Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2024, T. 123

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/8334

Browse

Browsing Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2024, T. 123 by Author "Osuch, Martyna"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Item
    Pozyskiwanie inkunabułów przez biblioteki klasztorne w XVIII-wiecznej Warszawie na przykładzie sześciu druków popijarskich i pomisjonarskich pochodzących ze zbiorów Józefa Andrzeja Załuskiego
    (Wydawnictwo KUL, 2024) Osuch, Martyna
    Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na fakt pozyskiwania i przechowywania inkunabułów przez warszawskie klasztory w XVIII wieku oraz wskazanie, w jaki sposób przyczyniło się to do przetrwania XV-wiecznych woluminów. Sześć druków stanowiących przedmiot artykułu zostało w XVIII stuleciu sprowadzonych zza granicy przez Józefa Andrzeja Załuskiego, a następnie trafiło do książnic stołecznych misjonarzy i pijarów. Omawiane druki to najprawdopodobniej dublety Biblioteki Załuskich, które poprzez darowiznę, sprzedaż lub wymianę trafiły do bibliotek klasztornych. W tekście wyjaśnię, dlaczego książki te nie podzieliły losu warszawskich kolekcji publicznych spalonych przez Niemców w 1944 roku, zaakcentuję także potrzebę badań proweniencyjnych w instytucjach kościelnych. Analiza cech indywidualnych (znaki własnościowe, ślady lektury), zwłaszcza w przypadku zbiorów warszawskich, może przyczynić się nie tylko do rekonstrukcji kolekcji historycznych, ale też do rozwoju badań nad obiegiem książki w stolicy w epoce nowożytnej. The purpose of this article is to highlight the acquisition and storage of incunabula by Warsaw monasteries in the 18th century and to show how this contributed to the survival of 15th-century volumes. The six early printed books that are the subject of this article were imported from abroad in the 18th century by Józef Andrzej Załuski, and then found their way to the libraries of the capital’s Missionary and Piarist fathers. The books in question are most likely duplicates from the Załuski Library, which ended up in monastery libraries through donation, sale or exchange. In the text I will explain why these books did not share the fate of the Warsaw public collections burned by the Germans in 1944, I will also emphasize the need for provenance research in church institutions. The analysis of individual features (ownership marks, traces of reading), especially in the case of Warsaw collections, can contribute not only to the reconstruction of historical collections, but also to the development of research on the circulation of books in the capital in the modern era.