Architektura socmodernistyczna w Lublinie. Projekt nowego śródmieścia Lublina – studium przypadku

Loading...
Thumbnail Image
Date
2024
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Abstract
Celem artykułu jest przedstawienie przemian koncepcji zabudowy tzw. nowego centrum Lublina w okresie 1967–1975. Jego ramy czasowe wyznaczają dwa wydarzenia: konkurs architektoniczny z 1967 r. oraz projekt Centrum Handlowo-Usługowego z 1975 r. Zainicjowany przez władze miejskie w 1967 r. konkurs nie był dotąd prezentowany w literaturze przedmiotu. Jego wyniki stanowią przykład koncepcji architektury socmodernistycznej, która miała znaleźć się w bezpośrednim sąsiedztwie historycznej zabudowy obszaru ograniczonego ulicami: Krakowskie Przedmieście, Kołłątaja, Hempla, Okopowa i Chopina. W efekcie konkursu wyłoniono zwycięski projekt, który jednak nie został zrealizowany. Nieco późniejszy projekt na nowe centrum z 1975 r. również pozostał w sferze niezrealizowanych zamierzeń. W omawianym kwartale, pod koniec lat 60. XX wieku wybudowano zaledwie jeden wieżowiec, przy ul. Karłowicza 4, niepowiązany z wyżej wymienionymi pracami konkursowymi. Planowana aktualnie gruntowna modernizacja tego biurowca, skłania do badawczej refleksji nie tylko nad odważnie zakrojonymi, niewykorzystanymi projektami sprzed około półwiecza, ale także nad aktualną kondycją wówczas realizowanych obiektów, ich statusem i rolą we współczesnej, choć zabytkowej tkance miasta. This article aims to present the evolution of the development concept of the so-called Lublin’s new centre for 1967–1975. Its timeframe is marked by two events: the 1967 architectural competition and the 1975 proposal of a shopping and service centre. Launched by the municipal authorities in 1967, the competition has not been discussed in the literature of the subject yet. Its results exemplify a concept of socialist-modernist architecture, which was intended for the immediate vicinity of the historic buildings in the area bounded by Krakowskie Przedmieście, Kołłątaja, Hempla, Okopowa and Chopina streets. The winning design was not executed. A slightly later proposal for a new centre (1975) also remained a paper design. In the area in question, only one high-rise building was erected in the late 1960s, at 4 Karłowicza Street, unrelated to the competition submissions mentioned above. The thorough modernisation of this office building, which is being planned, prompts a research reflection not only on the bold, unused projects of about half a century ago, but also on the current condition of the buildings built at that time, their status and role in the contemporary, albeit historic, fabric of the city.
Description
Keywords
modernizm, socmodernizm, architektura Lublina, projekt nowego śródmieścia Lublina, modernism, socialist modernism, architecture of Lublin, project of a new downtown of Lublin
Citation
"Roczniki Humanistyczne", 2024, T. 72, nr 4, s. 305-331
ISBN