Support for Polonia teachers and promotion of the Polish language

Abstract
The teaching of the Polish language and its promotion among Poles and people of Polish descent living abroad is a major component of national identity and the promotion of Polish tradition and culture. The main goal of the Polish State with regard to the fostering of Polish abroad is to reach the largest possible number of potential recipients, both Poles and persons of Polish heritage as well as foreigners. The question of teaching Polish is among the tougher issues faced by Poles living in Lithuania or Belarus. The most acute problem concerning the teaching of Polish at primary school is a complete lack of governmental funding in these states for the training of pre-school and primary teachers who work in Polish educational facilities or teach Polish and who have influence on the future of the language and the proper pronunciation of their pupils. The article presents the main goals, assumptions, and implementation of the project developed and managed by the Author, who focuses on the improvement of knowledge and skills, as well as qualifications of teachers who teach Polish and work in Polish with primary school pupils in Lithuania and Belorussia. The proposed “Seminar in Native Language Glottodidactics” has an educational and research character, comprising 45 lectures and 15 workshops for Polonia teachers, and lasting 6 days in a row. Three training sessions have been proposed for 60 teachers in Wilno, Grodno and Baranowicze. The culmination of the project will be a studio visit to Poland for the participating teachers, which will have an educational and integrating role to play, as well as an international conference organized by the Institute of Pedagogy at John Paul II Catholic University of Lublin, in collaboration with the Lithuanian University of Educational Sciences and the State University of Grodno. The glottodidactic approach to the teaching of Polish abroad, combined with concern for the transmission of the Polish rich cultural heritage is a new challenge for the whole Polish schooling system. The aims of the project are in line with attempts to create significant educational solutions to benefit Polish language education not only in Lithuania and Belarus but also in other countries. The author of the project assumes that the conducted tasks will prove a significant contribution to the work of Polonia teachers. They will help to establish cooperation and links with teachers and educational facilities in Poland, contributing to development of new efficiency standards against which to measure the effectiveness of the training of teachers of Polish beyond the borders of Poland.
Lenkų kalbos mokymas ir jos skatinimas tarp lenkų bei lenkų kilmės asmenų, gyvenančių už Lenkijos ribų, yra svarbi tautinės tapatybės bei lenkų kultūros ir tradicijos skatinimo sudedamoji. Pagrindinis Lenkijos valstybės veiklos tikslas vystant lenkų kalbą užsienyje yra efektyviai pasiekti kiek įmanoma platesnį potencialių vartotojų ratą – tiek lenkus, tiek lenkų kilmės asmenis ir užsieniečius. Lenkų kalbos mokymo klausimai tai viena iš sudėtingesnių problemų, su kuria susiduria lenkai gyvenantys Lietuvoje ar Baltarusijoje. Labiausiai juntamas lenkų kalbos pradinio mokymo klausimas – tai darželių bei pradinio mokymo mokytojų, dirbančių darželiuose ir mokyklose su lenkų dėstomąja kalba ar dėstančių lenkų kalbą ir turinčių įtaką lenkų kalbos mokėjimui ir taisyklingai savo auklėtinių tarsenai, kvalifikacijos kėlimo finansinės paramos stoka. Šis straipsnis pristato autorės išvystyto ir vadovaujamo projekto pagrindinius tikslus, prielaidas, projekto įgyvendinimą. Projektas yra orientuotas į pradinio švietimo lenkų kalbos mokytojų ir mokytojų dėstančių lenkų kalba Lietuvoje ir Baltarusijoje žinių ir įgūdžių gilinimą bei kvalifikacijos kėlimą. Siūlomas „Gimtosios kalbos glottodidaktikos seminaras“ yra švietėjiško-tiriamojo pobūdžio. Seminaras apima 45 valandas paskaitų, 15 valandų praktinių užsiėmimų, iš viso trunkančių 6 dienas. Planuojamos trys mokymų sesijos: Vilniuje, Gardine ir Baranovičių mieste, kuriose dalyvautų 60 mokytojų. Projektą baigtų Seminaro dalyvių švietėjiško-integracinio pobūdžio vizitas Lenkijoje bei tarptautinė konferencija, organizuojama bendradarbiaujant KUL (Katalikiško Liublino Universiteto) Pedagogikos Institutui, Vilniaus Edukologijos Universitetui ir Gardino Valstybiniam Universitetui. Glottodidaktinis lenkų kalbos mokymo užsienyje metodas, paremtas rūpestingu lenkų kultūrinio paveldo turtų perteikimu, yra nauju iššūkiu visam lenkiškam švietimui. Projekto uždaviniai yra suderinti su siekiais sukurti esminius sprendimus švietimui lenkų kalba ne tik Lietuvoje ir Baltarusijoje, bet ir kitose šalyse. Projekto autorė daro prielaidą, kad įgyvendinami uždaviniai leis pasiekti daugybę teigiamų rezultatų lenkų išeivijos mokytojų darbe, taip pat leis užmegzti ryšius ir bendradarbiavimą su mokytojais ir švietimo institucijomis Lenkijoje bei sukurti naujus lenkų kalbos mokytojų išeivijoje kvalifikacijos kėlimo efektyvumo standartus.
