Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2021, Nr 4
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Now showing 1 - 5 of 7
- ItemWydatki i fundusz 500+ w rodzinnych gospodarstwach domowych uczniów wybranych szkół średnich w województwie lubelskim(Wydawnictwo KUL, 2021) Kawczyńska-Butrym, Zofia; Pantyley, Viktoriya; Mącik, Radosław; Smalej, OlgaCelem artykułu jest ocena struktury wydatków oraz wykorzystania funduszu 500+ w rodzinnych gospodarstwach domowych uczniów II klas wybranych szkół średnich, ogólnokształcących i techników w województwie lubelskim. Badanie przeprowadzono za pomocą metody CAWI, na podstawie losowej próby badawczej 223 uczniów w wieku 17–18 lat. Stwierdzono, iż w gospodarstwach domowych uczniów dominuje rodzicielski model podejmowania decyzji ekonomicznych, jednak uczniowie deklarowali bardzo duży i duży wpływ na konkretne wydatki realizowane w rodzinach, zwłaszcza w przypadku podstawowych potrzeb własnych. Wprowadzenie świadczeń z programu „Rodzina 500+” zmieniło nieco układ decyzyjny w rodzinach na rzecz większej aktywizacji uczniów. W badaniu wyróżniono trzy główne kategorie wydatków gospodarstw domowych z tego programu: finansowanie edukacji dzieci, zakup odzieży i obuwia oraz żywności. W opinii badanej młodzieży część środków z programu 500+ jest przeznaczana na oszczędności (33,2%), rzadziej na finansowanie inwestycji (7,9%). The objective of the article is the assessment of the structure of expenditures and use of 500+ fund in family households of second grade students from selected general education and vocational secondary schools in the Lublin Voivodeship. The survey was conducted by means of the CAWI method, based on a random research sample of 223 students aged 17–18. The survey showed that households of the students are dominated by the parental model of economic decision making, but the students declared a very strong and strong own influence on particular expenditures incurred in their families, especially in the case of basic personal needs. The introduction of benefits in the scope of Rodzina 500+ programme somewhat changed the decision-making pattern in the families towards greater activation of the students. The study designated three primary categories of expenditures of households from the programme: financing children’s education, purchase of clothing and footwear, and purchase of food. In the opinion of the surveyed youth, part of the resources from programme 500+ is allocated for savings (33.2%), more seldom for financing investments (7.9%).
- ItemZ prawnej problematyki korzystania przez dzierżawców gruntów rolnych ze wsparcia finansowanego z pierwszego i drugiego filaru Wspólnej Polityki Rolnej oraz programów zatwierdzonych przez Komisję Europejską(Wydawnictwo KUL, 2021) Suchoń, AnetaCelem artykułu była próba odpowiedzi na pytanie, czy i na ile przepisy prawne pozwalają na korzystanie dzierżawcom gruntów rolnych ze środków finansowych z pierwszego i drugiego filaru Wspólnej Polityki Rolnej oraz zwrotu części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Realizacja wskazanego celu wymaga przeprowadzenia rozważań w aspekcie regulacji prawnych dotyczących finansowania oraz konstrukcji umowy dzierżawy gruntów rolnych (przede wszystkim ustawa – Kodeks cywilny oraz ustawa z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa). W pierwszej kolejności rozważania koncentrowały się na systemie płatności bezpośrednich. Podkreślono, że w przypadku gdy działka rolna stanowi przedmiot posiadania samoistnego i posiadania zależnego, płatności bezpośrednie przysługują posiadaczowi zależnemu. W dalszej części rozważania dotyczyły wsparcia dzierżawców z drugiego filaru Wspólnej Polityki Rolnej, przede wszystkim programu rolno-środowisko-klimatycznego, wsparcia rolnictwa ekologicznego oraz modernizacji gospodarstw rolnych. Następnie omówiono wybrane zagadnienia z ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Pomoc określona w tym akcie prawnym wpisuje się w programy zatwierdzone w Komisji Europejskiej na podstawie rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu. W dalszej kolejności rozważania koncentrowały się na wybranych elementach konstrukcji umowy dzierżawy – przede wszystkim czasie trwania, przedłużeniu umowy oraz kwestii dokonywania ulepszeń na przedmiocie dzierżawy. W podsumowaniu zawarto m.in. wniosek, że pozytywnie ocenić należy możliwość korzystania przez rolników dzierżawców z podstawowego instrumentu unijnego wsparcia producentów rolnych, jaki stanowi system płatności bezpośrednich, a zwłaszcza obszarowych, a także wybranych programów w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz zwrotu części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Przepisy prawne dotyczące konstrukcji umowy dzierżawy zawarte w Kodeksie cywilnym z reguły nie sprzyjają zawieraniu umów długoterminowych, nie obejmują także odrębnych postanowień na temat przedłużenia dzierżawy czy rozliczeń ulepszeń przedmiotu dzierżawy, co utrudnia czasami uzyskanie płatności, szczególnie z drugiego filaru Wspólnej Polityki Rolnej. The aim of the article was an attempt to determine whether and to what extent legal regulations allow the lessees of agricultural land to use funds from the first and second pillar of the Common Agricultural Policy and to refund part of the excise tax included in the price of diesel fuel used for agricultural production. The implementation of the indicated goal requires consideration of legal regulations on financing and construction of the lease of agricultural land (primarily the Civil Code Act and the Act of 19 October 1991 on the management of agricultural property of the State Treasury). First