Prawo w służbie humanizacji życia

Stasiak, Marian

Prawo w służbie humanizacji życia

dc.contributor.author	Stasiak, Marian
dc.date.accessioned	2022-02-11T11:57:04Z
dc.date.available	2022-02-11T11:57:04Z
dc.date.issued	2020
dc.description.abstract	Artykuł zamierza wykazać wpływ prawa na procesy humanizacji życia w wymiarze osobowym i społecznym. Prawo to powszechne doświadczenie wszystkich ludzi, jest tworzone przez człowieka i dla człowieka: „cum igitur hominum causa omne ius constitutum sit”. Fundament prawa opiera się na jednakowej i niezbywalnej godności osoby ludzkiej. Człowiek posługuje się prawem w wysiłku realizacji swego człowieczeństwa i lepszej przyszłości. Prawo to także kluczowy regulator życia społecznego, prawo konsoliduje więzi społeczne, wzmacnia struktury państwa, tworzy wspólnotę narodów. Humanizację prawa objawia jego wyzwalająca funkcja. Prawo stanowi oparcie dla słabszych, człowiek swojej pozycji nie musi bronić siłą, jego miejsce w społeczeństwie gwarantuje mu prawo. Dzięki prawu w sytuacjach konfliktowych został wygaszony dźwięk broni. Człowiekowi w poszukiwaniu procedur organizacji życia przyświeca idea zawarta w twierdzeniu Anaksymandera z Miletu, iż człowiek pragnie być sobą, człowiek zabiega o kształt swego losu. Prawo dąży do realizacji sprawiedliwości, chce oddać każdemu to, co mu się należy. Prawo nie utożsamia się z moralnością – to jednak nie może uznać za słuszne tego, co jest złem z punktu widzenia moralnego. Prawo odwołuje się do prawdy, choć prawdy nie dekretuje, to jednak prawo oparte na kłamstwie byłoby destrukcją samego prawa. W demokratycznym państwie o tym, co jest prawem, stanowi większość obywateli. Większość głosów nie orzeka o prawdzie, nie stanowi o tym, co dobre, a co złe etycznie. Decyzja większości stanowi o tym, co jest legalne. System demokracji opiera się na zasadach wolności i równości wszystkich obywateli. Dzięki tym zasadom respektuje się zarazem zdania tych, którzy są w mniejszości. Tworzenie prawa jest sztuką „ars legesferendi”. Prawo nie jest fotografią społeczeństwa, prawo nie mówi, jak jest, lecz jak być powinno; stąd „lex respicit futura”. Prawo liczy na szansę przemiany człowieka, na budowę świata o bardziej ludzkim wizerunku. Prawnika można porównać z powołaniem lekarza. Lekarz staje nad chorym, aby go leczyć, a nie zajmować się wypisywaniem recept, choć proces leczenia następuje poprzez wypisywanie recept. Podobnie prawnik nie może ograniczać swojej uwagi do świata norm, lecz poprzez normy i ich aplikację czynić świat bardziej sprawiedliwym i godnym człowieka.	pl
dc.description.abstract	The article intends to demonstrate the impact of law on humanization processes of life in the personal and social dimension. The law, this universal experience of all people, is created by man and for man: „cum igitur hominum causa omne ius constitutum sit”. The foundation of law is based on the equal and inalienable dignity of the human person. Man uses the law in the effort to realize his humanity and a better future. The law is also a key regulator of social life, the law consolidates social bonds, strengthens the structures of the state, creates a community of nations. Humanization of the law is revealed by its liberating function. The law can be the support for the weak, a man does not have to defend his position, his place in society guarantees him the law. Thanks to the law, the weapon’s sound was muted in conflict situations. Man in search of procedures for organizing life is guided by the idea contained in the theorem of Anaximander of Miletus that man desires to be himself, man strives to shape his fate. The law strives for justice and wants to give everyone its due. The law does not identify with morality – but this cannot be considered as right what is evil from a moral point of view. The law refers to the truth, although it does not decree the truth, but the law based on lies would be the destruction of the law itself. In a democratic state, what is the law is up for the decision the majority of citizens. Most voices do not rule in accordance with the truth, they do not determine what is good and what is ethically wrong. The majority’s decision is what is legal. The democracy system is based on the principles of freedom and equality of all citizens. Thanks to these principles, the opinions of those who are in the minority are respected. Creating the law is the art of “ars legesferendi”. The law is not a reflection of society, the law does not say how it is, but how it should be; hence the “lex respicit futura”. The law counts on the chance of human transformation and building a world with a more human image. A lawyer’s mission can be compared to vocation of a doctor. The doctor stands over the patient to treat him and not deal with writing prescriptions, although the treatment process is done by writing prescriptions. The comparison with the role of the doctor emphasizes this idea: the doctor writes a prescription, but it is not the prescription that heals, but the drug. Similarly, in a legal norm, it is not about the letter, the spirit of the law. The Scriptures say that the letter kills and the spirit gives life. Hence we are talking about the spirit of the law.	pl
