Śpiewy kalwaryjskie funkcjonujące w tradycji pisanej i ustnej w Kalwarii Zebrzydowskiej i w Kalwarii Pacławskiej w kontekście ich percepcji w wybranych parafiach południowo-wschodniej Polski

Loading...
Thumbnail Image
Date
2022
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Abstract
Celem artykułu jest charakterystyka śpiewów kalwaryjskich funkcjonujących w tradycji pisanej i ustnej w Kalwarii Zebrzydowskiej i Kalwarii Pacławskiej w kontekście ich percepcji w wybranych parafiach południowo-wschodniej Polski. Pielgrzymowanie na te Kalwarie sprzyjało rozwojowi lokalnych śpiewów. Ich analiza porównawcza wykazała, że stykając się z odmiennością pątniczych wykonań, ulegały ich wpływowi, a dzięki percepcji przez wiernych nawiedzających Kalwarie tutejsze śpiewy rozprzestrzeniały się w innych regionach kraju. Repertuar wykonywany przez pielgrzymów w ich parafiach łącząc się z lokalnymi pieśniami, zyskał określenie „śpiewy kalwaryjskie”. Bogactwo ich melodii i treści jest olbrzymie, wśród nich spotykamy też kontrafaktury. Zbiory foniczne Archiwum Muzycznego Folkloru Religijnego KUL zawierają nagrania 47 incipitów śpiewów kalwaryjskich z południowo-wschodniej Polski. Badania dowiodły, że jako udokumentowana tradycja ustna ulegają wariabilności, czyli różnego typu przekształceniom ich zapisów śpiewnikowych, często uwarunkowanym regionalnie. Śpiewniki kalwaryjskie potwierdzają współistnienie tradycji pisanej i ustnej. Wykazano, że zapis śpiewnikowy jest zarówno identyczny w stosunku do tradycji ustnej, jak i stanowi jedynie wydane drukiem źródło funkcjonujące równolegle do praktyki wykonawczej tego repertuaru.
The aim of this article is to characterise the Calvarian singing in the written and oral tradition in Kalwaria Zebrzydowska and Kalwaria Pacławska in the context of their perception in selected parishes of south-eastern Poland. Pilgrimages to these Calvaries fostered the development of local singing. A comparative analysis has shown that, by coming into contact with the distinctiveness of pilgrimage performances, local singing became susceptible to their influence, and thanks to the perception of those believers visiting the Calvaries, such local singing spread to other regions of the country. The repertoire practised by pilgrims in their parishes was combined with local religious songs, becoming known as “Calvarian singing,” with rich melodies and content (we can also find contrafacta among them). The audio collection of the Music Archive of Religious Folklore of KUL contains recordings of 47 incipits of Calvarian singing from south-eastern Poland. Research has proved that, as a documented oral tradition, they show a variability (i.e. various types of transformations of their songbook notations) which is often regionally determined. Calvarian songbooks confirm the coexistence of written and oral traditions. It has been shown that songbook notation is identical to the oral tradition and it is merely a printed source functioning in parallel with the practice of this repertoire.
Description
Keywords
śpiewy kalwaryjskie, kalwarie, ludowy kult pasyjny, wariabilność, regionalne uwarunkowania wykonawcze, Calvarian singing, Calvaries, folk passion cult, variability, regional performance determinants
Citation
"Roczniki Humanistyczne KUL", 2022, Vol. 70, nr 2, s. 53-67
ISBN