of all, the considerations focused on the direct payment system. It was emphasized that when an agricultural plot is the subject of independent ownership and dependent ownership, it is the dependent holder who is entitled to use direct payments. Further on, the considerations concerned the support for lessees from the second pillar of the Common Agricultural Policy, primarily the agri-environment-climate scheme, suport for organic farming and modernization of farms. Then, as part of the article, selected issues from the Act of 10 March 2006 on the refund of excise duty included in the price of diesel fuel used for agricultural production were discussed. The aid specified in this legal act is included in the schemes approved by the European Commission pursuant to Commission Regulation (EU) No 651/2014 of 17 June 2014 declaring certain types of aid compatible with the internal market pursuant to Articles 107 and 108 of the Treaty. Subsequently, considerations focused on selected elements of the structure of the lease agreement, most of all, the duration, extension of the contract and the issue of making improvements to the subject of the lease. In conclusion, the author stated, among other things, that the fact that farmers who are lessees are entitled to use the basic instrument of the EU support for agricultural producers, that is the system of direct payments, especially area payments, as well as selected schemes under the Rural Development Plan and the refund of part of the tax included in the price of diesel fuel used for agricultural production should be positively assessed. Provisions on the structure of the lease agreement included in the Civil Code, as a rule, do not favor the conclusion of long-term contracts, and do not include separate provisions on the extension of the lease or the settlement of improvements to the subject of the lease, which sometimes makes it difficult to obtain payments from the second pillar of the Common Agricultural Policy.
- ItemA study on adulteration of alcoholic beverages in Poland. What next?(Wydawnictwo KUL, 2021) Kowalska, Aleksandra; Manning, LouiseGaps in market governance create a vulnerability for adulteration to occur and the paper concludes with framing the challenges of addressing the sale of adulterated and mislabelled alcoholic beverages in Poland. The aim of the study was to review and critique the incidence of adulteration of alcoholic beverages in Poland, between 2009 and 2019, in order to provide recommendations for governance structures to reduce the likelihood of such offences occurring in the future. The methodological approach was to firstly review existing literature to position the Polish alcoholic beverage sector and consider food adulteration and then to analyse more specifically: (1) Agricultural and Food Quality Inspection (IJHARS) data on the prevalence of adulteration of alcoholic beverages in Poland; (2) Trade Inspection (IH) data on the prevalence of mislabelling of alcoholic beverages in Poland. The analysis of the IH data for the period 2009–2019 showed that alcoholic beverages in Poland were less commonly mislabelled than other food product categories. Focused analysis of IJHARS data between 2016–2019 for the beverages of concern (n=56) revealed that most non-compliances were due to missing items in the list of ingredients, lower actual alcoholic strength of the product than the value declared, or a misnomer i.e. incorrect or incomplete name of the product. Since Poland is a significant producer and consumer of vodka and beer in Europe and throughout the world, formal food quality and safety management systems should be put in place for protecting the integrity of the products and positive food safety culture should be created, measured and systematically improved in the enterprises operating in alcoholic beverages industry. Słabnąca kontrola na rynku napojów alkoholowych w Polsce sprawia, że rośnie podatność tych produktów na zafałszowania i nieprawidłowości w oznakowaniu. Celem artykułu było dokonanie krytycznego przeglądu przypadków zafałszowań napojów alkoholowych w Polsce z lat 2009–2019 oraz sformułowanie rekomendacji dla struktur zarządzania w obszarze przeciwdziałania niezgodnościom. Podejście metodologiczne obejmowało: (1) przegląd literatury dotyczącej fałszowania żywności oraz pozycji polskiej branży napojów alkoholowych w gospodarce; (2) analizę danych pochodzących z upublicznionych decyzji Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) dotyczących zafałszowań żywności oraz wyników kontroli Departamentu Inspekcji Handlowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (IH UOKiK) w zakresie oznakowania. Analiza danych IH z lat 2009–2019 dowiodła, że napoje alkoholowe są relatywnie rzadziej fałszowane w Polsce niż produkty żywnościowe z innych grup technologicznych. Szczegółowa analiza danych IJHARS z lat 2016–2019 dotyczących 56 zafałszowanych napojów alkoholowych wykazała, że wśród najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości były: pominięcie w wykazie pewnych składników, które powinny się w nim znaleźć, zaniżona zawartość alkoholu etylowego w produkcie względem deklaracji na etykiecie, błędnie oznaczona nazwa produktu. Ze względu na mocną pozycję Polski na europejskim i światowym rynku wódki i piwa warto zwiększać skalę wdrożenia systemów zarządzania jakością i bezpieczeństwem żywności właściwych do walki, przeciwdziałania i łagodzenia skutków fałszowania tych produktów, aby chronić ich wiarygodność. Ogromne znaczenie ma tu zwłaszcza kształtowanie, pomiar i doskonalenie pozytywnej kultury bezpieczeństwa żywności w przedsiębiorstwach z branży alkoholowej.
