Roczniki Filozoficzne, 2021, Tom 69, Nr 2

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 17
  • Item
    A Very Short Introduction to Scepticism (rec.: Duncan Pritchard. Scepticism: A Very Short Introduction)
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Socrates, Francisco Angel P.
  • Item
    Transformacje metafizyki w ontologię (rec.: Bogusław Paź. FILUM COGNITIONIS. Przemiany nowożytnej metafizyki w ontologię od Suareza do Kanta)
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Pasternak, Izabela
  • Item
    Mind-Body Problem Revisited (rec.: Philip Goff. Galileo’s Error: Foundations for the New Science of Consciousness)
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Jarocki, Jacek
  • Item
    Słabość liberalnej demokracji dźwignią sukcesu partii antyestablishmentowych. Chantal Mouffe o wyzwaniach polityczności
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Borkowska-Nowak, Małgorzata
    Jesteśmy dziś w Europie świadkami zwrotu populistycznego, można mówić nawet o „populistycznym momencie”, który odsłania oblicza kryzysu neoliberalnej demokracji. Jak podkreśla Chantal Mouffe, ów „populistyczny moment” wyraża zbiór heterogenicznych żądań, których nie da się umieścić w tradycyjnym spektrum politycznym na osi lewica–prawica. Bitwy naszych czasów będą toczyć się między prawicowym a lewicowym populizmem. I chociaż obecny stan społeczeństw liberalnych zdaje się sprzyjać rozwojowi prawicy, Mouffe udowadnia, że tylko odnowienie myśli lewicowej, ściślej — lewicowy populizm może przyczynić się do radykalizacji demokracji. Celem artykułu jest analiza przyczyn rosnącego sukcesu partii populistycznych w krajach europejskich oraz zbadanie, czy formy przejawiania się obecnego kryzysu wpływają na rozwój narracji populistycznej, zwłaszcza w jej prawicowej odsłonie.
  • Item
    Człowiek wobec świata zwierząt w ujęciu Roberta Spaemanna
    (Towarzystwo Naukowe KUL, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2021) Kożuchowski, Józef
    W artykule przedstawiono niektóre wątki interesujących analiz filozoficzno-etycznych Roberta Spaemanna na temat świata zwierząt, podejmowanych przezeń w duchu arystotelesowskim. Dotykają one kwestii, które wydają się być szczególnym przedmiotem zainteresowania zarówno znawców zagadnienia, jak i współczesnego człowieka. Są to: natura (jej specyfika) i status ontyczny zwierząt, cierpienie i jego źródła (m.in. eksperymenty i tresura), zabijanie tych stworzeń oraz jedzenie ich mięsa. Spaemann nie tylko nie podważał, ale w duchu myśli klasycznej i współczesnej (Helmuth Plessner) oryginalnie podkreślał istotową wyższość człowieka nad zwierzęciem. Czynił to m.in. przez zaakcentowanie zdolności człowieka do samorelatywizacji. Według wybitnego myśliciela niemieckiego zasady etyczne normujące nasze odniesienie do zwierząt łączą się ściśle z metafizycznym rozumieniem ich bytowości. Zasady te bowiem mają swoją podstawę w teleologicznej naturze naszych mniejszych braci i podmiotowej formie ich egzystencji. Spaemann akcentował rolę życzliwości, odpowiedzialności i troski, utylitarystyczną zasadę rachunku korzyści i strat, imperatyw kategoryczny Kanta oraz normę personalistyczną. Natomiast obowiązek ochrony zwierząt i odpowiedzialności za nie rozwijał w kontekście godności ludzkiej. Podjęto próbę wykazania, jak doniosła jest teleologiczna perspektywa, której nikt tak wyraziście i przekonująco nie ukazał w odniesieniu do zwierząt we współczesnej niemieckiej filozofii jak właśnie Spaemann. Dokonano także porównania jego stanowiska na temat świata zwierzęcego z wizją Petera Singera. Przede wszystkim w artykule podjęto próbę rekonstrukcji myśli Spaemanna dotyczącej etycznych i metafizycznych aspektów stosunku człowieka do zwierząt.