Od dokumentu ku wiecznej teraźniejszości. Fotografia w spotkaniu z sacrum na wybranych przykładach przedsięwzięć Janusza Boguckiego i Niny Smolarz
Loading...
Date
2021-12
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Artykuł jest próbą spojrzenia na fenomen opozycyjnej sztuki przykościelnej poprzez wybrane wystawy Janusza Boguckiego i Niny Smolarz. Bogucki od drugiej połowy lat siedemdziesiątych rozwijał koncepcję „powrotu do domu i świątyni” w odpowiedzi na artystyczną Wieżę Babel, jaką zobaczył na documenta 5 w Kassel (1972). W idei tej kluczową stała się kwestia odnalezienia na nowo sacrum i sacrum sztuki. W tekście opisane są trzy najważniejsze ich projekty: Znak Krzyża w parafii Miłosierdzia Bożego w Warszawie (1983), Apokalipsa – światło w ciemności w kościele św. Krzyża w Warszawie (1984), Labirynt –przestrzeń podziemnaw kościele Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie (1989).Fotografia odegrała ważną rolę w tych projektach i z tej perspektywy są one analizowane. Zdjęcia użyte na omawianych wystawach przywoływały pamięć faktów odległych lub wczorajszych, a wraz z pamięcią – myśli i wzruszenia z tym związane. Bogucki i Smolarz wprowadzili te dokumentalne obrazy w przestrzeń nasyconą modlitwą i sztuką, w klimat architektury sakralnej. W ten sposób niejako narzucali klimat miejsca, w którym życiowe konkrety widzi się w perspektywie wieczności. Celem tych zabiegów było stworzenie poczucia wspólnoty i doświadczenia sacrum.
The article is an attempt to look at the phenomenon of oppositional art in churches through selected exhibitions by Janusz Bogucki and Nina Smolarz. From the second half of the 1970s, Bogucki developed the concept of „return to home and temple" in response to the artistic Tower of Babel he saw at documenta 5in Kassel (1972). In this idea, rediscovering the sacrum and the sacrum of art has become a key issue. The text describes their three most important projects: Sign of the Cross in the Lord’s Charity church in Warsaw (1983), Apocalypse -light in darkness in the St. Cross church in Warsaw (1984), Labyrinth - subterrestrial space in the Lord’s Ascension church in Warsaw (1989). Photography played an important role in these projects, so they are analyzed from this perspective. The photos used in the discussed exhibitions evoked the memory of distant or yesterday facts, and along with the memory -the thoughts and emotions associated with it. Bogucki and Smolarz introduced these documentary images into a space saturated with prayer and art, into the atmosphere of sacred architecture. In this way, they imposed the atmosphere of a place where life facts are seen in the perspective of eternity. The aim of these treatments was to create a sense of community and experience of the sacrum.
The article is an attempt to look at the phenomenon of oppositional art in churches through selected exhibitions by Janusz Bogucki and Nina Smolarz. From the second half of the 1970s, Bogucki developed the concept of „return to home and temple" in response to the artistic Tower of Babel he saw at documenta 5in Kassel (1972). In this idea, rediscovering the sacrum and the sacrum of art has become a key issue. The text describes their three most important projects: Sign of the Cross in the Lord’s Charity church in Warsaw (1983), Apocalypse -light in darkness in the St. Cross church in Warsaw (1984), Labyrinth - subterrestrial space in the Lord’s Ascension church in Warsaw (1989). Photography played an important role in these projects, so they are analyzed from this perspective. The photos used in the discussed exhibitions evoked the memory of distant or yesterday facts, and along with the memory -the thoughts and emotions associated with it. Bogucki and Smolarz introduced these documentary images into a space saturated with prayer and art, into the atmosphere of sacred architecture. In this way, they imposed the atmosphere of a place where life facts are seen in the perspective of eternity. The aim of these treatments was to create a sense of community and experience of the sacrum.
Description
Keywords
Janusz Bogucki, Nina Smolarz, sztuka przykościelna, fotografia dokumentalna, sacrum sztuk, art at churches, sacrumof art, documentary photography
Citation
"Sztuka i Dokumentacja", 2021, nr 25, s. 75-95