- ItemMaintaining a sustainable workplace: Internal Corporate Social Responsibility practices in Dialog Semiconductor during the COVID-19 pandemic(Wydawnictwo KUL, 2021) Marek, Agnieszka; Kozak, MariiaThe COVID-19 pandemic has presented the vast majority of companies with many difficulties in remaining efficient and profitable, especially whilst keeping their Staff employed. In this article, we focus on the internal aspects of CSR – corporate social responsibility directed toward employees – and show that actions taken in this area at the Dialog Semiconductor company have significantly contributed to providing a sustainable workplace during the COVID-19 pandemic. Based on the theoretical fundamentals of the concept, this article illustrates the case study containing the activities taken and employee feedback. The results show that the company has successfully managed to maintain sustainable workplaces through actions coherent with the recommendations on HR (Human Resources) management in COVID-19 pandemic. Pandemia COVID-19 pokazała, że wiele firm musiało zmierzyć się z trudnościami, aby mimo kryzysu, działać efektywnie a jednocześnie zminimalizować ryzyko redukcji kadry pracowniczej. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie wpływu działań z zakresu wewnętrznego CSR podejmowanych przez Dialog Semiconductor, aby zapewnić zrównoważone miejsca pracy w czasie pandemii. Na bazie teoretycznych rozważań i analizy literatury prezentujemy studium przypadku zawierające szereg aktywności badanej organizacji oraz informację zwrotną od pracowników uzyskaną poprzez przeprowadzenie badań ankietowych. Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, że przedsiębiorstwo z sukcesem utrzymało zrównoważone miejsca pracy w czasie pandemii stosując zalecenia i rekomendacje odpowiednich władz oraz dbając o swoich pracowników poprzez inicjatywy z zakresu wewnętrznej odpowiedzialności biznesu.
- ItemDifferences and determinants of female entrepreneurship across selected EU countries: some empirical evidence for the period 2010–2018(Wydawnictwo KUL, 2021) Kraska, Ewa; Kot, JanuszThere is a wide differentiation in the level of female entrepreneurship across European Union countries. The literature emphasises the importance of various intrinsic (i.e. education, experience, human capital, access to capital resources) and extrinsic (i.e. influencing the level of entrepreneurship) factors. The purpose of this article is to empirically analyse the relationship between the level of female self-employment and the economic and social determinants of female labour force participation for 19 EU member states. This article uses panel data techniques to empirically analyse the relationship between the female self-employment and the following: gross domestic product per capita, female unemployment rate, total fertility rate, crude marriage rate, people at risk of poverty or social exclusion by age, gender wage gap (median) for full-time employees, masculinization index. Simple statistical methods and Pearson correlation coefficient were used in this paper. An econometric model was created to verify the factors affecting the level of female self-employment. Statistical data collected by Eurostat and the OECD were used to conduct the analyses. Due to limited data availability, the study covers the years 2010–2018. Gretl and Excel were used to conduct the analysis. W krajach Unii Europejskiej występuje duże zróżnicowania poziomu przedsiębiorczości kobiet. W literaturze przedmiotu podkreśla się znaczenie rożnych czynników wewnętrznych (tj. edukacja, doświadczenie, kapitał ludzki, dostęp do zasobów kapitału) oraz zewnętrznych (tj. wpływających na poziom przedsiębiorczości). Celem artykułu jest empiryczna analiza związku między poziomem samozatrudnienia kobiet a uwarunkowaniami ekonomiczno-społecznymi kobiet na rynku pracy dla 19 państw będących członkiem UE. W pracy wykorzystano proste metody statystyczne i współczynnik korelacji Pearsona. W celu weryfikacji czynników wpływających na poziom samozatrudnienia kobiet zbudowano model ekonometryczny. Do przeprowadzenia analiz wykorzystano dane statystyczne zgromadzone w Eurostacie oraz OECD. Ze względu na ograniczoną dostępność danych badaniem objęto lata 2010–2018. Do przeprowadzenia analizy wykorzystany został program Gretl oraz Excel.