Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2014, Tom 57, Nr 1

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 15
  • Item
    Praca zawodowa kobiet jako czynnik zmiany demograficznej
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Ochocki, Andrzej
    W artykule dokonano analizy współzależności zachowań matrymonialnych, prokreacyjnych i aktywności zawodowej matek w nawiązaniu do teorii dzietności Gary’ego S. Beckera oraz rzeczywistego przebiegu procesu zastępowalności pokoleń w pięciu państwach: Finlandii, Niemczech, Polsce, Republice Czeskiej i Włoszech. Główną tezą tej teorii jest twierdzenie, że w rodzinnym gospodarstwie domowym zachodzi interakcja między ilością urodzonych dzieci a ich składnikiem jakościowym, tzn. stanem zdrowia, wykształceniem, rozwijanymi uzdolnieniami, przyswojonym systemem wartości. Oznacza to, że w sytuacji wzrostu pełnego dochodu rodzinnego gospodarstwa domowego, rodzice przejawiają większą skłonność do inwestowania w kapitał ludzki dzieci niż do powiększania ich liczby. Z przeprowadzonej analizy wynika również, że poziom aktywności zawodowej kobiet wychowujących małe dzieci jest uwarunkowany zarówno dobrobytem danego społeczeństwa, jak i rozwiązaniami w polityce rodzinnej państwa. Na tej podstawie wysunięto hipotezę, że pośrednie transfery publiczne w formie instytucjonalnej opieki nad małym dzieckiem umożliwiają wyższą aktywność zawodową matek wychowujących małe dzieci oraz sprzyjają wyższej dzietności kobiet. The article discusses the relation between parenthood and work on the basis of five coun¬tries: Finland, Germany, Poland, the Czech Republic and Italy. The theoretical basis of the analysis is Gary S. Becker’s thesis that there is the interaction between the number of children born in a given family and elements referring to the quality of those children that is their general health, education, talents which they develop and systems of values which they acquire. The conclusion seems to be that whenever total family income rises, parents are more willing to invest money in human capital of children they already have rather than increase the number of children. The analysis, also, proves that professional activity of mothers looking after their small children is conditioned by both the level of well-being of the respective society and solutions shaping the family policy. The hypothesis could also be formulated that indirect public transfers in the form of institutional child care stimulate professional activity of mothers as well as fertility.
  • Item
    „Bardziej ubogo, ale przyzwoiciej” Oddziaływanie religijnego kapitału społecznego w Polsce
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Sadłoń, Wojciech
    Pojęcie kapitału społecznego, które wyrasta z kontekstu ekonomicznego, bywa w literaturze opisywane jako zabezpieczenie przed nierównościami ekonomicznymi poprzez redukcję deprywacji oraz operacyjnie wiązane jest z procesem zrównoważonego rozwoju. Wśród czynników generujących kapitał społeczny wymienia się m.in. religię i religijność. Z drugiej jednak strony wysoki poziom religijności, jak wynika z wielu międzynarodowych analiz statystycznych, związany jest z niskim poziomem wskaźników makroekonomicznych, w tym nierówności ekonomicznych. Niniejszy artykuł bada te zależności z wykorzystaniem modelu religijnego kapitału społecznego. Model ten, zastosowany do opisu zachowań jednostki oraz charakterystyki społeczności lokalnych w Polsce, pozwala na uchwycenie zależności pomiędzy religijnością, kapitałem społecznym oraz nierównościami ekonomicznymi. Wynika z nich, że z jednej strony religia stanowi istotny (jeden z podstawowych) zasób oraz czynnik kapitału społecznego w Polsce, z drugiej natomiast religijny kapitał społeczny współwystępuje z nierównościami ekonomicznymi. Pod tym względem religijny kapitał społeczny odróżnia się od nie opartego na religii kapitału społecznego. Oddziaływanie religijnego kapitału społecznego występuje natomiast w sferze obyczajowej poprzez redukcję takich zjawisk, jak: palenie papierosów, alkoholizm, zażywanie narkotyków czy lekomania. The concept of social capital, which grew out of the economic context, is sometimes described in literature as a protection against economic inequality since it reduces deprivation and it is operationally associated and operatively associated with the process of sustainable development. Religion and religiousness are mentioned among the factors that generate social capital. On the other hand, a high level of religiosity, according to many international statistical analyses, is associated with low levels of macroeconomic indicators, including economic inequality. This article explores these relationships using a model of religious social capital. This model, used to describe the behavior of individuals and the characteristics of local communities in Poland, captures the relationship between religiosity, social capital and economic inequality. This relationship proves that on the one hand, religion is an important (principal) resource and a factor of social capital in Poland, on the other hand religious social capital coincides with economic inequality. In this respect the religious social capital differs from religion not based on social capital. However, religious social capital impacts on the moral sphere by reducing phenomena such as smoking, alcoholism, drug abuse and pill addiction.
