Browsing by Author "Śliwak, Jacek"

Now showing 1 - 19 of 19
  • Item
    Is it possible to discriminate value patterns of Wulff`s approaches to religion in Polish sample?
    (Belgian Association for Psychological Sciences (BAPS), 2013) Śliwak, Jacek; Zarzycka, Beata
    Based on Schwartz's (1992) value theory, Fontaine, Luyten and Corveleyn (2000) found that the value patterns associated with Wulff's (1991, 1999) four approaches toward religion could be reduced to a combination of two theoretically meaningful value patterns: a Transcendence/Mutual Care and a Social order/Uncertainty avoidance pattern. In this study, we examined whether we could replicate these findings in a Polish sample.
  • Item
    Kryzys w wartościowaniu a religijność
    (Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Śliwak, Jacek; Zarzycka, Beata; Rak, Renata
    In the course of life, everyone is subject to taking the trouble of developing both personality and religious life. Axiological sensitivity and religious sensitivity are interdependent phenomena. Valuing comprises cognitive, emotional and motivational processes as well as behaviours such as: acknowledging, reasoning, accepting, estimating, preferring and feeling of implementing values. Religiousness is understood as a type of a personal relationship with God through which a man meets the most important aims of existence. The research discussed is focused on connections between disintegration in the process of valuing and the relationship between man and God. 126 people, 63 women and 63 men constituted the study group. The Questionnaire of Crisis in Valuing by P. Oleś and the The Scale of Relationship with God by D. Hutsebaut were applied in the research. Empirical research verified the initially formulated research hypotheses, indicating the presence of statistically important connections between the crisis in valuing and the dimensions of religious relationship. In the general group, religiousness correlates to the greatest extent with difficulties in arranging the system of values into hierarchy. A different view of connections arises in the groups differentiated on the basis of sex.
  • Item
    Makiawelizm a relacje interpersonalne, czyli jak manipulowanie ludźmi wpływa na stosunki międzyludzkie
    (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017) Śliwak, Jacek; Partyka, Józef; Zarzycka, Beata; Łobaczewski, Paweł
    The theme of this work is about connecting between the machiavellism and the interpersonal relationships. The main part of the work shows the results of studies carried out empirically about the correlation between machiavellism variable and the variable of interpersonal relations, making use of its subscales. The main conclusion, which was put forward after analyzing the results, is the existence of important relationships between machiavellism and interpersonal relations. The study also confirmed the hypotheses, which have been entered into the difference between men and women of various interpersonal relationships subscale results. Additionally, machiavellism rate spikes proved to have significant impact on the quality and range of social contacts – at higher machiavellism dominant negative interpersonal relationships.
  • Item
    Motivation for assistance activities among hospice, missionary and sport volunteers
    (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2018) Śliwak, Jacek; Zarzycka, Beata; Partyka, Józef
    The aim of the study is to analyze motivation for undertaking activities to help others by people involved in various forms of volunteer work. We analyzed two sources of motivation: moral endo‒exocentrism and the value system among three groups: hospice, missionary and sports volunteers. The study involved 173 people between 16 to 77 years of age, 59 giving service in a hospice, 63 in missionary activities and 51 as sports volunteers. We applied the Moral Endo-Exocentrism Questionnaire (MEEQ) by Karyłowski, Górski and Wasiak and the Portraits Questionnaire (PVQ) by Schwartz. The study showed higher levels of exocentric than endocentric motivation among the three groups of volunteers. However, the intergroup value preference comparison revealed 7 values which significantly differentiated hospice, missionary and sports volunteers: Tradition, Hedonism, Success, Power, Self-Directing, Stimulation and Universalism.
