Wielkopiątkowa ektenia na tle dwudziestowiecznych reform liturgicznych w świetle zasady lex orandi – lex credendi
Loading...
Date
2022
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Celem niniejszego opracowania będzie próba udzielenia odpowiedzi na następujące pytanie badawcze: jakie zmiany w zakresie wymowy teologicznej przyniosły ze sobą wprowadzane kolejno modyfikacje w modlitwach wielkopiątkowej ektenii. Realizacja celu pracy będzie możliwa z jednej strony dzięki zestawieniu poszczególnych oracji zanoszonych do Boga w Wielki Piątek w obrębie tej samej kategorii, z drugiej zaś strony dzięki analizie treści, które zostały wycięte z zastanego tekstu oraz dodane w obrębie nowo utworzonych wersji oracji. Podstawową metodą wykorzystaną w pracy będzie metoda porównawcza. Za pomocą tego narzędzia badawczego będzie możliwe zestawienie treści poszczególnych modlitw, jak również sposobu realizacji wielkopiątkowej ektenii. Drugą ważną metodą badawczą będzie metoda analityczna, która pomoże w ustaleniu przesłania teologicznego zmienionego wskutek usunięcia określonych sformułowań w zastanym tekście oracji oraz dodanego wskutek wprowadzonych uzupełnień czy modyfikacji. Tekstami źródłowymi niniejszego opracowania będą zatem następujące księgi liturgiczne. W pierwszej kolejności będzie to przedostatnie typiczne wydanie niezreformowanego Mszału Rzymskiego, a zatem edycja Mszału Benedykta XV z 1920 roku. Następnym tekstem źródłowym będzie Ordo Hebdomadae Sanctae Instauratus, czyli tzw. Odnowiony porządek Wielkiego Tygodnia wprowadzony przez Piusa XII w 1955 roku. W dalszej kolejności analizy będą bezpośrednio dotyczyć Variationes in ordinem Hebdomadae Sanctae inducendae, czyli dokumentu z 1965 roku, mocą którego wprowadzono pewien zakres reform w niektórych modlitwach wielkopiątkowej ektenii. W dalszej kolejności materiałem źródłowym będzie pierwsze typiczne wydanie odnowionego Mszału Rzymskiego z 1970 roku oraz trzecia edycja typiczna Mszału Pawła VI z 2002 roku. W oparciu o dokonane analizy widać wyraźnie, że stopniowo wprowadzane zmiany w obrębie wielkopiątkowej ektenii dążyły do osłabienia wyrazistości tradycyjnych oracji w zakresie ekskluzywizmu zbawczego, wyższości Kościoła katolickiego względem partnerów dialogu oraz militarnej ekspansji wspólnoty katolickiej.
This study is an attempt to answer the following research question: what changes in terms of theological significance did the subsequent modifications to the Good Friday ektenia bring? Its aim can be achieved, on the one hand, by compiling particular orations within the same category made to God on Good Friday, and, on the other hand, by analyzing the content that has been cut out of the existing text and added to the newly formulated versions of the orations. The basic tool used in the work is the comparative method, which makes it possible to compile the content of individual prayers and the manner of delivering the Good Friday orations. The second important research tool is the analytical method, which helps determine the theological message that was changed as a result of removing certain phrases from the text of the oration and that was added as a result of introducing modifications. The source texts used in this study are the following liturgical books: the penultimate typical edition of the unreformed Roman Missal, i.e. the 1920 edition of Benedict XV, the Ordo Hebdomadae Sanctae Instauratus introduced by Pius XII in 1955, Variationes in ordinem Hebdomadae Sanctae inducendae, i.e. a document of 1965, by which a certain scope of reforms was introduced in some prayers of the Good Friday ektenia. The other sources are the first typical edition of the renewed Roman Missal in 1970 and the third typical edition of the Paul VI Missal of 2002. The analyses have allowed me to conclude that the gradually introduced changes within the Good Friday oration aimed at weakening the expressiveness of the traditional orations in the field of salvific exclusivism, the superiority of the Catholic Church in relation to her partners in dialogue, and the military expansion of the Catholic community.
This study is an attempt to answer the following research question: what changes in terms of theological significance did the subsequent modifications to the Good Friday ektenia bring? Its aim can be achieved, on the one hand, by compiling particular orations within the same category made to God on Good Friday, and, on the other hand, by analyzing the content that has been cut out of the existing text and added to the newly formulated versions of the orations. The basic tool used in the work is the comparative method, which makes it possible to compile the content of individual prayers and the manner of delivering the Good Friday orations. The second important research tool is the analytical method, which helps determine the theological message that was changed as a result of removing certain phrases from the text of the oration and that was added as a result of introducing modifications. The source texts used in this study are the following liturgical books: the penultimate typical edition of the unreformed Roman Missal, i.e. the 1920 edition of Benedict XV, the Ordo Hebdomadae Sanctae Instauratus introduced by Pius XII in 1955, Variationes in ordinem Hebdomadae Sanctae inducendae, i.e. a document of 1965, by which a certain scope of reforms was introduced in some prayers of the Good Friday ektenia. The other sources are the first typical edition of the renewed Roman Missal in 1970 and the third typical edition of the Paul VI Missal of 2002. The analyses have allowed me to conclude that the gradually introduced changes within the Good Friday oration aimed at weakening the expressiveness of the traditional orations in the field of salvific exclusivism, the superiority of the Catholic Church in relation to her partners in dialogue, and the military expansion of the Catholic community.
Description
Wprowadzenie
Keywords
Wielki Piątek, modlitwa powszechna, modlitwa wiernych, reformy liturgiczne, Good Friday, universal prayer, prayer of faithfull, liturgical reforms
Citation
ISBN
978-83-8288-033-5