Programy ideowe w kościołach kanoników regularnych laterańskich kongregacji Bożego Ciała diecezji krakowskiej w XVII-XVIII wieku
Loading...
Date
2019-02-28
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
W rozdziale pierwszym niniejszej dysertacji autorka syntetycznie omówiła początki i rozwój kanoników w Europie, a następnie w Polsce. Niebagatelne znaczenie ma w tym przypadku opis i historia duchowości zakonu, jego aktywnej działalności kulturalnej, intelektualnej i duszpasterskiej. Rozdział ten tworzy podstawę do odczytania treści zawartych w sztuce. Przedstawiono najważniejsze fakty dotyczące poszczególnych placówek, Podkreślono geografię zabytków, ukazując terytorialne zróżnicowanie badanego obszaru. Prezentacja została podzielona na podrozdziały. Pierwszy podrozdział został poświęcony genezie kanonikatu regularnego, W drugim podpunkcie przeanalizowano najważniejsze wydarzenia, które przyczyniły się do ukonstytuowania zakonu, ze szczególnym uwzględnieniem kongregacji krakowskiej Bożego Ciała, jej historii oraz lokacji w granicach I Rzeczypospolitej. Kolejne podrozdziały ukazują życie zgromadzenia, jego wewnętrzne struktury, duchowość, działalność intelektualną i kulturotwórczą oraz aspiracje, nierzadko mało znane, a wpływające na całą rzeczywistość, wewnątrzklasztorną, zajmującą dość wyjątkowe miejsce na mapie zakonów. By dobrze zrozumieć właściwy kierunek odczytania sztuki potrzeba rozpoznania określonych wskazań i nurtów jej rozwoju, co jest przedmiotem badania opisanym w drugim rozdziale niniejszej dysertacji. Omawia on sprawy związane z zagadnieniem działalności artystycznej, która pozwalała kanonikom zachować wartości wpływające na kulturę klasztorną. Rozdział drugi niniejszej pracy pozwala prześledzić tempo zainicjowanych przez sobór zmian, które wiązały się z dokonanymi przemianami, a na omawianym terenie zależnymi m.in. od omówionych rozporządzeń synodu krakowskiego. Ta część dysertacji stanowi tło dla dalszych rozważań. Rozdział trzeci, czwarty i piąty są próbą ukazania sposobów realizacji celów wyznaczonych sztuce kanoników. Autorka skupiła się głównie na wątkach ideowych występujących we wnętrzach świątyń kanonickich oraz omówiła typy ikonograficzne i ich obecność w powiązaniu z patrociniami kościołów, ołtarzy oraz z kultem lokalnym. W rozdziale trzecim omówione zostały cykle pasyjno-eucharystyczne. Podzielono je tematycznie, ukazując w nich zapowiedzi planu Zbawienia i jego wypełnienie. W czwartym, natomiast przedstawiono znaczenie kompozycji malarskich dotyczących wątku maryjnego. Ostatni, piąty rozdział jest zapisem przeprowadzonych anal;iz treściowych watku Ordo apostolicus.
My thesis consists of five chapters. The first chapter deals with descent of canons, their history in the world, especially in Poland. I describe spirituality of canons based on rules of St. Augustine as well as their monastic formation. Their rhytm of daily life for example it was interesting to get to know that they gather together times a day for a prayer in their choir-stalls. What's more there id also mentioned and analyzed canon's pastoral activity, based on motto: Learn to teach other. The final subsection of the first chapter focuses on distribution of Corporis Christi Congregation in the area of the state and church administration until 18th century.The second chapter focuses on the issue of reforms implemented by Marcin Kłoczyński - the provost of the congregation and patron of the arts, based on directives of the Council of Trent and Cracow Synod. Marcin Kłoczyński was a successful manager of the order. From the analysis archive sources can be concluded that Kłoczyński was recognized and had a good reputation among brothers. He worked together with famous and renowned artists like: Tomasz Dolabella, Łukasz Porębski. The third, fourth and fifth chapters concern iconographic program based on spirituality of canons witch has been in this diocese. The third chapter especially deals with Eucharistic - Passion program. It is divided into two parts. The first part deals with description of painting in churches in the area of Cracow dioceses. The second part in concerned with iconographic analysis of Eucharistic - Passion program divided in to subjects like the following: Old Testament prefiguration of Eucharistic and announcement of Eucharistic in the activity and in activity and Passion of Jesus Christ. In chapter fourth, I describe and analyze types of performances related eg. To the Annunciation, the Visitation, or the Assumption of Mary. These representations on the hand, based on the spirituality of the canons and the patristic tradition, they refer with Protestants who have not Accepted Mary as Co-Redemptrix. In the last fifth chapter the images of the saints are analyzed. Firstly, there are presented the apostles to serve as models for the faithful. Other images of the saints remind us of the possibility as asking them for intercession. In my analysis, I distinguished St. Augustine, as the founder of the Order. All described saints form a community of the triumphant Church, witch meets the earthly.
My thesis consists of five chapters. The first chapter deals with descent of canons, their history in the world, especially in Poland. I describe spirituality of canons based on rules of St. Augustine as well as their monastic formation. Their rhytm of daily life for example it was interesting to get to know that they gather together times a day for a prayer in their choir-stalls. What's more there id also mentioned and analyzed canon's pastoral activity, based on motto: Learn to teach other. The final subsection of the first chapter focuses on distribution of Corporis Christi Congregation in the area of the state and church administration until 18th century.The second chapter focuses on the issue of reforms implemented by Marcin Kłoczyński - the provost of the congregation and patron of the arts, based on directives of the Council of Trent and Cracow Synod. Marcin Kłoczyński was a successful manager of the order. From the analysis archive sources can be concluded that Kłoczyński was recognized and had a good reputation among brothers. He worked together with famous and renowned artists like: Tomasz Dolabella, Łukasz Porębski. The third, fourth and fifth chapters concern iconographic program based on spirituality of canons witch has been in this diocese. The third chapter especially deals with Eucharistic - Passion program. It is divided into two parts. The first part deals with description of painting in churches in the area of Cracow dioceses. The second part in concerned with iconographic analysis of Eucharistic - Passion program divided in to subjects like the following: Old Testament prefiguration of Eucharistic and announcement of Eucharistic in the activity and in activity and Passion of Jesus Christ. In chapter fourth, I describe and analyze types of performances related eg. To the Annunciation, the Visitation, or the Assumption of Mary. These representations on the hand, based on the spirituality of the canons and the patristic tradition, they refer with Protestants who have not Accepted Mary as Co-Redemptrix. In the last fifth chapter the images of the saints are analyzed. Firstly, there are presented the apostles to serve as models for the faithful. Other images of the saints remind us of the possibility as asking them for intercession. In my analysis, I distinguished St. Augustine, as the founder of the Order. All described saints form a community of the triumphant Church, witch meets the earthly.
Description
Wydział Nauk Humanistycznych, Instytu Historii Sztuki; promotor rozprawy doktorskiej: dr hab. Irena Rolska, prof. KUL
Keywords
kanonicy regularni laterańscy, diecezja krakowska, XVII wiek, XVIII wiek, Lateran regular canons, Cracow Diocese, 17th-18th Century