  • Item
    Nadzieja podstawowa oraz jej zróżnicowanie u więźniów. Wskazania do pracy socjalnej i pastoralnej
    (Wydawnictwo Liberi Libri, 2022) Otrębski, Wojciech; Śliwak, Jacek; Sztobryn, Sylwia
    Osadzenie w zakładzie karnym stanowi moment przełomowy w życiu człowieka. Nadzieja podstawowa, jako ważny zasób osobowy usprawniający adaptację, wydaje się kluczowa zarówno w procesie radzenia sobie z sytuacją trudną przez więźnia, jak i w jego resocjalizacji. Celem badania było ustalenie poziomu nadziei podstawowej w grupie mężczyzn osadzonych w zakładzie karnym typu zamkniętego oraz wskazanie istotnych czynników jej zmienności u badanych. Przebadano grupę 80 mężczyzn w wieku 22–77 lat (M = 38, SD = 12,47) przebywających w zakładzie karnym typu zamkniętego. W badaniach wykorzystano Kwestionariusz nadziei podstawowej – BHI-12 oraz Ankietę danych demograficznych – skonstruowaną przez autorów. Uzyskane wyniki wskazują przeciętny poziom nadziei podstawowej u badanych mężczyzn osadzonych w zakładzie karnym. Wysokość wyroku oraz recydywa stanowią czynniki istotnie różnicujące poziom nadziei podstawowej w badanej grupie. Istotnie wyższą nadzieją podstawową charakteryzowały się osoby z niskimi wyrokami oraz przebywające w zakładzie karnym po raz drugi. Uzyskane rezultaty i wyciągane wnioski mogą być ważną wskazówką dla pracy socjalnej i duszpasterstwa więziennego.
  • Item
    Niepokój jako korelat poczucia osamotnienia u homoseksualnych mężczyzn
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2011) Śliwak, Jacek; Zarzycka, Beata
    Przedmiotem prezentowanych badań jest analiza powiązań między poczuciem osamotnienia a poziomem i strukturą niepokoju u homoseksualnych mężczyzn. W badaniach uczestniczyło 72 homo­seksualnych mężczyzn w wieku od 18 do 41 lat. Zastosowano Arkusz Samopoznania R. B. Cattella i Skalę Samotności w opracowaniu J. de Jon-Gierveld i F. Komphuis. Przeprowadzone analizy wykazały obecność powiązań między niepokojem i poczuciem osamotnienia. Czynnik niepokoju wyjaśniał 28% wariancji wyników w zakresie poczucia osamotnienia u badanych homoseksualnych mężczyzn.
  • Item
    Oblicza psychologii religii w Polsce
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2017) Śliwak, Jacek; Wiechetek, Michał; Zarzycka, Beata; Bartczuk, Rafał
    Zjawisko religijności jest coraz częściej eksplorowane przez przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Szczególnie dostrzegalne jest to w obszarze psychologii religii. Problematyka religijności człowieka zyskuje także coraz większe zainteresowanie wśród polskich badaczy. Niniejszy artykuł prezentuje główne trendy obrazujące rozwój zainteresowania zjawiskiem religijności na terenie psychologii. Uwzględniono tu zarówno kontekst światowy, jak i polski. Dodatkowo w skrócie zostały opisane artykuły składające się na niniejszy numer specjalny Roczników Psychologicznych, który został poświęcony zagadnieniom opisywanym przez polskich psychologów zainteresowanych zjawiskiem religijności człowieka.
  • Item
    Odporność psychiczna: jej struktura i konstrukcja Skali Struktury Psychoimmunologicznej (SPS)
    (Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, 2013) Biela, Adam; Śliwak, Jacek; Bartczuk, Rafał; Szymołon, Jerzy; Wiechetek, Michał; Zarzycka, Beata; Špajdel, Marián
    The paper describes the theoretical background and the development of a psychometric tool designed to measure the structure of the psychoimmunological system. Theoretical terms related to the psychoimmunological system were discussed, integrated into the theoretical model and operationalized as a pilot version of the Scale of Psychoimmunological Structure (SPS). 375 adults participated in the research. The Principal Component Analysis revealed that the SPS has six components and the theoretical model was generally confi rmed. On the basis of the results of the study the experimental version of SPS was constructed and it’s preliminary psychometric characteristic was found as satisfactory.
