Prawo w służbie humanizacji życia

Loading...
Thumbnail Image
Date
2020
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Artykuł zamierza wykazać wpływ prawa na procesy humanizacji życia w wymiarze osobowym i społecznym. Prawo to powszechne doświadczenie wszystkich ludzi, jest tworzone przez człowieka i dla człowieka: „cum igitur hominum causa omne ius constitutum sit”. Fundament prawa opiera się na jednakowej i niezbywalnej godności osoby ludzkiej. Człowiek posługuje się prawem w wysiłku realizacji swego człowie­czeństwa i lepszej przyszłości. Prawo to także kluczowy regulator życia społecznego, prawo konsoliduje więzi społeczne, wzmacnia struktury państwa, tworzy wspólnotę narodów. Humanizację prawa objawia jego wyzwalająca funkcja. Prawo stanowi opar­cie dla słabszych, człowiek swojej pozycji nie musi bronić siłą, jego miejsce w spo­łeczeństwie gwarantuje mu prawo. Dzięki prawu w sytuacjach konfliktowych został wygaszony dźwięk broni. Człowiekowi w poszukiwaniu procedur organizacji życia przyświeca idea zawarta w twierdzeniu Anaksymandera z Miletu, iż człowiek pragnie być sobą, człowiek zabiega o kształt swego losu. Prawo dąży do realizacji sprawiedliwości, chce oddać każdemu to, co mu się należy. Prawo nie utożsamia się z moralnością – to jednak nie może uznać za słuszne tego, co jest złem z punktu widzenia moralnego. Prawo odwołuje się do prawdy, choć prawdy nie dekretuje, to jednak prawo oparte na kłamstwie byłoby destrukcją samego prawa. W demokratycznym państwie o tym, co jest prawem, stanowi większość oby­wateli. Większość głosów nie orzeka o prawdzie, nie stanowi o tym, co dobre, a co złe etycznie. Decyzja większości stanowi o tym, co jest legalne. System demokracji opiera się na zasadach wolności i równości wszystkich obywateli. Dzięki tym zasadom respektuje się zarazem zdania tych, którzy są w mniejszości. Tworzenie prawa jest sztuką „ars legesferendi”. Prawo nie jest fotografią społe­czeństwa, prawo nie mówi, jak jest, lecz jak być powinno; stąd „lex respicit futura”. Prawo liczy na szansę przemiany człowieka, na budowę świata o bardziej ludzkim wizerunku. Prawnika można porównać z powołaniem lekarza. Lekarz staje nad chorym, aby go leczyć, a nie zajmować się wypisywaniem recept, choć proces leczenia następuje poprzez wypisywanie recept. Podobnie prawnik nie może ograniczać swojej uwagi do świata norm, lecz po­przez normy i ich aplikację czynić świat bardziej sprawiedliwym i godnym człowieka.
The article intends to demonstrate the impact of law on humanization processes of life in the personal and social dimension. The law, this universal experience of all people, is created by man and for man: „cum igitur hominum causa omne ius constitutum sit”. The foundation of law is based on the equal and inalienable dignity of the human person. Man uses the law in the effort to realize his humanity and a better future. The law is also a key regulator of social life, the law consolidates social bonds, strengthens the structures of the state, creates a community of nations. Humanization of the law is revealed by its liberating function. The law can be the support for the weak, a man does not have to defend his position, his place in society guarantees him the law. Thanks to the law, the weapon’s sound was muted in conflict situations. Man in search of procedures for organizing life is guided by the idea contained in the theorem of Anaximander of Miletus that man desires to be himself, man strives to shape his fate. The law strives for justice and wants to give everyone its due. The law does not identify with morality – but this cannot be considered as right what is evil from a moral point of view. The law refers to the truth, although it does not decree the truth, but the law based on lies would be the destruction of the law itself. In a democratic state, what is the law is up for the decision the majority of citizens. Most voices do not rule in accordance with the truth, they do not determine what is good and what is ethically wrong. The majority’s decision is what is legal. The democracy system is based on the principles of freedom and equality of all citizens. Thanks to these principles, the opinions of those who are in the minority are respected. Creating the law is the art of “ars legesferendi”. The law is not a reflection of society, the law does not say how it is, but how it should be; hence the “lex respicit futura”. The law counts on the chance of human transformation and building a world with a more human image. A lawyer’s mission can be compared to vocation of a doctor. The doctor stands over the patient to treat him and not deal with writing prescriptions, although the treatment process is done by writing prescriptions. The comparison with the role of the doctor emphasizes this idea: the doctor writes a prescription, but it is not the prescription that heals, but the drug. Similarly, in a legal norm, it is not about the letter, the spirit of the law. The Scriptures say that the letter kills and the spirit gives life. Hence we are talking about the spirit of the law.
В статье будет продемонстрировано влияние закона на процессы гуманизации жизни в личном и социальном измерении. Закон, общий опыт всех людей, создается человеком и для человека: «cum igitur hominum causa omne ius constitutum sit». В основе права лежит равное и неотъемлемое достоинство человеческой личности. Человек использует закон, чтобы осознать свою человечность и лучшее будущее.Право также является ключевым регулятором общественной жизни, закон укрепляет социальные связи, укрепляет структуры государства, создает сообщество наций. Гуманизация права проявляется в его освободительной функции. Закон – опора для более слабых, человеку не обязательно защищать свое положение силой, его место в обществе гарантируется законом. Благодаря закону в конфликтных ситуациях не применялось оружие. В поисках процедур организации жизни человек руководствуется идеей, содержащейся в теориях Анаксимандра Милетского: что человек хочет быть самим собой, человек стремится определять свою судьбу. Закон стремится добиться справедливости, он хочет дать каждому то, что ему причитается. Закон не отождествляется с моралью – но он не может считать правильным то, что неправильно с моральной точки зрения. Закон ссылается на истину, хотя он не определяет истину, но закон, основанный на лжи, разрушит сам закон. В демократической стране сущность закона определяет большинство граждан. Большинство голосов не определяет истины и того, что этически правильное или неправильное. Решение большинства определяет, что является законным. Демократическая система основана на принципах свободы и равенства всех граждан. Благодаря этим правилам также уважается мнение тех, кто находится в меньшинстве. Законодательство – это искусство «ars legesferendi». Закон – это не изображение общества, закон не говорит о том, как есть, но как должно быть; отсюда «lex respicit futura». Закон рассчитывает на шанс изменить человека, построить мир более человечным. Юриста можно сравнить с призванием врача. Врач стоит над больным, чтобы лечить его, а не выписывать рецепты, хотя процесс лечения происходит посредством выписывания рецептов. Точно так же юрист не может ограничивать свое внимание миром норм, но с помощью норм и их применения делать мир более справедливым и достойным человека.
Description
Keywords
proces humanizacji, godność człowieka, jednakowa i niezbywalna godność osoby, wyzwalająca funkcja prawa, demokratyczny system, zasady wolności i równości, regulator życia społecznego, wypisywanie recept, świat bardziej sprawiedliwy, humanization process, human dignity, equal and inalienable dignity of the person, liberating function of law, democratic system, principles of freedom and equality, social life regulator, writing prescriptions, a more just world, процесс гуманизации, человеческое достоинство, равное и неотъемлемое достоинство человека, освободительная функция закона, демократический строй, принципы свободы и равенства, регулятор обще ственной жизни, выписывание рецептов, более справедливый ми
Citation
"Studia Prawnicze KUL", 2020, nr 2, s. 333-357
ISBN