Misterium śmierci wg "Prognosticum Futuri Saeculi" Juliana z Toledo

Abstract

Pierwsza księga traktatu Juliana z Toledo pt. Prognosticum futuri saeculi jest poświęcona misterium ludzkiej śmierci. To kwestia eschatologicznie, ale i egzystencjalnie ważna dla każdego. Myśl eschatologiczna trzydziestego pierwszego biskupa Toledo (sprawował ten urząd w latach 380-390), także ta dotycząca tajemnicy śmierci dalej pozostaje nieznana współczesnym teologom. Postanowiliśmy zatem prześledzić i przemyślenia Juliana dotyczące misterium śmierci, skomentować je i określić, czy wynikają one z tekstu biblijnego, czy są bardziej wnioskowaniem religijnym wysnutym na podstawie tradycji chrześcijańskiej. Doszliśmy do wniosku, że w swym podstawowym ujęciu Julianowy opis misterium mortis wynika z prawd wiary chrześcijańskiej, zawartych objawieniu publicznym przekazanym Kościołowi w objawieniu biblijnym oraz w objawieniu Tradycji Kościoła. Śmierć dla Juliana jest konsekwencją grzechu ludzkiego, stanowi oddzielenie duszy od ciała, ale nie należy się jej obawiać, gdyż dla wierzących jest ona oczyszczeniem z grzechów, wyjściem na spotkanie z Chrystusem w wieczności. Nie jest to myśl oryginalna, gdyż bp Toledo bazuje przede wszystkim na tezach teologicznych wcześniejszych ojców Kościoła (głównie: Augustyna z Hippony oraz Cypriana z Kartaginy). Na dwadzieścia dwie tezy zawarte Prognosticum futuri saeculi liber I, w dwudziestu jeden z nich stosuje on argumentację teologiczną, a tylko w jednej argumentacja jest ściśle biblijna. Kiedy bp Toledo odwołuje się do tekstu Pisma świętego, to czyni to, by uzasadnić wcześniej postawioną tezę z Tradycji. Natomiast zasługą Juliana jest sama konstrukcja traktatu, w sposób zwięzły i prosty, czasami może zbyt dydaktyczny i upraszczający, przekazuje on zarys katechezy o tym, że chrześcijanin nie powinien bać się śmierci.

Julian of Toledo's Prognosticum futuri saeculi is a treatise that tackles the profound enigma of human death. This issue is of existential and eschatological significance for all of us, yet the full scope of the eschatological thought of the thirty-first Bishop of Toledo (who held office from 380-390) remains shrouded in mystery, including his views on death. We have traced Julian's thoughts on the mystery of death, commented on them and determined whether they stem from the biblical text or are more of a religious inference made on the basis of Christian tradition.We concluded that Julian's description of the mysterium mortis follows from the truths of the Christian faith, contained in the public revelation given to the Church in biblical revelation and in the revelation of Church Tradition. Julian's view is that death is a consequence of human sin and represents the separation of the soul from the body. However, he does not fear it, since for believers it is a cleansing from sins and an exit to meet Christ in eternity.This is not an original thought, as Msgr. Toledo is based primarily on the theological theses of the earlier Church Fathers (mainly Augustine of Hippo and Cyprian of Carthage). In Prognosticum futuri saeculi liber I, he uses theological argumentation in twenty-one of the twenty-two theses. In only one does the argumentation strictly come from Scripture; when Bishop Toledo refers to the text of Scripture, it is to justify a previously stated thesis from Tradition. Julian's skill lies in the structure of the treatise itself; he presents a concise and straightforward catechesis on the idea that Christians should not fear death, though it occasionally comes across as overly simplistic and didactic.