Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2019, Tom 62, Nr 1

Permanent URI for this collection

https://hdl.handle.net/20.500.12153/6753

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 9
  • Item
    Postawa Stanów Zjednoczonych wobec aneksji Krymu przez Rosję i wojny w Donbasie w perspektywie pozimnowojennej – konflikt wartości w tle konfliktu interesów
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Jureńczyk, Łukasz
    Przedmiotem analizy jest postawa Stanów Zjednoczonych wobec aneksji Krymu przez Rosję i wojny w Donbasie w perspektywie pozimnowojennej w odniesieniu do kwestii konfliktu wartości i interesów. Artykuł składa się z dwóch głównych części. W pierwszej z nich omówiono politykę Stanów Zjednoczonych wobec Ukrainy i Rosji po zimnej wojnie. Podczas analizy znaczną uwagę poświęcono interesom, jakie Stany Zjednoczone miały wobec regionu Europy Wschodniej, jak również promowanym w nim wartościom pokoju, stabilności i demokracji. Druga część artykułu poświęcona została reakcji USA na bezprawne działania Rosji na Krymie i w Donbasie, podważające podstawowe wartości i zasady społeczności międzynarodowej, tj. niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej państw. Przeanalizowano w nim strategię odpowiedzi Stanów Zjednoczonych wobec kryzysu na Ukrainie, w tym działania w obszarze politycznym, gospodarczym i wojskowym. Analiza miała umożliwić odpowiedź na dwa podstawowe pytania badawcze. Po pierwsze, czy naruszone przez Rosję zasady społeczności międzynarodowej oraz interesy Stanów Zjednoczonych w Europie Wschodniej i promowane w regionie wartości demokratyczne były wystarczającą przesłanką do podjęcia przez Waszyngton zdecydowanych działań w obronie Ukrainy? Po drugie, czy podjęte przez USA działania realizowane we współpracy ze społecznością międzynarodową są wystarczające, aby zmusić Rosję do zmiany polityki wobec Ukrainy? Odpowiedź na oba z postawionych pytań jest negatywna. Działania Rosji na Ukrainie nie podważyły żywotnych interesów Stanów Zjednoczonych, dlatego nie zdecydowały się one sięgnąć po rozwiązania militarne. Również promowane przez Amerykanów wartości nie były wystarczającą przesłanką do zastosowania bardziej zdecydowanych metod odpowiedzi. Umiarkowane działania Waszyngtonu niosą za sobą negatywne konsekwencje dla Rosji, jednak nie są w stanie wymusić na niej zmiany polityki wobec Ukrainy. Wynika to z wagi interesów Moskwy wobec Ukrainy, która jest szczególnie istotna w kontekście odbudowy mocarstwowości Rosji oraz zapewnienia sobie bezpiecznego i przyjaznego sąsiedztwa. Mimo, że Stany Zjednoczone nie chcą nadmiernie eskalować konfliktu, to podjęte przez nie działania pogłębiają obserwowany od prawie dwóch dekad negatywny trend w rozwoju stosunków między Moskwą i Waszyngtonem. The subject of the analysis is the attitude of the United States towards the annexation of Crimea by Russia and the war in Donbass in the post-Cold War era perspective regarding the conf lict of values and interests. The article consists of two main parts. The first of these discusses the policy of the United States towards Ukraine and Russia after the Cold War. During the analysis, considerable attention was paid to the interests that the United States had towards the region of Eastern Europe, as well as the values of peace, stability and democracy promoted there. The second part of the article is devoted to the US reaction to Russia’s unlawful actions in the Crimea and Donbass, undermining the core values and principles of the international community, i.e. independence, sovereignty and territorial integrity of states. It analyzed the strategy of the United States’ response to the crisis in Ukraine, including its activities in the political, economic and military spheres. The analysis was to enable the answer to two basic research questions. First of all, were the principles of the international community violated by Russia and also the interests of the United States in Eastern Europe and the democratic values promoted in the region sufficient reason for Washington to take decisive action in defense of Ukraine? Secondly, are the actions taken by the US in cooperation with the international community enough to force Russia to change its policy towards Ukraine? The answer to both of the questions is negative. Russia’s actions in Ukraine did not undermine the vital interests of the United States, which is why it did not decide to resort to military solutions. The values promoted by Americans also were not a sufficient reason to use more decisive means of response. Washington’s moderate actions have negative consequences for Russia, but they are unable to force it to change its policy towards Ukraine. This is due to the importance of Moscow’s interests in Ukraine, which are particularly important in the context of rebuilding Russia’s superpower status and ensuring a safe and friendly neighborhood. Although the United States does not want to escalate the conf lict excessively, its actions have deepened the negative trend in the development of relations between Moscow and Washington observed for almost two decades.
