Zakres obowiązywania zasady nemo se ipsum accusare tenetur na tle nowych rozwiązań technicznych i prawnych w motoryzacji

Abstract
W artykule omówiono relację między rozwiązaniami prawnymi dotyczącymi systemu pokładowego eCall a zasadą nemo se ipsum accusare tenetur na przykładzie zdarzenia drogowego z sierpnia 2019 r. W pierwszej części opisano historię kształtowania się braku obowiązku autodenuncjacji oraz jego znaczenie w obecnie obowiązującym systemie prawa krajowego i europejskiego. W drugiej części omówiono sposób funkcjonowania systemu pokładowego eCall, w szczególności przyjmowania zgłoszeń przekazywanych za jego pomocą do służb ratowniczych. Zwracając uwagę na niespójność między przepisami dotyczącymi systemu eCall a zasadą nemo se ipsum accusare tenetur, poszukiwano drogi jej uniknięcia przez odwołanie się do zakazu dowodowego przesłuchania lekarza udzielającego pomocy medycznej podejrzanemu, wyrażonego w art. 199 K.p.k. oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W konkluzji przedstawiono argumenty przemawiające za tym, że w obecnym stanie prawnym wykorzystanie w procesie karnym informacji pochodzących z systemu eCall może stać w sprzeczności z brakiem obowiązku autodenuncjacji i wskazuję postulowane w tym zakresie zmiany ustawodawcze.
In this paper, I shall analyze the relation between eCall in-vehicle system legal regulations and the nemo se ipsum accusare tenetur rule on the basis of a car accident from August 2019. In the first part, I describe the historical development of this rule and its role in domestic and European legal systems. Secondly, I analyze how the eCall in-vehicle system works, especially the way in which the emergency services are notified about accidents. Stressing incoherence between regulations on the eCall in-vehicle system and the nemo se ipsum accusare tenetur rule, I’m looking for a solution for this problem by an analogy to the legal prohibition from article 199 of the Code of Criminal Procedure concerning the case of an intervening physician, who provides medical help to a suspect and the analysis of judgments of the European Court of Human Rights. In the conclusion, I argue that actually taking as evidence any information from an eCall in-vehicle system could be inconsistent with the nemo se ipsum accusare tenetur rule, so I suggest legal amendments to change this normative regulation.
В статье обсуждается взаимосвязь между правовыми решениями, касающимися европейской системы автоматического оповещения о дорожных происшествиях eCall и принципом nemo se ipsum accusare tenetur на примере дорожного происшествия в августе 2019 года. В первой части описывается история формирования отсутствия обязательства заявлять в правоохранительные органы против себя и его значение в действующей системе национального и европейского права. Во второй части обсуждается порядок функционирования европейской системы eCall, в частности прием заявок, передаваемых с ее помощью в экстренные службы. Обращая внимание на противоречивость между положениями касающимися системы eCall и принципом nemo se ipsum accusare tenetur, предпринята попытка найти способ избежать ее, ссылаясь на запрет на допрос врача, оказывающего медицинскую помощь подозреваемому на основании ст. 199 Уголовно-процессуального кодекса, а также судебной практики Европейского суда по правам человека. В заключение приводятся аргументы в пользу того, что в нынешнем правовом строе использование информации из системы eCall в уголовном процессе может вступать в противоречие с отсутствием обязанности заявлять против себя, а также указывается на предлагаемые законодательные изменения в этом отношении.
Description
Keywords
system pokładowy eCall, nemo se ipsum accusare tenetur, art. 199 K.p.k., eCall in-vehicle system, article 199 of the Code of Criminal Procedure, система eCall, статья 199 Уго ловно-процессуального кодекс
Citation
"Studia Prawnicze KUL", 2020, nr 3, s. 417-438
ISBN