  • Item
    Preferencja wartości a jakość i trwałość małżeństwa. Badanie żon Anonimowych Alkoholików
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Zarosińska, Dominika; Śliwak, Jacek
    Artykuł prezentuje powiązania systemu wartości i jakości oraz trwałości związków małżeńskich żon Anonimowych Alkoholików. W badaniach wykorzystano Portretowy Kwestionariusz Wartości S. Schwartza (PVQ-40; adaptowany w 2011 r. przez Cieciucha i Zaleskiego) oraz Skalą Jakości i Trwałości Małżeństwa, autorstwa Ryś. Celem dokonania analiz korelacyjnych, uwzględniono odpowiedzi 286 żon Anonimowych Alkoholików. Prezentowane wyniki badań potwierdzają wszystkie hipotezy eksploracyjne – struktura systemu wartości żon AA jest powiązana z jakością i trwałością ich związków małżeńskich (wyłączając stymulację). The article presents the connections of the structure of value systems of the members of Alcoholics Anonymous wives and the quality and durability of their marriages. The studies make use of: Portrait Values Questionnaire by Schwartz (PVQ-40, adapted in 2011 by Cieciuch and Zaleski) and the Scale of the Quality and Durability of Marriage by Ryś. In order to perform correlation analysis, answers of 286 wives of members of Alcoholics Anonymous were considered. The results presented here confirm all of the posed hypotheses – the structure of value systems of AA wives is connected to the quality and durability of their marriages (simulation excluded).
  • Item
    Religijne zmaganie się a poczucie osamotnienia u podopiecznych hospicjów
    (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Fundacja Fides et Ratio, 2019) Śliwak, Jacek; Brzeziński, Mirosław; Zarosińska, Dominika
    Opracowanie prezentuje tematykę religijnego zmagania się i poczucia osamotnienia w grupie podopiecznych hospicjów stacjonarnych i domowych. W badaniach wykorzystano Skalę Pocieszenia i Napięcia Religijnego, autorstwa A.M. Yali, J.J Exline, B. Wood, E.L. Worthington, Jr. (RC-SS, w wersji eksperymentalnej B. Zarzyckiej) oraz Skalę Samotności Rascha, autorstwa J. de Jong-Giervelda i F. Kamphuisa (S-Rascha, w adaptacji J. Rembowskiego). Celem weryfikacji hipotez, z 40 badanych wyodrębniano podgrupy ze względu na płeć (po 20 kobiet i mężczyzn) lub formę opieki paliatywnej (po 20 podopiecznych hospicjów stacjonarnych i domowych). Uzyskane wyniki analiz pokazały, że istnieją korelacje między odczuwanym poczuciem osamotnienia a religijnym zmaganiem się u podopiecznych hospicjów. Potwierdzono także hipotezy, opisując związki analizowanych zmiennych w grupie kobiet i mężczyzn; oraz prezentując korelacje w podgrupach wyodrębnionych ze względu na formę opieki (hospicjum stacjonarne i hospicjum domowe).
  • Item
    Religijność a komunikacja w małżeństwie
    (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2017) Śliwak, Jacek; Zarzycka, Beata; Zarosińska, Dominika; Piaszczak, Urszula
    Niniejszy artykuł traktuje o religijności w odniesieniu do komunikacji małżeńskiej. Opisując pojęcie religijności, odniesiono się do wielofunkcyjnego modelu religijności Stefana Hubera, którego operacjonalizację stanowi skala centralności religijności C-15. Komunikacja małżeńska z kolei, ujęta została z perspektywy struktury zaproponowanej przez Kaźmierczak i Plopę, czego operacjonalizacją jest kwestionariusz komunikacji małżeńskiej (KKM). W badaniu udział wzięło 100 osób (50 kobiet i 50 mężczyzn), będących w związkach małżeńskich. Główna hipoteza mówi o istnieniu związków istotnych statystycznie między centralnym usytuowaniem religijności w poznawczej strukturze osobowości i pozytywną komunikacją w małżeństwie. Uzyskane wyniki pozwoliły na częściowe potwierdzenie stawianych hipotez. This paper concerns religiosity in reference to communication in marriage. The notion of religiosity was described with reference to the multifunctional model of religiosity C-15. Communication in marriage was considered in the light of the structure proposed by Kaźmierczak and Plopa, what was operationalised in the questionnaire of communication in marriage. 100 married people (50 women and 50 men) participated in the survey. The main hypothesis is that there is statistically significant correlation between central location of religiosity in the cognitive structure of personality and positive communication in marriage. The survey's results allowed to partially confirm the hypotheses.
