Ks. Johannesa Chrząszcza zapiski o I wojnie światowej. Sylwetka górnośląskiego historyka w 90. rocznicę śmierci

Simple item page
dc.contributor.authorGórecki, Piotr
dc.date.accessioned2020-04-03T08:21:46Z
dc.date.available2020-04-03T08:21:46Z
dc.date.issued2019
dc.description.abstractPrzypadająca w 2018 roku 90. rocznica śmierci ks. Johannesa Chrząszcza jest dobrą okazją, aby przybliżyć szerszemu gronu czytelniczemu sylwetkę tegoż górnośląskiego kapłana. Ks. Piotr Górecki w swoim artykule przybliża nie tylko sylwetkę ks. J. Chrząszcza, wspominając o najważniejszych wydarzeniach z jego kapłańskiego życia i prezentując spuściznę jego prac naukowych, liczącą 172 pozycje, głównie z historii Górnego Śląska. Na kanwie 100. rocznicy zakończenia I wojny światowej snuje przede wszystkim refl eksję dotyczącą postawy tegoż śląskiego kapłana wobec władzy świeckiej. Źródłem badawczym stały się pozostawione przez ks. J. Chrząszcza zapiski kronikarskie, jakie zamieścił w książce o dziejach dwóch górnośląskich miejscowości – Toszka i Pyskowic. Lektura zapisków starszego już wówczas kapłana odkrywa przed nami ogromne dylematy, z jakimi borykał się on i współcześni mu duszpasterze. Wydaje się, że jego lojalna postawa miała na celu nie dopuścić do jakichkolwiek przewrotów i rewolt społecznych, nawet za cenę bezkompromisowej wierności względem władzy świeckiej i zachowania lansowanego przez wieki „sojuszu ołtarza z tronem”. Taka postawa cechowała także liczne grono innych duszpasterzy w okupowanych przez zaborców różnych częściach Polski. Można postawić tezę, że zarówno ks. J. Chrząszcz, jak i współcześni mu ludzie Kościoła byli swoistego rodzaju epigonami mijającej epoki. Nie zauważyli oni jutrzenki narodzin nowych czasów i nowego porządku, która przyniosła Polsce odrodzenie, a ziemi śląskiej nową nadzieję. W ocenie potomnych taka postawa ks. J. Chrząszcza była wystarczającym powodem do tego, aby nie uwzględniać jego osoby w badaniach historycznych. A szkoda, ponieważ znajomość jego dorobku naukowego może dopomóc w lepszym zrozumieniu dziejów Śląska, jak i uświadomienia sobie bogatej spuścizny wielokulturowości, która przez wieki cechowała Ślązaków.pl
dc.description.abstractThe 90th anniversary of Fr. Johannes Chrząszcz’s death held in 2018 is a good opportunity to bring the figure of this Upper Silesian priest to a wider circle of readers. Fr. Piotr Górecki in his article presents the figure of Fr. Chrząszcz mentioning the most important events of his priestly life and bringing closer his scientifi c activity, numbering 172 works, mainly from the history of Upper Silesia. On the basis of the 100th anniversary of the ending of the World War I Górecki first of all refl ects on the attitude of the Silesian priest towards secular power. The chronicle records made by Fr. Chrząszcz in the book about two Upper Silesian towns Toszek and Pyskowice are the source of research. The reading of already older at that time priest’s writings reveals to us the great dilemmas faced by him and his contemporary priests. It seems that his loyal attitude was to avoid any social upheavals and revolts, even at the price of uncompromising loyalty to the secular power and maintenance of “alliance of the altar and the throne” brought out through the ages. This attitude characterised also a large group of priests from different parts of Poland occupied by the invaders. The discourse confi rms the thesis that both Fr. Chrząszcz as well as some of his contemporary Church representatives were a kind of epigones of the passing era. They did not notice the dawn of a new era and the birth of a new order, which brought the rebirth of Poland and the new hope for Silesia. This is the reason why the attitude of Fr. Chrząszcz was omitted by his descendants in their historical works. It is a pity, because the awareness of Fr. Chrząszcz’s scientific legacy may help to get a better understanding of Silesian history, as well as to realize rich multicultural heritage associated with Silesians for centuries.pl
dc.identifier.citation"Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne" 2019, T. 111, s. 77-92pl
dc.identifier.doihttps://doi.org/10.31743/abmk.6278
dc.identifier.issn0518-3766
dc.identifier.issn2545-3491 (eISSN)
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12153/945
dc.language.isoplpl
dc.publisherWydawnictwo KULpl
dc.rightsUznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 3.0 Polska
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/pl/
dc.subjectks. Johannes (Jan) Chrząszczpl
dc.subjecthistoria Kościoła na Śląskupl
dc.subjectGórny Śląskpl
dc.subjectI wojna światowapl
dc.subjectfather Johannes (Jan) Chrząszczpl
dc.subjecthistory of Church in Silesiapl
dc.subjectUpper Silesiapl
dc.subjectworld war Ipl
dc.titleKs. Johannesa Chrząszcza zapiski o I wojnie światowej. Sylwetka górnośląskiego historyka w 90. rocznicę śmiercipl
dc.title.alternativeThe Notes Of Father Johannes Chrząszcz About World War I. The Figure Of Upper Silesian Historian To Commemorate The 90th Anniversary Of His Deathpl
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/articlepl
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Gorecki_Piotr_ks_Johannesa_Chrzaszcza_zapiski_o_I_wojnie_swiatowej_Sylwetka_gornoslaskiego_historyka_w_90_rocznice_smierci.pdf
Size:
321.9 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.63 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2019, T. 111