Poziom i rodzaje zmęczenia u nastolatków

Abstract

Zmęczenie jest zjawiskiem coraz częściej do­świadczanym przez wszystkich, jakkolwiek jeszcze mało poznanym zwłaszcza w odniesieniu do młodzieży. Brak jest jednoznacznych kryteriów określających zmęczenie. Wymienia się tu m.in. zmniejszenie efektywności przy wzroście wysiłku, dezorganizację reakcji na bodziec, wrażenie znużenia itp. Konsekwencje społeczne i indywidualne zmęczenia są wielorakie (np. obniżenie lub podwyższenie wrażliwości, wzrost ogólnego pobudzenia, reakcje nieproporcjonalne do siły bodźca, i in.) i utrudniają prawidłowe funkcjono­wanie osoby. Celem badania było określenie poziomu zmęczenia u nastolatków. Kwestionariuszem do bada­nia skumulowanego zmęczenia Rokuro Kosugo przebadano 171 uczniów klasy VIII. Uzyskane wyniki przeanalizowano wg następujących kategorii: A) zmęczenie ogólne, B) osłabienie witalności, C) przeciążenie pracą, D) zmęczenie fizyczne, E) niepokój (napięcie psychiczne), F) zniechęcenie. Należy zaznaczyć, że średni poziom zmęcze­nia w całej grupie nie przekraczał 50%: najwyż­sze wyniki dotyczą niepokoju (41%) i przeciążenia pracą (39%), a najniższe zmęczenia fizycznego (28%). Analizy międzygrupowe ujawniają bardzo znaczące różnice między dziewczętami a chłopcami. Zdecydowanie wyższe wyniki (z wyjątkiem kategorii zniechęcenia) uzyskują dziewczęta, a konfiguracja profilu nie różni się od profilu ogólnego. W przypadku chłopców naj­wyższe wyniki wystąpiły w zakresie zniechęcenia (33%) i zmęczenia ogólnego (33%) a najniż­sze w zakresie zmęczenia fizycznego (22%). Uzyskane wyniki wskazują na złożoność i niejednorodność zjawiska. Przeanalizowano rów­nież problematykę zmęczenia w relacji do nieśmiałości i temperamentu.

Fatigue is an increasingly frequent experience, although not well understood in young people. Unequivocal criteria of its diagnosis are still lacking. Most usual symptoms include reduced effectiveness with increased effort, disorganization of the reaction to stimuli, tiredness, etc. Social and individual consequences of fatigue are multifactorial (e.g. decreased or increased sensitivity, increased general excitement, reactions that are disproportionate to the strength of stimulus, etc.) and they impair the normal functioning of a person. The purpose of the present study was to defi­ne the level of fatigue in teenagers. A cumulated fatigue questionnaire according to Rokuro Kosu­ go was used in 171 pupils of the 8th form. Analysis was made according to the following categories: A) general fatigue, B) decreased vitality, C) overwork, D) physical fatigue, E) anxiety (psychic tension), F) discouragement. It should be noted that the mean level of fatigue in the whole group did not exceed 50%: the highest score was obtained with respect to an­xiety (41%) and overwork (39%), lowest - physical fatigue (28%). Inter-group analysis revealed significant differences between girls and boys. Higher scores (except discouragement) were obtained by the girls, and the profile did not differ from the general profile. In case of the boys, the highest scores were observed with respect to discouragement (33%) and general fatigue (33%), lowest — physical fatigue (22%). The present findings indicate the complexity and heterogeneity of the phenomenon. Fatigue was also analysed in relation with shyness and temperament.