Polsko-wschodniosłowiańskie pogranicze językowe w badaniach profesora Michała Sajewicza
Loading...
Date
2022
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Monografia została poświęcona lingwistycznym aspektom badań pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego w ujęciu profesora Michała Sajewicza – slawisty związanego z Uniwersytetem Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie. Podstawę źródłową monografii stanowią wybrane publikacje naukowe Michała Sajewicza (monografie i artykuły naukowe) odnoszące się do kwestii językowych i kulturowych na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim, a także poświęcone tej problematyce publikacje o charakterze popularnonaukowym, jak również zróżnicowane tematycznie fragmenty wypowiedzi profesora z lat 2003-2020 dotyczące między innymi jego kariery zawodowej, pracy naukowej, specyfiki terenów pogranicznych, kondycji polskiej humanistyki. W części pierwszej przedmiotem opisu jest życiorys profesora, jego związki z domem rodzinnym w Lewkowie Nowym na Białostocczyźnie, czasy uczniowskie i studenckie, wreszcie – kariera naukowa na kilku uczelniach w kraju, uwieńczona uzyskaniem tytułu naukowego profesora. Kolejne partie monografii dotyczą dorobku naukowego Sajewicza w zakresie badań na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim. Analiza materiału źródłowego dowiodła, że lubelski badacz w sposób znaczący przyczynił się do wzbogacenia wiedzy na temat specyfiki językowej badanego obszaru. Usystematyzował opis systemu fonologicznego najdalej na południe położonych gwar na terenie Białostocczyzny, należących do południowo-zachodniego dialektu języka białoruskiego. Wykazał, że w na badanym terenie nazw proces derywacji nie różni się zasadniczo od słowotwórstwa rzeczownika w literackiej odmianie języka. Rejestr typów słowotwórczych pozwolił badaczowi na wyodrębnienie formantów słowotwórczych występujących w badanych gwarach, ze szczególnym uwzględnieniem sufiksów typowo gwarowych. W publikacjach naukowych derywację nazw osobowych slawista zaprezentował na tle innych gwar, w pierwszym rzędzie białoruskich, częściowo ukraińskich, w mniejszym zaś stopniu polskich, jak również w porównaniu z białoruskim, ukraińskim i polskim językiem literackim, przy wykorzystaniu osiągnięć polskiej i europejskiej dialektologii.
The monograph is devoted to the linguistic aspects of research on the Polish-East Slavic borderland, according to Professor Michal Sajewicz - a Slavist associated with the Maria-Curie-Sklodovska University in Lublin. The source basis for the monograph are selected scientific publications by Michal Sajewicz (monographs and scientific articles) relating to linguistic and cultural issues on the Polish-East Slavic borderland, popular science publications devoted to this issue, as well as thematically diverse excerpts of the professor's statements from the years 2003-2020 concerning, inter alia, his professional career, scientific work, the specificity of border areas, the condition of Polish humanities. In the first part, the subject of the description is the professor's biography, his relationship with his family home in Lewkowo Nowe in the Bialystok region, his student days, and finally - a scientific career at several universities in the country, crowned with the academic title of professor. The next parts of the monograph concern the scientific achievements of Sajewicz in the field of research in the Polish-East Slavic borderland. The analysis of the source material proved that the researcher from Lublin significantly contributed to the enrichment of knowledge about the linguistic specificity of the studied area. He systematized the description of the phonological system of the southernmost dialect in the Bialystok region, belonging to the south-western dialect of the Belarusian language. He showed that in the studied area, the process of derivation does not differ significantly from the formation of a noun in the literary inflection of the language. The register of word-formation types allowed the researcher to distinguish word-formation formants occurring in the studied dialects, with particular emphasis on typical dialect suffixes. In scientific publications, the Slavist presented the derivation of personal names against the background of other dialects, primarily Belarusian, partly Ukrainian, and to a lesser extent Polish, as well as compared to the Belarusian, Ukrainian and Polish literary language, using the achievements of Polish and European dialectology.
The monograph is devoted to the linguistic aspects of research on the Polish-East Slavic borderland, according to Professor Michal Sajewicz - a Slavist associated with the Maria-Curie-Sklodovska University in Lublin. The source basis for the monograph are selected scientific publications by Michal Sajewicz (monographs and scientific articles) relating to linguistic and cultural issues on the Polish-East Slavic borderland, popular science publications devoted to this issue, as well as thematically diverse excerpts of the professor's statements from the years 2003-2020 concerning, inter alia, his professional career, scientific work, the specificity of border areas, the condition of Polish humanities. In the first part, the subject of the description is the professor's biography, his relationship with his family home in Lewkowo Nowe in the Bialystok region, his student days, and finally - a scientific career at several universities in the country, crowned with the academic title of professor. The next parts of the monograph concern the scientific achievements of Sajewicz in the field of research in the Polish-East Slavic borderland. The analysis of the source material proved that the researcher from Lublin significantly contributed to the enrichment of knowledge about the linguistic specificity of the studied area. He systematized the description of the phonological system of the southernmost dialect in the Bialystok region, belonging to the south-western dialect of the Belarusian language. He showed that in the studied area, the process of derivation does not differ significantly from the formation of a noun in the literary inflection of the language. The register of word-formation types allowed the researcher to distinguish word-formation formants occurring in the studied dialects, with particular emphasis on typical dialect suffixes. In scientific publications, the Slavist presented the derivation of personal names against the background of other dialects, primarily Belarusian, partly Ukrainian, and to a lesser extent Polish, as well as compared to the Belarusian, Ukrainian and Polish literary language, using the achievements of Polish and European dialectology.
Description
Wprowadzenie
Keywords
Michał Sajewicz, slawiści Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, polscy dialektolodzy, pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie, gwary białoruskie w Polsce, Maria Curie-Skłodovska University Slavists, Polish dialectologists, Polish-East Slavic borderland
Citation
ISBN
978-83-8288-029-8