  • Item
    Religiosity as a source of comfort and struggle in members of religious movements: a comparative analysis of the Neocatechumenal Way and the Catholic Charismatic Renewal
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2015) Zarzycka, Beata; Pietruszka, Rafał; Śliwak, Jacek
    This study aims to examine various aspects of religiosity in members of the Neocatechumenal Way and the Catholic Charismatic Renewal. First, we assigned intergroup differences in Emotions toward God, Religious Comfort and Strain and Religious Attributions. Next, we estimated the net effects of Emotions toward God, Religious Comfort and Strain and Religious Attributions on religiosity. One hundred fifty–five people participated in the research, 81 members of the Catholic Charismatic Renewal and 74 members of the Neocatechumenal Way. We applied the Religious Comfort and Strain Scale by Yali, Exline, Wood, and Worthington, the Emotions toward God Scale by Huber and the Religious Attributions Scale by Exline, Park, Smyth and Carey. The results suggest that members of the Neocatechumenal Way do not differ from the Catholic Charismatic Renewal`s members in Religious Comfort and Positive Emotions toward God. However, the members of the Neocatechumenal Way scored higher in Religious Strain. A moderating effect of the religious movement on the relation between Fear of God and religiosity was observed.
  • Item
    Religious support and religious struggle as predictors of quality of life in alkoholics anonymous: Moderation by duration of abstinence
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2017) Zarzycka, Beata; Ziółkowska, Dominika; Śliwak, Jacek
    The aim of the study was to analyze the connection between religious comfort and struggle and quality of life in Alcoholics Anonymous. The interaction effect of the length of abstinence and religious variables on the quality of life was tested as well. The participants were 100 members of an Alcoholics Anonymous group. We used the Religious Comfort and Strain Scale by Yali, Exline, Wood, and Worthington and the Quality of Life Questionnaire for Adults by Schalock and Keith. The correlation analysis showed that Religious Comfort correlated positively while fear–guilt and negative emotions towards God correlated negatively with quality of life in the AA group. Duration of abstinence played a moderating role: participants in the long abstinence period group with high religious comfort showed the highest level of quality of life.
  • Item
    The faces of religiosity in Poland
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2017) Śliwak, Jacek; Wiechetek, Michał; Zarzycka, Beata; Bartczuk, Rafał
    The phenomenon of religiosity is increasingly often explored by representatives of various scientific disciplines. This is particularly noticeable in the field of the psychology of religion. The issues of human religiosity have been attracting an increasing amount of interest among Polish scholars. The present article presents the main trends illustrating the development of interest in the phenomenon of religiosity in the field of psychology. Both Polish and international contexts are considered. Additionally, the papers included in the special issue of Roczniki Psychologiczne (Annals of Psychology) are outlined. The special issue is devoted to the problems addressed by Polish psychologists interested in the phenomenon of human religiosity.
  • Item
    The Interplay Between Post-Critical Beliefs and Anxiety: An Exploratory Study in a Polish Sample
    (Springer Nature, 2012) Śliwak, Jacek; Zarzycka, Beata
    The present research investigates the relationship between anxiety and the religiosity dimensions that Wulff (Psychology of religion: classic and contemporary views, Wiley, New York, 1991; Psychology of religion. Classic and contemporary views, Wiley, New York, 1997; Psychologia religii. Klasyczna i współczesna, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1999) described as Exclusion vs. Inclusion of Transcendence and Literal vs. Symbolic. The researchers used the Post-Critical Belief scale (Hutsebaut in J Empir Theol 9(2):48–66, 1996; J Empir Theol 10(1):39–54, 1997) to measure Wulff’s religiosity dimensions and the IPAT scale (Krug et al. 1967) to measure anxiety. Results from an adult sample (N = 83) suggest that three dimensions show significant relations with anxiety. Orthodoxy correlated negatively with suspiciousness (L) and positively with guilt proneness (O) factor—in the whole sample. Among women, Historical Relativism negatively correlated with suspiciousness (L), lack of integration (Q3), general anxiety and covert anxiety. Among men, Historical Relativism positively correlated with tension (Q4) and emotional instability (C), general anxiety, covert anxiety and overt anxiety. External Critique was correlated with suspiciousness (L) by men.
