Więzienna korespondencja biskupa Czesława Kaczmarka do Prymasa Stefana Wyszyńskiego (1951-1953). Analiza źródłoznawcza

Simple item page
dc.contributor.authorGryz, Ryszard
dc.date.accessioned2024-02-09T13:40:12Z
dc.date.available2024-02-09T13:40:12Z
dc.date.issued2023
dc.description.abstractBiskup Czesław Kaczmarek, ordynariusz kielecki, był więźniem politycznym w czasach komunizmu w Polsce od 20 stycznia 1951 roku do września 1956 roku. W więzieniu śledczym Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) przy ul. Rakowieckiej w Warszawie poddawano go brutalnemu i długiemu śledztwu przez 967 dni. Funkcjonariusze śledczy przejęli w tym okresie dziewiętnaście osobistych listów, które bp C. Kaczmarek usiłował nielegalnie przesłać z celi więziennej do prymasa Stefana Wyszyńskiego. Niniejszy artykuł jest próbą wypełnienia luki badawczej i przeprowadzenia analizy źródłoznawczej z uwzględnieniem krytyki zewnętrznej i wewnętrznej źródła. Duża objętość listów stanowi problem w ich kwalifikacji do kategorii „grypsów śledczych”. Treść merytoryczna więziennego diariusza pozwala na wysoką ocenę jego wartości historycznej. Listy były elementem udanej kombinacji operacyjnej śledczych MBP, którzy zdołali zrealizować założenia wynikające z instalacji stałego agenta celnego. Był on pośrednikiem w przekazywaniu nielegalnych listów biskupa oraz autorem bardzo obszernych donosów z celi. W zakończeniu artykułu sformułowano postulaty, co do dalszych możliwości badawczych w zakresie analizy źródeł z archiwaliów więziennych bp. Kaczmarka w kontekście przewlekłości postępowania pseudodowodowego, będącego komponentem stalinowskich procesów pokazowych. Bishop Czesław Kaczmarek, the Ordinary of Kielce, was a political prisoner under communist regime in Poland from 20 January 1951 to September 1956. He was subjected to a brutal and prolonged investigation for 967 days in the investigative prison of the Ministry of Public Security (MBP) on Rakowiecka Street in Warsaw. Investigating officers seized nineteen personal letters during this period, which Bishop C. Kaczmarek attempted to illegally send from his prison cell to Primate Stefan Wyszyński. This article is an attempt to fill the research gap and conduct a source analysis including external and internal source criticism. The large volume of the letters poses a problem in their classification as ‘prison kites’. The substantive content of the prison diary allows a high assessment of its historical value. The letters were part of a successful operational arrangement by MBP nvestigators, who succeeded in fulfilling the assumptions arising from the installation of a permanent customs agent. He was an intermediary in the transmission of the bishop’s illegal letters and the author of very extensive cell denunciations. The article concludes with demands for further research opportunities in the analysis of sources from Bishop Kaczmarek’s prison archives in the context of the prolonged nature of pseudo-evidence proceedings, a component of Stalin-era show trials.
dc.identifier.citation"Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne", 2023, Vol. 121, s. 95-119
dc.identifier.doi10.31743/abmk.14811
dc.identifier.issn0518-3766
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12153/6274
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo KUL
dc.rightsAttribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.subjectepistolografia
dc.subjectlisty więzienne
dc.subjectstalinizm
dc.subjectwładze komunistyczne
dc.subjectdiecezja kielecka
dc.subjectbiskup Czesław Kaczmarek
dc.subjectprymas Stefan Wyszyński
dc.subjectepistolography
dc.subjectprison letters
dc.subjectStalinism
dc.subjectcommunist authorities
dc.subjectDiocese of Kielce
dc.subjectBishop Czesław Kaczmarek
dc.subjectPrimate Stefan Wyszyński
dc.titleWięzienna korespondencja biskupa Czesława Kaczmarka do Prymasa Stefana Wyszyńskiego (1951-1953). Analiza źródłoznawcza
dc.title.alternativePrison correspondence of Bishop Czesław Kaczmarek to Primate Stefan Wyszyński (1951–1953). A source study analysis
dc.typeinfo:eu-repo/semantics/article
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Gryz_Ryszard_Wiezienna_korespondencja_biskupa_Czeslawa_Kaczmarka_do_Prymasa_Stefana_Wyszynskiego.pdf
Size:
727.95 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
license.txt
Size:
2.81 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2023, T. 121