawcy nie spotykają się z aprobatą w środowisku naukowym. W związku z tym, podnoszony jest w doktrynie głos dokonania ponownej klasyfikacji prawnych form działania z uwzględnieniem, tych form, które ze względu na mieszane cechy (prawa publicznego i prawa prywatnego) przysparzają wiele wątpliwości interpretacyjnych oraz przyczyniają się do zwiększenia chaosu terminologicznego w siatce podstawowych pojęć prawa administracyjnego. Legislative activities of the legislator in recent years can be divided into those that are focused on the drafting a civil law agreement as one of the dominant forms of action in public admini-stration and those focused on the drafting of hybrid legal forms of action in administrative law. Both fields of activity of the legislator do not meet with approval in the scientific com-munity. In connection with this, the voice of re-classifying legal forms of action is taken into account, including those forms which, due to mixed features (public law and private law) cre-ate many interpretative doubts and contribute to the increase of terminological chaos in the network of basic concepts within administrative law.
  • Item
    Prawo cywilne w działaniach administracji publicznej (administracji miar) – na gruncie systemu oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami. Tradycja i nowoczesność w instytucjach prawnych
    (Wydawnictwo KUL, 2018) Żywicka, Agnieszka; Paździor, Mariusz
    Artykuł omawia zagadnienie stosowania instytucji prawa cywilnego w działalności administracji gospodarczej na przykładzie administracji miar na gruncie realizowanych zadań z zakresu oceny zgodności wyrobów z zasadniczymi wymaganiami. Celem artykułu jest próba identyfikacji nowych obszarów zastosowania prawa cywilnego w działaniach administracji miar i nowych zjawisk prawnych zachodzących w relacjach organów administracji z przedsiębiorcami implikowanych postępem technicznym w dziedzinie metrologii. Następnie dokonana została ocena ich skutków dla gospodarki z perspektywy ochrony interesu państwa i interesu jednostkowego przedsiębiorcy. Zaprezentowane zostały zjawiska prawne zachodzące pod wpływem stosowania cywilnoprawnej metody regulacji w metrologii: prywatyzacja zadań publicznych z zakresu metrologii, zastosowanie umów cywilnoprawnych w działalności administracji miar oraz zmiana statusu podmiotów administrujących (urzędów miar) i sytuacja jednostek notyfikowanych administracji miar w warunkach równoległego wykonywania zadań publicznych w systemie ocenie zgodności przyrządów pomiarowych. This article discusses the issues of applying the institutions of civil law in the activities of the economic administration based on the example of the administration of measures on the grounds of implemented tasks regarding the assessment system of conformity of goods with the essential requirements. The aim of the article is to identify new areas of applications of the civil law in the administration of measures and new legal phenomena taking place in the relations of administration authorities with entrepreneurs which are implied by the technical development in the area of metrology. Furthermore, the evaluation of their effects on the economy is presented both from the perspective of the protection of state interest and the interest of an individual entrepreneur. The following phenomena taking place under the inf luence of the appliance of civil-legal regulation method in metrology are presented: privatisation of public tasks from the field of metrology, appliance of civil-legal agreements in the activity of the administration of measures and the change in the status of administrative entities (offices of measures) as well as the situation of notified entities of the administration of measures in the conditions of parallel performed tasks in the conformity assessment system regarding the measuring instruments.