  • Item
    „Przestępstwa terrorystyczne” i przestępstwa o charakterze terrorystycznym w obowiązującym kodeksie karnym – niedoskonała ochrona bezpieczeństwa państwa i jego obywateli
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Michalska-Warias, Aneta
    W artykule podkreślono istniejący po stronie państwa obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa, także przed zamachami terrorystycznymi. Artykuł dotyczy wzajemnej relacji między zdefiniowanym w art. 115 § 20 k.k. przestępstwem o charakterze terrorystycznym a występującymi w kodeksie karnym typami przestępstw odnoszącymi się wprost do zjawiska terroryzmu, które Autorka określa mianem „przestępstw terrorystycznych”. Podkreślono, że definicja z art. 115 § 20 k.k. ma charakter stricte prawny, a zatem za przestępstwa o charakterze terrorystycznym muszą zostać uznane wszelkie czyny wypełniające ustawowe kryteria, w tym te, które znaczeniu kryminologicznym nie mają związku ze zjawiskiem terroryzmu. Z kolei stypizowane w k.k. „przestępstwa terrorystyczne” (jak. np. szkolenie terrorystyczne czy finansowanie terroryzmu) nie mogą, z natury swej być uznawane za przestępstwa o charakterze terrorystycznym w znaczeniu definicji ustawowej. Zaproponowano zatem pewne zmiany w brzmieniu art. 65 § 2 k.k., tak aby sprawcy przestępstw terrorystycznych przy stosowaniu środków probacyjnych, a także na etapie postępowania wykonawczego, mogli być traktowani jak sprawcy czynów o charakterze terrorystycznym. W ten sposób, jak twierdzi Autorka, bezpieczeństwo obywateli (stanowiące wartość konstytucyjną) byłoby lepiej chronione. The paper emphasises the state’s obligation to provide safety, also from terrorist threats. The dogmatic analysis of the binding anti-terrorist solutions of the Polish Criminal Code is presented from this point of view. The paper discusses the mutual relationship between an offence of a terrorist character, as defined in Art. 115 § 20 of the Criminal Code and the types of offences present in the Criminal Code which refer specifically to the phenomenon of terrorism, which are labelled by the Author as “terrorist offences”. It is stressed that the definition from Art. 115 § 20 of the Criminal Code is of a strictly juridical character, therefore all offences meeting the statutory criteria should be considered of terrorist character, even if they have no connection with the phenomenon of terrorism in its criminological sense. On the other hand the “terrorist offences” described in the Criminal Code (as e.g. terrorist training or financing of terrorism) cannot, intrinsically, be considered offences of a terrorist character in the meaning of the legal definition. Therefore some modifications of Art. 65 § 2 of the Criminal Code have been proposed so as make it possible to treat the perpetrators of such terrorist offences in the same way as the perpetrators of offences of a terrorist character during the application of the probation measures and at the stage of punishment execution. Thus, it is claimed, the safety of citizens (which is a constitutional value), would be further enhanced.