  • Item
    The Interplay between post–critical beliefs and self–consciousness
    (Committee for Psychological Science PAS, 2012) Śliwak, Jacek; Zarzycka, Beata
    D. Wulff (1991) developed a notion of post–critical beliefs as a proposal for the description of religion in the light of the progress of secularization and socio–cultural changes. According to his theory, we can situate(place) potential attitudes toward religion in a two–dimensional space. The vertical dimension stands for Inclusion vs. Exclusion of Transcendence, and the horizontal one—for the way an individual interprets religious content: Literal vs. Symbolic. In this way, the two dimensions determine four quadrants, each reflecting a potential attitude towardsreligion, operationalized by D. Hutsebaut (1996) in the Post–Critical Belief Scale (PCBS) as: Orthodoxy, External Critique, Relativism and Second Naiveté. The research presented in this paper is our attempt at fi nding an answer to the question whether the religious attitudes determined by Wulff are related to self–consciousness types. We tested 159 adult individuals by means of the PCBS scale by D. Hutsebaut and the Self–consciousness scale (O–Z scale) by Z. Zaborowski and Z. Oleszkiewicz. The results of these tests are that the refl ective type of self–consciousness correlated positively with Orthodoxy and Second Naiveté and negatively with External Critique and Relativism.
  • Item
    The Relationship of Religious Comfort and Struggle with Anxiety and Satisfaction with Life in Roman Catholic Polish Men: The Moderating Effect of Sexual Orientation
    (Springer Nature, 2017) Zarzycka, Beata; Rybarski, Radosław; Śliwak, Jacek
    The aim of the research was to analyze the relationships of religious comfort and struggle with state anxiety and satisfaction with life in homosexual and heterosexual samples of men. A hundred and eight men aged between 18 and 43 participated in the research in total, 54 declared themselves as homosexual and 54 as heterosexual. The Religious Comfort and Strain Scale, the State-Trait Anxiety Inventory and the Satisfaction with Life Scale were applied to the research. The results of hierarchical multiple regression analyses revealed that sexual orientation moderated the relationships of religious comfort and struggle with state anxiety and satisfaction with life. The highest state anxiety was observed in homosexual participants with high negative social interactions surrounding religion scores. Negative religious social interactions with fellow congregants and religious leaders, including disapproval and criticism, create anxiety among homosexual people. It seems that homosexual participants are engaged in a trade-off between valued and necessary religious engagement and the harassment and persecution they may be forced to endure in order to access that engagement.
  • Item
    The Scale of Psycho‒Immunological Structure: assessing factorial invariance in Poland and Slovakia
    (Institute of Experimental Psychology, Centre of Social and Psychological Sciences, Slovak Academy of Sciences, 2015) Biela, Adam; Špajdel, Marián; Śliwak, Jacek; Bartczuk, Rafał; Wiechetek, Michał; Zarzycka, Beata
    The paper starts with an attempt to develop a hypothetical cognitive structure of mental resiliency, called psycho-immunological system, which plays both a reactive (coping with difficult health situations) and proactive (health protection) role in relation to the human somato-immunological system. In order to answer the question: is the psycho-immunological system invariant in two neighboring cultures, Slovakia and Poland, the authors propose the psychometric operationalization of theoretical constructs of the psycho-immunological system in the form of The Scale of Psycho-immunological Structure (SPS) in both countries. Confirmatory factor analysis revealed that four factors of the scale are equivalent in both samples on the structural level.
  • Item
    Wsparcie i zmagania religijne jako predyktory jakości życia Anonimowych Alkoholików – moderacja przez czas abstynencji
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2017) Zarzycka, Beata; Ziółkowska, Dominika; Śliwak, Jacek
    Przedmiotem prezentowanego artykułu jest analiza zależności między wsparciem, zmaganiem religijnym i jakością życia mężczyzn uzależnionych od alkoholu po uwzględnieniu moderacji przez czas abstynencji. Przebadano 100 mężczyzn, należących do grupy wsparcia Anonimowych Alkoholików (AA). Zastosowano Skalę Pocieszenia i Napięcia Religijnego Yali, Exline, Wood i Worthington oraz Kwestionariusz Jakości Życia Schalocka i Keitha. Analiza korelacji wykazała, że Pocieszenie religijne korelowało dodatnio, a Lęk-wina i Negatywne emocje względem Boga ‒ ujemnie z jakością życia AA. Odnotowano również moderujący efekt długości abstynencji na zależność między religijnością i jakością życia AA: osoby z długim okresem abstynencji i wysoką umiejętnością czerpania wsparcia z religii miały najwyższe wskaźniki jakości życia.