Challenges to Protecting Religious Freedoms: The Roles of Government and Societal Norms

Abstract

In an era defined by rising nationalism, authoritarianism, and religious fundamentalism, protecting religious freedom has become a central global challenge. While international law and human rights frameworks have long enshrined the principle of religious liberty, the gap between global commitments and national practices has widened, leaving religious minorities vulnerable to state and societal restrictions. Drawing on case studies from Nigeria, Egypt, Russia, France, and the United States, we show that both government policies and social hostilities shape restrictions on religious freedom across political systems and cultural contexts. Using comparative analysis of legal frameworks, international reports, and documented incidents of repression, we identify distinct yet interconnected pathways by which religion becomes a site of contestation over identity, nationalism, and state authority. We argue that restrictions, whether imposed by governments or reinforced by societal pressures, undermine social cohesion, exacerbate divisions, and threaten democratic governance. We conclude that no single institutional model guarantees religious freedom, as even nation-states with strong legal protections struggle with deep internal conflicts over its meaning and scope.

W epoce, którą definiują narastający nacjonalizm, autorytaryzm i religijny fundamentalizm, ochrona wolności religijnej stała się wyzwaniem na skalę światową. Podczas gdy prawo międzynarodowe i deklaracje ochrony praw człowieka od dawna pieczołowicie chronią zasadę wolności wyznania, dostrzec można poszerzającą się rozbieżność między zobowiązaniami globalnymi a praktyką poszczególnych krajów, co łączy się z faktem, że mniejszości religijne podlegają różnego rodzaju restrykcjom ze strony tak państwa, jak i społeczeństwa. Opierając się na analizie sytuacji w Nigerii, Egipcie, Rosji, Francji i Stanach Zjednoczonych, wykazujemy, że zarówno polityka prowadzona przez rządy poszczególnych krajów, jak i wrogość społeczna stanowią źródło restrykcji nakładanych na wolność religijną w różnych systemach politycznych i kontekstach kulturowych. Dokonawszy analizy porównawczej systemów prawnych, międzynarodowych raportów i udokumentowanych przypadków represji, wskazujemy na odmienne, aczkolwiek powiązane ze sobą praktyki, które sprawiają, że religia staje się obszarem sporu wokół tożsamości, nacjonalizmu i zakresu władzy państwowej. Wskazujemy, że restrykcje, bez względu na to, czy narzucone zostają przez rząd, czy ich źródłem pozostają naciski społeczne, podważają spójność społeczeństwa, pogłębiają podziały i stanowią zagrożenie dla rządów demokratycznych. We wnioskach podkreślamy, że nie istnieje obecnie żaden model instytucjonalny bezwyjątkowo gwarantujący wolność wyznania, nawet bowiem państwa narodowe, w których istnieje silne umocowanie wolności religijnej w prawie, zmagają się z głębokimi konfliktami wewnętrznymi dotyczącymi jej rozumienia i zakresu.