Nauka języka polskiego i jego promocja wśród Polaków i osób polskiego pochodzenia poza krajem jest ważnym komponentem tożsamości narodowej oraz promocji tradycji i kultury polskiej. Głównym celem działań państwa polskiego na rzecz krzewienia języka polskiego za granicą jest efektywne docieranie do jak największej liczby potencjalnych odbiorców, zarówno Polaków, jak i osób polskiego pochodzenia oraz cudzoziemców. Kwestia nauczania języka polskiego to jeden z trudniejszych problemów, z jakimi borykają się Polacy żyjący na Litwie czy Białorusi. Najbardziej odczuwalnym problemem nauczania języka polskiego w edukacji początkowej jest całkowity brak wsparcia finansowego ze strony tych państw w dokształcaniu nauczycieli przedszkoli i nauczania początkowego, którzy pracują w polskich placówkach lub prowadzą zajęcia z języka polskiego i mają wpływ na przyszłą polszczyznę oraz poprawną wymowę swoich wychowanków. Artykuł prezentuje główne cele, założenia i realizację projektu opracowanego i kierowanego przez autorkę, który koncentruje się na pogłębieniu wiedzy i umiejętności oraz podnoszeniu kwalifikacji nauczycieli uczących języka polskiego i w języku polskim w edukacji początkowej na Litwie i Białorusi. Proponowane „Seminarium glottodydaktyki ojczystojęzycznej” ma charakter edukacyjno-badawczy i składa się z 45 godzin wykładów i 15 godzin warsztatów dla nauczycieli polonijnych, w cyklu sześciodniowym. Zaplanowano trzy edycje szkoleń: w Wilnie, Grodnie i Baranowiczach dla 60 nauczycieli. Zwieńczeniem projektu jest wizyta studyjna w Polsce nauczycieli biorących udział w Seminarium, która ma charakter edukacyjno-integracyjny oraz konferencja międzynarodowa organizowana przez Instytut Pedagogiki KUL we współpracy z Litewskim Uniwersytetem Edukologicznym i Grodzieńskim Uniwersytetem Narodowym. Podejście glottodydaktyczne w nauczaniu języka polskiego za granicą, połączone z dbałością o przekazanie bogactwa polskiego dziedzictwa kulturowego jest nowym wyzwaniem dla całego polskiego szkolnictwa. Zadania projektu są zgodne z dążeniami do stworzenia istotnych rozwiązań edukacyjnych na rzecz oświaty polskojęzycznej nie tylko na Litwie i Białorusi, ale również w innych krajach. Autorka projektu zakłada, że realizowane zadania przyniosą wiele pozytywnych efektów w pracy nauczycieli polonijnych. Pozwolą także nawiązać współpracę i więzi z nauczycielami i placówkami oświatowymi w Polsce oraz przyczynią się do wypracowania nowych standardów efektywności kształcenia nauczycieli języka polskiego poza granicami kraju.
Description
Keywords
Polish language beyond borders of Poland, training of Polish expatriate teachers, projects to benefit Polonia teachers, lenkų kalba už Lenkijos ribų, išeivijos mokytojų kvalifikacijos kėlimas, lenkų išeivijos projektai, język polski poza granicami kraju, kształcenie nauczycieli polonijnych, projekty na rzecz Polonii
Citation
"Rocznik SNPL, Wilno, Litwa", 2017, T. 17, s. 218-231
ISBN