  • Item
    Między brawurą a powściągliwością. Stosunek młodzieży szkół ponadpodstawowych do wybranych zachowań ryzykownych
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Zemło, Mariusz
    Przedłożony artykuł zaznajamia czytelnika z oceną wybranych zachowań ryzykownych, jaką dokonali uczniowie szkół ponadpodstawowych pobierający nauki w placówkach mieszczących się na terenie miasta Białystok. Podstawą prezentacji są wyniki badań, w których uczestniczyło ponad dwa tysiące respondentów od drugiej klasy gimnazjalnej do klasy maturalnej włącznie, w ostatnich miesiącach 2015 roku. Za przedmiot ich ocen wybrano „klasyczne” zachowania mogące nieść negatywne skutki dla zdrowia fizycznego lub psychicznego: palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków oraz handel narkotykami. Prócz wartości granicznych uwzględniono sześć zmiennych niezależnych, które korelowały w sposób istotny statystycznie z odpowiedziami. Pytania dotyczące oceny zachowań ryzykownych kierowano do uczniów szkół białostockich od roku 1998, przez kolejne pięć edycji. Pozwoliły to pokazać również jak na przestrzeni 17 lat zmieniał się ich stosunek do tychże zachowań. Dysponując takimi danymi można było pokusić się o odpowiedź na pytanie, czy w ocenie norm społecznych młode pokolenie uczniów szkół ponadpodstawowych wykazuje się „względnie bezpieczną” zachowawczością, czy otwartością na niebezpieczne „atrakcje” dzisiejszego świata w skomasowany sposób atakujące współczesnych? This article acquaints the reader with the evaluation of selected risky behaviors conducted by secondary school students who receive education in institutions located in the city of Białystok. The basis for the presentation are findings of surveys conducted in the last months of 2015 in which over two thousand respondents from the second grade of secondary school to the final year of the secondary high school took part. The chosen subject of evolution are conventional behaviors that could have negative effects on physical or mental health: smoking tobacco, drinking alcohol, taking drugs, and drug dealing. To the border values, six independent variables were included that correlated statistically with the responses. Questions regarding the evaluation of risky behaviors were addressed to students of Białystok schools from 1998, for the next five editions allowed to show how changed students attitude towards these behaviors over 17 years. Regarding such data, one could attempt to answer the question whether in the evaluation of social norms, the young generation of secondary school students demonstrate relatively preservative mode or openness to risky attractions?
  • Item
    Priorytety wartości podstawowych w świadomości maturzystów puławskich (1994–2009–2016)
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Mariański, Janusz
    W artykule omówimy funkcjonowanie niektórych wartości podstawowych w świadomości maturzystów puławskich. Zwrócimy uwagę zarówno na rozumienie wartości podstawowych (treść), jak i uznawaną wyższość jednych wartości nad drugimi (preferencja). Zakładamy, że w warunkach radykalnych zmian społecznych dokonuje się wyraźne przewartościowanie wartości, utrata znaczenia jednych wartości i wzrost ważności innych. Maturzystom przedstawiono m.in. test zdań alternatywnych, zawierający kilka par stwierdzeń, z prośbą o wybranie tych, które są bliższe ich opiniom (wybory binarne). Stwierdzenia te dotyczyły wartości, które, jeżeli nawet nie przeciwstawiają się sobie, lecz uzupełniają się i realizują jedne przez drugie, mogą być przedmiotem preferencji. Odpowiedzi na postawiony problem badawczy będziemy szukać w materiałach empirycznych zebranych w latach 1994–2009–2016 wśród maturzystów uczęszczających do liceów ogólnokształcących i techników w Puławach. Z przeprowadzonych analiz socjologicznych wynika, że mniej więcej taka sama część badanych maturzystów opowiada się za indywidualistycznym rozumieniem wolności (,,każdy robi to, co chce”), co i za ujęciem obiektywistycznym (wolność związana z dobrem i prawdą). Indywidualistyczno-liberalną postawę zajmują w tym względzie nieco częściej mężczyźni, młodzież ze szkół ogólnokształcących, mieszkająca w Puławach oraz słabo związana z religią bądź niewierząca. W latach 1994–2016 nie nastąpiły wyraźne zmiany w