  • Item
    Globalne postawy studentów lubelskich wobec religii
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Kozak, Jarosław
    Socjologowie religii nadal wskazują na wyjątkową trwałość religijności w Polsce, także w jej najogólniejszych wymiarach – autodeklaracji wyznaniowych i autoidentyfikacji religijnych. W początkowej fazie przemian związanych z transformacją ustrojową po 1989 roku, nie doszło do erozji w przestrzeni „religijności narodowej”, w której wiara narodu bardziej funkcjonuje jako wartość wspólna niż osobowa. Nasilające się procesy sekularyzacji, jak i strukturalnej indywidualizacji pozwalają założyć, iż w środowiskach młodzieżowych będą zaznaczać się coraz bardziej symptomy zmian w podstawowych parametrach życia religijnego, m.in. w przynależności do określonego wyznania czy globalnej postawy wobec religii, chociaż i w tych środowiskach zmiany te nie będą posiadały charakteru rewolucyjnego. Sociologists of religion continue to emphasize unusual steadfastness of religion in Poland, also in its most general form – autodeclaration of faith and religious autoidentification. In the early phase of the system transformation after 1989, the domain of “national religiousness”, where faith of the nation functions more as a common rather than an individual value, was left almost untouched. Escalating secularization as well as structural individualisation make it legitimate to claim that symptoms of changes in the basic parameters of religious life among youth will gradually become more visible. The changes may include one’s affiliation to a particular faith or global attitude toward religion. Still, even in these environments, those changes will not have a revolutionary character.
  • Item
    Grupa pokoleniowa jako czynnik różnicujący typ wytwarzanego kapitału społecznego w Polsce
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Adamczyk, Monika
    W badaniach prowadzonych nad kapitałem społecznym wskazuje się na wiele czynników warunkujących z jednej strony powstawanie zasobów kapitału społecznego, z drugiej strony występowanie określonych typów tego zasobu. Istotny wpływ na dominację jednego typu kapitału społecznego w określonej społeczności ma charakterystyczna dla niej struktura wieku. Zmiana pokoleniowa w połączeniu ze zmianą kontekstu społecznego powoduje przemiany w sferze wartości, to z kolei w istotny sposób wpływa na zachowania i podejmowane działania przez członków tejże społeczności. Prezentowany artykuł przedstawia analizę przemiany kapitału społecznego w Polsce pod wpływem zmiany pokoleniowej. Analiza opiera się na porównaniu dwóch pokoleń Polaków wzrastających w odmiennych społecznie, politycznie i gospodarczo okresach. In research on social capital, one can observe numerous factors which, on the one hand, condition the creation of social capital assets and, on the other, the occurrence of specific types of these assets. One of the factors which influence significantly the dominance of one type of social capital over others in a given community can be linked to the age structure characteristic of such community. A generation change, combined with the change of the social context, entails transformation in the sphere of values which, in turn, has substantial impact on the behaviour of and actions undertaken by the members of such community. The current article offers an analysis of the transformation of social capital in Poland under the influence of the generation change. The analysis is based on the comparison of two generations of Poles growing up in socially, politically and economically disparate periods.
  • Item
    Postawy Polaków wobec Kościoła katolickiego – analiza socjologiczna
    (Wydawnictwo KUL, 2014) Mariański, Janusz
    W niniejszym artykule zwracamy najpierw uwagę na rozumienie Kościoła w świadomości katolików (instytucjonalne versus wspólnotowe) i zaufanie do Kościoła w kontekście tezy o jego kryzysie w społeczeństwie polskim, a następnie na ocenę działalności Kościoła katolickiego w społeczeństwie i jego zaangażowanie w sprawy polityczne oraz na obecność symboli religijnych w przestrzeni życia publicznego. Problem postaw Polaków wobec Kościoła rozpatrujemy z socjologicznego punktu widzenia, przy uwzględnieniu wybranych wyników sondaży opinii publicznej i badań socjologicznych. Socjologia akcentująca społeczne aspekty Kościoła nie dociera – co oczywiste – do jego wymiarów teologicznych (Kościół jako Ciało Mistyczne, Kościół jako Lud Boży). Z teologicznego punktu widzenia zewnętrzne aspekty Kościoła mają drugorzędne znaczenie. Te właśnie zewnętrzne i zarazem społeczne wymiary socjolog potrafi opisać, zinterpretować i wyjaśnić. In this article, first, we draw attention to the understanding of the Church in the consciousness of Polish Catholics, and their trust in the Church. Next, we discuss the activities of the Catholic Church in society, its involvement in political affairs, and the presence of religious symbols in the public sphere. The issue of attitudes of Polish people towards the Church is examined from the sociological point of view, taking into account the selected results of public opinion polls and sociological research. Since our study of the Church is sociological in nature, we – of course – do not analyze theological dimensions (the Church as the Mystical Body, the Church as the People of God). From a theological point of view, the external aspects of the Church are of secondary importance, whereas a sociologist can describe, interpret and explain the external and social dimensions of the Church.
Ustawowy zakres dozwolonego użytku