Petrażycki w sprawie Bejlisa

Cywiński, Zbigniew

Petrażycki w sprawie Bejlisa

dc.contributor.author	Cywiński, Zbigniew
dc.date.accessioned	2024-04-29T10:57:59Z
dc.date.available	2024-04-29T10:57:59Z
dc.date.issued	2019
dc.description.abstract	Opracowanie poświęcone zostało artykułowi Leona Petrażyckiego, opublikowanemu w 1913 roku i odnoszącego się do procesu Menahema Bejlisa, oskarżonego o mord rytualny. Na wstępie przedstawiono sprawę Bejlisa na tle towarzyszących jej napięć społecznych, kryzysu komunikacji społecznej w ówczesnej Rosji i budowania pierwocin społeczeństwa obywatelskiego. W tym kontekście rozważono przyczyny zaangażowania się Petrażyckiego w sprawę Bejlisa, będącą przejawem konfliktów dzielących mieszkańców wielonarodowego i wielokulturowego Imperium Rosyjskiego. Podkreślono znaczenie poglądów etycznych Petrażyckiego, leżących u podstaw naukowej polityki prawa. Wskazano także inne uwarunkowania sprzeciwu wobec antysemityzmu, jako dolegliwej formy dyskryminacji kulturowej, przypisywanej społeczeństwom Europy Środkowej i Wschodniej. Wśród nich wyróżniono zaangażowanie uczonego na rzecz reform, przeprowadzanych w duchu poszanowania wartości wolności i równości. Główna część opracowania to próba odtworzenia i uporządkowaniu naukowych wątków, zawartych w artykule, który jakkolwiek naznaczona publicystyką, stanowi wartościowy przykład publicystyki naukowej, zakorzenionej w teorii Petrażyckiego i ukazującej możliwości aplikacji psychologicznej teoria prawa (w szczególności – w empirycznej analizie i krytyce normatywności społecznej). Zasadniczą intencją opracowania jest wykazanie, że Petrażycki, jakkolwiek krytyczny wobec znanej sobie socjologii i tylko marginalnie wzmiankujący o możliwości empirycznego badania prawa, w istocie rzeczy nie tylko dopuszczał takie metody badania zjawisk normatywnych, ale sam je stosował. W tym sensie artykuł przedstawia Petrażyckiego jako socjologa prawa. The subject of this paper is to introduce a lesser-known article that Leon Petrażycki published in 1913 in response to the trial of Menahem Beilis, accused of ritual murder. The introduction covers the context of the Beilis case in the context of the social tensions surrounding, the social communication crisis and building the basis for a civil society in multicultural Russia. At the same time, Petrażycki’s reasons for engaging with the case are considered. Primary importance was assigned to Petrażycki’s ethics, which formed the basis of his legal theory. Other foundations for opposing antisemitism, as a particularly acute form of cultural discrimination in Central and Eastern European societies, were also pointed out. The main body of the paper is an attempt to recreate and put in order the scientific threads of the article. Although it has elements of an opinion piece, it constitutes a valuable example of scientific writing, which has roots in Petrażycki’s theory and shows the possibilities created by psychological legal theory. In particular, the text focuses on the possibilities of using said theory in empirical analysis and critique of social normativity. The fundamental intent of this article is proving that Petrażycki, although very critical of the sociology he knew and who only marginally brought up the possibility of empirical study of law, in fact was open to methods of studying normative cases and even applied them himself. In this sense, the paper shows Petrażycki as a sociologist of law.
dc.identifier.citation	"Zeszyty Naukowe KUL", 2019, T. 62, nr 2, s. 81-89
dc.identifier.doi	10.31743/zn.2019.62.2.04
dc.identifier.issn	2543-9715
dc.identifier.issn	0044-4405
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12153/6747
dc.language.iso	pl
dc.publisher	Wydawnictwo KUL
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International	en
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
dc.subject	aksjologia prawa
dc.subject	antysemityzm
dc.subject	mordy rytualne
dc.subject	naukowa polityka prawa
dc.subject	normy społeczne
dc.subject	Petrażycki
dc.subject	rytuał
dc.subject	socjologia prawa
dc.subject	wielokulturowość
dc.subject	Żydzi
dc.subject	anti-Semitism
dc.subject	axiology of law
dc.subject	blood libel
dc.subject	Jews
dc.subject	legal policy science
dc.subject	multiculturalism
dc.subject	ritual
dc.subject	Russian law
dc.subject	sacred law
dc.subject	social norms
dc.subject	sociology of law
dc.title	Petrażycki w sprawie Bejlisa
dc.title.alternative	Petrażycki in the Beilis Case
dc.type	info:eu-repo/semantics/article