Vox Patrum, 2020, Vol. 75: Księga Jubileuszowa ks. prof. Tomasza Kaczmarka

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 30
  • Item
    Krytyka millenarystycznego obrazu Jerozolimy u św. Hieronima ze Strydonu
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Paczkowski, Mieczysław
    Celem opracowania jest ukazanie krytycznego nastawienia św. Hieronima ze Strydonu do millenarystycznego obrazu Jerozolimy. W całościowym kompleksie kontrowersji podejmowanych przez Strydończyka millenaryzm to temat godny dokładniejszej analizy. Sprzeciwiał się on chiliastycznym nurtom wśród judaizujących egzegetów i podejmował dyskusje z autorami, którzy wypaczali wymowę obrazów biblijnych. Można jednak dostrzec, że sam autor Wulgaty sięgał po dziedzictwo egzegetycznej tradycji dosłownego znaczenia. U Hieronima daje się zauważyć podwójną perspektywę odnowienia Jerozolimy: jako miasta ziemskiego, lecz również chwalebnego na niebie. Odnośnie do obrazów millenarystycznych błędne postawy reprezentowali także niektórzy pasterze wspólnot, wśród których Dalmatyńczyk wskazuje Wiktoryna z Petowium i Apolinarego z Laodycei. Stronice poświęcone kwestiom millenium w pismach Hieronima świadczą o tym, że był on zaangażowany w tę kontrowersję z różnych powodów.
  • Item
    Si vis pacem, para bellum - wizja rzymskiej armii i sztuki wojennej w świetle "Epitome rei militaris" Wegecjusza
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Łuć, Ireneusz
    Zacytowana w tytule sentencja "Si vis pacem, para bellum" dobrze pasuje do myśli dzieła Wegecjusza "Epitome rei militaris". Traktat ten był adresowany zarówno do rzymskich dowódców, jak i do oficerów niższego szczebla, a nawet do szeregowych żołnierzy. Starał się w nim przekazać podstawową wiedzę wojskową, która miała podnosić w armii ducha walki. "Epitome rei militaris" mówi nie tylko o rekrutacji i szkoleniu rekrutów. Jednak autor poświęca tym właśnie zagadnieniom wiele miejsca. To zaś dowodzi wagi problemu, z którym borykały się ówczesne legiony. Wegecjusz pragnął zaś, aby jednostki armii cesarskiej były dobrze wyszkolone i skuteczne w działaniu. Wierzył on, że powrót do sprawdzonych sposobów rekrutacji, ćwiczeń i organizacji rzymskich sił zbrojnych wyeliminuje popełniane w jego czasach błędy w wyszkoleniu zarówno oficerów, jak i szeregowych legionistów. To zaś miało stanowić podstawę do odrodzenia rzymskiej potęgi militarnej, która miała się, w jego mniemaniu, stać na powrót postrachem dla wrogów imperium. Niestety przyszłość pokazała, jak ogromna przepaść dzieliła jego sny o odrodzonej potędze od rzeczywistości.
  • Item
    “Daremnie próbuje się wybielić Etiopa” – postrzeganie i polityka Bizancjum wobec koczowników stepów czarnomorskich (X-XII w.)
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Paroń, Aleksander
    Problem relacji z ludami koczowniczymi stepów czarnomorskich należy do najważniejszych zagadnień historii Bizancjum. Średniowieczni greckojęzyczni Rzymianie odziedziczyli ten niewątpliwy kłopot po swych antycznych przodkach i musieli borykać się z nim po kres istnienia imperium. Przyjmuje się zwykle, że długie doświadczenie kontaktów ze stepowcami sprawiło, że bizantyńska elita polityczna pozyskała głęboką i wieloaspektową wiedzą na ich temat. Celem niniejszego stadium jest ponowne przemyślenie communis opinio, według której precyzyjne i zaktualizowane dane miały być wykorzystywane przez dyplomację konstantynopolitańską w relacjach z koczowniczymi partnerami. W oparciu o materiał źródeł pisanych z X-XII wieku zamierzam dowieść, że tego rodzaju poglądy wydają się naukowymi przesądami.
  • Item
    Mysterium mortis w ujęciu Anastazego Synaity
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Piasecki, Dariusz
    Artykuł prezentuje myśl Anastazego Synaity, odnoszącą się do śmierci w aspekcie chrześcijańskim. Autor stara się w szczegółowy sposób opisać proces odejścia człowieka z uwzględnieniem nie tylko samego momentu śmierci, ale przedstawia cały wachlarz zachowań, gestów, a także wypowiedzi zarówno ze strony umierającego, jak i jemu towarzyszących. Mowę pogrzebową autor opiera na tekstach biblijnych. Wykorzystuje również motywy zaczerpnięte z życia i zachowania ludzi i zwierząt. Homilia ma charakter dydaktyczno-konsolacyjny.
  • Item
    „Zazdrośnik ten bezustannie usiłuje szkodzić tym, którzy szukają Boga”. Wpływ bytów demonicznych na losy jednostek i społeczności w "Historiach" Grzegorza z Tours
    (Wydawnictwo KUL, 2020) Ludewicz, Michał Jan
    W „Historiach” Grzegorza z Tours diabeł i inne byty demoniczne pojawiają się pod różnymi nazwami. W historycznym dziele biskupa opisane zostało wiele sposobów oddziaływania złych duchów zarówno na jednostki, jak i społeczności (przypadek wspólnoty klasztornej w Poitiers). W inspiracji diabelskiej Grzegorz widział przyczynę prześladowania chrześcijan, występowania herezji, magii, wróżbiarstwa. Kilkukrotnie w dziele uczonego biskupa pojawił się motyw kobiety będącej narzędziem diabła. Zły duch według pasterza z Tours był inspiratorem grzechów, zarówno pierworodnego, jak i innych (pijaństwo, rozboje). Grzegorz szczególnie podkreślał „pomoc” diabła w dokonaniu samobójstwa. Jednak działania diabła, nawet te najbardziej spektakularne, nie przesłaniały biskupowi Tours wszechmocy Bożej. W kilkukrotnie powtarzanym na kartach dzieła wyznaniu wiary Grzegorz dawał wyraz swemu przekonaniu o historycznym zwycięstwie Chrystusa nad diabłem i jego aktualizacji w cudach dokonywanych przez świętych mężów.