Rozwój kompetencji Prymasa Polski i Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski
Loading...
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Stowarzyszenie Kanonistów Polskich
Abstract
Prawa i przywileje prymasów Polski były ogromne. Prymasi Polski dokonywali koronacji królów Polski, błogosławili małżeństwa królewskie, przewodniczyli obrzędom pogrzebowym królów polskich. Byli pierwszymi senatorami królestwa, w trakcie nieobecności króla byli jego namiestnikiem i pełnili funkcję interrexa. Posiadali prawo do zwoływania sejmu, rad senatu oraz pospolitego ruszenia, zasiadali w organach rządowych, mieli procedencję przed królewiczami i książętami, zasiadali przed kardynałami, posiadali tytuł książęcy, herb oraz nosili szatę purpurową. Przełom w hierarchii nastąpił wraz z nowym ustawodawstwem Kościoła powszechnego. Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r. w kan. 438 wprost reguluje, że oprócz prerogatywy honoru, prymas nie ma już żadnej władzy rządzenia, chyba że w odniesieniu do niektórych z nich stwierdzałoby się co innego na mocy przywileju apostolskiego albo zatwierdzonego zwyczaju, zaś w kan. 452 nakazuje wybrać przewodniczącego konferencji biskupów. Obecnie prymas Polski jest tytułem honorowym przysługującym arcybiskupom metropolitom gnieźnieńskim. Przywilejami wnikającymi z funkcji prymasa są: precedencja podczas uroczystości liturgicznych, stałe miejsce w Radzie Stałej Konferencji Episkopatu Polski, prawo do noszenia purpury oraz posiadania w herbie 30 chwostów.
The rights and privileges of the primates of Poland were enormous. Polish primates coronated Polish kings, blessed royal marriages, and presided over the funeral rites of Polish kings. They were the first senators of the kingdom, during the king’s absence they were his governor and acted as interrex. They had the right to convene the Sejm, Senate councils and levy, sat in government bodies, had a procedure before princes and princes, sat before cardinals, had a princely title, a coat of arms and wore a purple robe. A breakthrough in the hierarchy took place with the new legislation of the universal Church. The 1983 Code of Canon Law in Canon 438 expressly regulates that, apart from the prerogative of honour, the primate no longer has any power of government, unless otherwise stated for some of them by apostolic privilege or approved custom, and in Canon 452 orders the election of the president of the conference of bishops. Currently, the Primate of Poland is an honorary title for the Metropolitan Archbishops of Gniezno. The privileges pertaining to the functions of the primate are: precedence during liturgical activities, a permanent place in the Permanent Council of the Polish Episcopal Conference, the right to wear purple and to have 30 tassels in his coat of arms.
Description
Keywords
Prymas Polski, Konferencja Episkopatu Polski, Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, konferencja biskupów, ustrój hierarchiczny kościoła, Primate of Poland, Polish Bishops’ Conference, President of the Polish Bishops’ Conference, bishops conference, hierarchy of the church
Citation
"Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich", 2023, T. 33, nr 36, s. 37-53