dc.description.abstract	В статье будет продемонстрировано влияние закона на процессы гуманизации жизни в личном и социальном измерении. Закон, общий опыт всех людей, создается человеком и для человека: «cum igitur hominum causa omne ius constitutum sit». В основе права лежит равное и неотъемлемое достоинство человеческой личности. Человек использует закон, чтобы осознать свою человечность и лучшее будущее.Право также является ключевым регулятором общественной жизни, закон укрепляет социальные связи, укрепляет структуры государства, создает сообщество наций. Гуманизация права проявляется в его освободительной функции. Закон – опора для более слабых, человеку не обязательно защищать свое положение силой, его место в обществе гарантируется законом. Благодаря закону в конфликтных ситуациях не применялось оружие. В поисках процедур организации жизни человек руководствуется идеей, содержащейся в теориях Анаксимандра Милетского: что человек хочет быть самим собой, человек стремится определять свою судьбу. Закон стремится добиться справедливости, он хочет дать каждому то, что ему причитается. Закон не отождествляется с моралью – но он не может считать правильным то, что неправильно с моральной точки зрения. Закон ссылается на истину, хотя он не определяет истину, но закон, основанный на лжи, разрушит сам закон. В демократической стране сущность закона определяет большинство граждан. Большинство голосов не определяет истины и того, что этически правильное или неправильное. Решение большинства определяет, что является законным. Демократическая система основана на принципах свободы и равенства всех граждан. Благодаря этим правилам также уважается мнение тех, кто находится в меньшинстве. Законодательство – это искусство «ars legesferendi». Закон – это не изображение общества, закон не говорит о том, как есть, но как должно быть; отсюда «lex respicit futura». Закон рассчитывает на шанс изменить человека, построить мир более человечным. Юриста можно сравнить с призванием врача. Врач стоит над больным, чтобы лечить его, а не выписывать рецепты, хотя процесс лечения происходит посредством выписывания рецептов. Точно так же юрист не может ограничивать свое внимание миром норм, но с помощью норм и их применения делать мир более справедливым и достойным человека.	pl
dc.identifier.citation	"Studia Prawnicze KUL", 2020, nr 2, s. 333-357	pl
dc.identifier.doi	10.31743/sp.11704
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/20.500.12153/2338
dc.language.iso	pl	pl
dc.publisher	Wydawnictwo KUL	pl
dc.rights	Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/	*
dc.subject	proces humanizacji	pl
dc.subject	godność człowieka	pl
dc.subject	jednakowa i niezbywalna godność osoby	pl
dc.subject	wyzwalająca funkcja prawa	pl
dc.subject	demokratyczny system	pl
dc.subject	zasady wolności i równości	pl
dc.subject	regulator życia społecznego	pl
dc.subject	wypisywanie recept	pl
dc.subject	świat bardziej sprawiedliwy	pl
dc.subject	humanization process	pl
dc.subject	human dignity	pl
dc.subject	equal and inalienable dignity of the person	pl
dc.subject	liberating function of law	pl
dc.subject	democratic system	pl
dc.subject	principles of freedom and equality	pl
dc.subject	social life regulator	pl
dc.subject	writing prescriptions	pl
dc.subject	a more just world	pl
dc.subject	процесс гуманизации	pl
dc.subject	человеческое достоинство	pl
dc.subject	равное и неотъемлемое достоинство человека	pl
dc.subject	освободительная функция закона	pl
dc.subject	демократический строй	pl
dc.subject	принципы свободы и равенства	pl
dc.subject	регулятор обще ственной жизни	pl
dc.subject	выписывание рецептов	pl
dc.subject	более справедливый ми	pl
dc.title	Prawo w służbie humanizacji życia	pl
dc.title.alternative	Law in the service of humanization of life	pl
dc.title.alternative	Право на службе гуманизации жизни	pl
dc.type	info:eu-repo/semantics/article	pl