świadomości maturzystów co do rozumienia wolności w jej wersji subiektywistycznej i obiektywistycznej. In this article we discuss the functioning of some basic values in the consciousness of Puławy high school graduates. We pay attention to both the understanding of basic values (content) and the recognized superiority of one value over another (preference). We assume that in the conditions of radical social changes there is a clear re-evaluation of values, loss of meaning of some values and an increase in importance of others. High school graduates were presented with a test of alternative sentences, containing several pairs of statements, asking them to choose those that are closer to their views (binary choices).These statements concerned values which, even if they do not oppose eachother, but complement each other and realize through each other, may be subject to preferences. Answers to the research problem will be sought in empirical materials collected in the years 1994-2009-2016 among both high school and tech school graduates in Puławy. Sociological analyses show that more or less the same proportion of the surveyed high school graduates support an individualistic understanding of freedom (“everyone does what they want”), as well as an objective approach (freedom related to good and truth). In this respect, boys and teenagers from high schools, living in Puławy and those loosely connected with religion or non-believers hold rather an individualistic-liberal attitude. In the years 1994-2016, there were no significant changes in the consciousness of high school graduates regarding the understanding of freedom in its subjective and objective version.
  • Item
    Wartości funkcjonariuszy Służby Więziennej
    (Wydawnictwo KUL, 2019) Lenart-Kłoś, Katarzyna
    Celem artykułu jest ukazanie wartości funkcjonariuszy Służby Więziennej, ktorzy pełnią służbę w instytucji totalnej, a jednocześnie stanowią jedną z grup dyspozycyjnych. Wartości codzienne i uroczyste zostaną omówione w świetle badań socjologicznych zrealizowanych wśród funkcjonariuszy pracujących w bezpośrednim kontakcie z osobami pozbawionymi wolności, a także porównane z wybranymi dostępnymi badaniami na temat wartości. Od lat 90. XX w. w polskim więziennictwie dokonały się daleko idące przemiany. Najbardziej wyraźne zmiany można dostrzec w postrzeganiu roli więzień. Głównym celem kary pozbawienia wolności nie jest już odwet na przestępcy. Współcześnie więzienie powinno stanowić przede wszystkim miejsce jego poprawy. Jednocześnie zmieniły się oczekiwania wobec personelu więziennego. Funkcjonariusze stali się łącznikiem ze społeczeństwem. Obecnie funkcjonariuszom stawiane są wysokie wymagania, również w obszarze etyki zawodowej. Dlatego ważne jest określenie, jakimi wartościami kierują się pracownicy więziennictwa, ponieważ to właśnie wartości determinują zarówno wybory dokonywane w życiu prywatnym, jak i zawodowym, zwłaszcza w trudnych warunkach służby w instytucji totalnej. The aim of this paper is to present values of Prison Service officers, who work in the total institution and thereby constitute one of the dispositional groups. The so called “common” and “higher” values will be discussed in the light of sociological research carried out among warders working directly with the inmates, as well as compared with selected research on values, available in sociological literature. Since the 1990s. in Polish penitentiary system far-reaching transformations have been made. The most significant alterations are to be found in the way prison role as an institution is being perceived. The main purpose of an imprisonment sentence is no longer viewed as retaliation taken on the offender. Nowadays prison is perceived as a place of improvement. At the same time, expectations for prison staff have changed as well. Warders became mediator of those imprisoned with the rest of society. Currently, prison officers are being faced with high expectations, also in the field of professional ethics. It is therefore significant to identify anew values that make up the axiological foundations of prison service, as values determine the criteria of decision making in both private and professional life, particularly under the demanding circumstances of work in total institution.