Kościoły polskie na Ukrainie Lewobrzeżnej: Od założenia do zagrożenia w okresie toczącej się wojny (XIX-XXI wiek)

Żwanko, Lubow

Kościoły polskie na Ukrainie Lewobrzeżnej: Od założenia do zagrożenia w okresie toczącej się wojny (XIX-XXI wiek)

dc.contributor.author	Żwanko, Lubow
dc.date.accessioned	2024-02-09T13:22:07Z
dc.date.available	2024-02-09T13:22:07Z
dc.date.issued	2023
dc.description.abstract	W artykule podjęta została próba spojrzenia na dzieje polskich kościołów, które powstały na Ukrainie Lewobrzeżnej w XIX wieku, poprzez ich tragiczną historię w XX wieku i aktualne zagrożenie zniszczeniem przez rosyjskie ostrzały rakietowe podczas trwającej od 2022 roku wojny. W badaniu zaprezentowano krótkie szkice z historii każdego z 12 kościołów zbudowanych na terenie Ukrainy Lewobrzeżnej w guberniach: jekaterynosławskiej, połtawskiej, charkowskiej oraz czernihowskiej. Dzięki staraniom miejscowych Polaków zbudowano 12 kościołów w: Czernihowie, Nieżynie, Połtawie, Romnach, Krzemieńczuku, Jekaterynosławiu (Dnieprze), Kamieńskiem, Jenakijewem, Mariupolu, Bachmucie, Charkowie i Sumach. Umieszczone w niniejszej publikacji tabele pozwalają lepiej ukazać chronologię powstania polskich kościołów na tym obszarze oraz w syntetycznym wykładzie przedstawić ich dramatyczne losy. Warto wspomnieć, że świątynie będące pamiątkami architektury sakralnej, które zdobią centra ukraińskich miast, pomimo toczącej się wojny, są żywymi ośrodkami życia religijnego i kulturalnego. The article attempts to look at the history of Polish churches that were established in Left-Bank Ukraine in the 19th century, through their tragic history in the 20th century and the current threat of destruction by Russian rocket fire during the ongoing war started in 2022. The study presents brief sketches of the history of each of the 12 churches built on the territory of Left-Bank Ukraine in the Yekaterinoslav, Poltava, Kharkiv and Chernihiv governorates. Owing to the efforts of local Poles, 12 churches were built in this area, namely in: Chernihiv, Nizhyn, Poltava, Romny, Kremenchuk, Yekaterinoslav (Dnipro), Kamianske, Yenakiieve, Mariupol, Bakhmut, Kharkiv and Sumy. The tables included in this publication allow to better show the chronology of the establishment of Polish churches in the area and to present their dramatic fate in a synthetic form. It is worth mentioning that the temples, which are relics of sacred architecture that adorn the central parts of Ukrainian cities, remain vibrant centres of religious and cultural life despite the ongoing war.
dc.identifier.citation	"Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne", 2023, Vol. 121, s. 599-618
dc.identifier.doi	10.31743/abmk.16642
dc.identifier.issn	0518-3766
dc.identifier.uri	https://hdl.handle.net/20.500.12153/6255
dc.language.iso	pl
dc.publisher	Wydawnictwo KUL
dc.rights	Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International	en
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.subject	Kościół
dc.subject	Ukraina Lewobrzeżna
dc.subject	wojna
dc.subject	architektura sakralna
dc.subject	polskie kościoły
dc.subject	church
dc.subject	Left-Bank Ukraine
dc.subject	war
dc.subject	sacral architecture
dc.subject	Polish churches
dc.title	Kościoły polskie na Ukrainie Lewobrzeżnej: Od założenia do zagrożenia w okresie toczącej się wojny (XIX-XXI wiek)
dc.title.alternative	Polish Churches in Left-Bank Ukraine: from foundation to threat in the period of the ongoing war (19th–21st century)
dc.type	info:eu-repo/semantics/article