Terminologia prawa celnego w rosyjsko-polskim przekładzie specjalistycznym i tekstach paralelnych

Loading...
Thumbnail Image
Date
2020
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo KUL
Abstract
Utworzenie unii celnej jest ważnym etapem każdej międzynarodowej integracji gospodarczej państw. Aby taki organizm mógł spełniać swoje zasadnicze funkcje (tj. odzwierciedlać kwestie prawne dotyczące odprawy celnej, międzynarodowego obrotu towarowego, współpracy organów państwowych z podmiotami gospodarczymi zajmującymi się handlem międzynarodowym) niezbędne jest stworzenie regulacji prawnych obowiązujących w państwach członkowskich. Unia Europejska reprezentuje obecnie najwyższy stopień integracji w zakresie prawodawstwa celnego. Jednak od 2010 roku sąsiaduje ona z Euroazjatycką Unią Gospodarczą (01.01.2010–21.12.2011 Unia Celna; 01.01.2012–21.12.2014 Wspólna Przestrzeń Gospodarcza), która korzysta z jej doświadczeń. Podstawowy warunek rozwoju stosunków gospodarczych między obiema organizacjami stanowi przestrzeganie obowiązującego w nich prawa. Sytuacja ta generuje zapotrzebowanie na tłumaczenie tekstów normatywnych z języka rosyjskiego, będącego językiem roboczym Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, na inne języki, w tym na język polski. Istotne jest, aby polskie podmioty gospodarcze, chcące nawiązać relacje handlowe z Euroazjatycką Unią Gospodarczą, miały możliwość zapoznania się z aktami normatywnym obowiązującymi w sąsiedniej unii. Kodeks Celny Unii Celnej (obowiązujący 06.07.2010–21.12.2017; obecnie od 1 stycznia 2018 roku obowiązuje Kodeks Celny Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej) był jednym z najważniejszych aktów normatywnych ówczesnej Unii Celnej, po który mogły sięgać podmioty gospodarcze. Pierwszego stycznia 2018 roku wszedł w życie Kodeks Celny Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, który nie został jeszcze przetłumaczony na język polski. Jest on dostępny w języku angielskim - głównym języku roboczym Unii Europejskiej. Przekład został przygotowany przez Euroazjatycką Komisję Gospodarczą. Przedmiotem międzynarodowego obrotu towarowego, a tym samym odprawy celnej, mogą być różnego rodzaju towary. Ich przepływ jest także regulowany oddzielnymi, bardziej szczegółowymi przepisami, których znajomość jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania zarówno dla organów państwowych, jak i podmiotów gospodarczych. Celem niniejszej publikacji jest szczegółowa analiza przekładu rosyjskich terminów z zakresu prawa celnego, z uwzględnieniem tekstu przekładu i tekstów paralelnych, prowadząca do ustalenia ich polskich ekwiwalentów oraz do wyciągnięcia wniosków ogólnych na temat przekładu terminologii w badanym zakresie. Podjęty temat jest próbą wypełnienia luki badawczej, jaka istnieje w przekładoznawczej literaturze przedmiotu. Analizie poddane zostały terminy szeroko rozumianego prawa celnego używane w aktach normatywnych określających zasady międzynarodowego obrotu towarowego, ze szczególnym uwzględnieniem Kodeksu Celnego Unii Celnej oraz Jednolitych wymogów weterynaryjnych (weterynaryjno-sanitarnych) odnoszących się do towarów podlegających kontroli weterynaryjnej (nadzorowi weterynaryjnemu), będących częścią większego aktu normatywnego O stosowaniu środków weterynaryjno-sanitarnych w Unii Celnej z dnia 16 czerwca 2010 roku. Korpus terminologiczny wyekscerpowano ze wspomnianych rosyjskich aktów normatywnych, następnie wyodrębniono z tekstu przekładu zaproponowane przez tłumacza ekwiwalenty polskie. Oprócz tekstu przekładu zastosowano także odpowiednio dobrane teksty paralelne i porównywalne, których zadaniem było dostarczenie dodatkowych ekwiwalentów. Pozwoliło to zweryfikować jakość zastosowanych przez tłumacza odpowiedników polskich. Mimo podobnych systemów językowych (polski i rosyjski) tłumacz może napotkać pewne trudności w przekładzie rosyjskich przepisów celnych. Na bazie przeprowadzonej analizy sformułowano postulat potrzeby opracowania rosyjsko-polskiego tezaurusa terminologii prawa celnego, który może mieć wpływ na jakość przekładu przedmiotowej terminologii.
Customs union is an important stage in every international economic integration between countries. This union can fulfill its essential functions (to reflect legal issues regarding customs clearance, international trade market, government authorities’ cooperation with business entities in international trade business) only if the necessary legal regulations are created for member countries. European Union represents the highest level of customs law integration. Since 2010, it adjoins the Eurasian Economic Union (01.01.2010–21.12.2011 Customs Union; 01.01.2012–21.12.2014 Eurasian Economic Space) that uses European Union experience. Obeying to the legal regulations is the basic condition for the development of economic relations between organizations. Such a situation gives rise to the demand for translating normative texts from Russian, which is the official working language of the Eurasian Economic Union, into other languages, including Polish. It’s essential for Polish business entities wanting to establish trade cooperation with the Eurasian Economic Union to have an opportunity to be familiarized with the normative acts of the neighbouring union. The Customs Union’s Code (applicable 06.07.2010–21.12.2017; currently since 1st of January 2018 Eurasian Economic Union’s Customs Code is in force) was one of the most important normative acts of the Customs Union of that time that business entities could follow. On 1st of January 2018, the Customs Code of the Eurasian Economic Union was entered into force, but it has not been translated into Polish yet. It’s available in English – the official working language of the European Union. The translation was prepared by the Eurasian Economic Union. The subject of international trade in goods, and thus customs clearance, can be a variety of goods. Their flow is also regulated by separate, more detailed regulations. Knowing them is necessary for the proper functioning of both state authorities and business entities. The publication’s objective is a detailed analysis of the customs law terms translated from Russian language. This analysis was based on translation text and parallel texts. The aim was to determine Polish equivalents and to draw general conclusions about the way of translating the terminology in the studied area. The subject brought up in this publication is an attempt to fill the gap existing in the translation literature field. The terms of the broadly defined customs law used in normative acts that define the rules of international trade in goods were analysed, with particular attention to the Customs Code of the customs union and Uniform veterinary (veterinary and sanitary) requirements relating to goods under the veterinary control (veterinary supervision), which are part of a larger normative act on the application of Veterinary and sanitary measures in the customs union of 16th of June 2010. The terms were extracted from Russian normative acts and Polish equivalents were isolated from the translated text. In addition to the translation text, also adequate parallel and comparable texts were used to establish additional equivalents. Such an approach allowed to verify the quality of Polish equivalents used by the translator. In conclusion, despite the similarities between Polish and Russian language systems, the translator may encounter some difficulties in translating Russian customs regulations. The analysis leads to the conclusion that it is recommended to prepare a Russian-Polish thesaurus of customs law terminology, as it can have an impact on customs law translation quality, put the terminology in order, and help in choosing an adequate equivalent.
Description
Keywords
prawo celne, przekład specjalistyczny, terminologia, teksty paralelne, customs law, specialized translation, terminology, parallel texts
Citation
ISBN
978-83-8061-920-3