Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2022, Nr 1

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 5 of 6
  • Item
    The realization of the human right to food: preliminary remarks on assessing food security
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Kowalski, Jarosław; Kowalska, Aleksandra
    Human rights have been experiencing a cautious renaissance recently. They are subject to multi-level protection (international, regional, national level). Human rights are universal moral laws of a basic nature, belonging to every individual in his contacts with the state. The realization of the right to food differs within existing law systems, political systems or socio-economic systems in world regions. There is a significant role of the state in implementing human right to food and ensuring food and nutrition security (FNS). The aim of this paper is to analyze the realization of the right to food in different countries and to identify challenges of interpreting and then acting upon the value of the Global Food Security Index (GFSI). The number of undernourished people in Sub-Saharan Africa and South Asia is on the rise, and the number of overweight people in North America and Europe is growing. During the Covid-19 pandemic, as a result of lockdown, the number of malnourished people including overweight individuals and the underweight has been increasing. Covid-19 threatens global food security mainly through food price spikes and losses of income resulting in lower nutritional status of people. The number of overweight people is more than four times the number of underweight individuals on a global scale. The problem is that the bulk of existing FNS indicators reflects the issue of underconsumption of calories, but does not reflect the obesity issue. The methodology behind GFSI needs to be revised and the issue of increasing weights of the GFSI elements related to nutrition should be reconsidered. Prawa człowieka w ostatnich latach przeżywają pewien renesans. Są one przedmiotem ochrony na poziomie międzynarodowym, regionalnym i krajowym. Prawa człowieka są to powszechne prawa moralne o podstawowym charakterze, przysługujące każdej jednostce w kontaktach z państwem. Realizacja prawa człowieka do żywności różni się w poszczególnych regionach świata, gdzie funkcjonują odmienne systemy prawa, systemy polityczne czy systemy społeczno-gospodarcze. Istotna jest rola państwa w realizacji prawa człowieka do żywności oraz zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego i żywieniowego. Celem pracy jest analiza realizacji prawa do żywności w różnych krajach oraz określenie wyzwań związanych z interpretacją wartości globalnego wskaźnika bezpieczeństwa żywnościowego (Global Food Security Index, GFSI). Liczba osób niedożywionych zwiększa się w Afryce Subsaharyjskiej i Południowej Azji, a jednocześnie rośnie udział osób z nadwagą w Ameryce Północnej i Europie. Podczas pandemii COVID-19, na skutek lockdownu, problemy te nasiliły się. COVID-19 zagraża globalnemu bezpieczeństwu żywnościowemu głównie z powodu wzrostu cen i utraty dochodów skutkujących pogorszeniem się stanu odżywienia ludzi. Na świecie jest cztery razy więcej osób z nadwagą niż tych z niedowagą. Problem w tym, że wiele wskaźników pomiaru bezpieczeństwa żywnościowego i żywieniowego odzwierciedla kwestię niewystarczającego spożywania kalorii, a nie pokazuje problemu otyłości. Metodyka, na podstawie której liczony jest wskaźnik GFSI, powinna być zrewidowana. Należy ponownie przemyśleć wagi elementów wskaźnika związanych z żywieniem.
  • Item
    Tarcze antykryzysowe jako źródło wsparcia działalności MŚP w dobie pandemii COVID-19
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Kubiczek, Jakub; Derej, Wojciech
    Pandemia COVID-19 okazała się być ogromnym wyzwaniem dla współczesnego świata w bardzo wielu aspektach. Wśród najważniejszych wymienić można kwestie zdrowotne, gospodarcze i kulturowe. Niniejszy artykuł obejmuje zagadnienie przeciwdziałania skutkom pandemii w wymiarze gospodarczym. W odpowiedzi na wzrost ryzyka kryzysu gospodarczego rządy wielu krajów wprowadziły środki zapobiegawcze. Tego typu działania zostały wdrożone również w Polsce. W artykule przedstawiono najistotniejsze kwestie dotyczące programów i instrumentów wsparcia dla firm w odpowiedzi na rozwój pandemii, ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Ponadto działania w aspekcie harmonogramu porównano z rozwojem pandemii. Wyniki badań pokazują, że analizując sytuację w warunkach polskich, dosyć trudno jednoznacznie ocenić inicjatywy antykryzysowe. Instrumenty wsparcia przygotowane w zakresie sektora MŚP wykazują dużą różnorodność, ale też czasem wysoki poziom skomplikowania, co może generować trudności w efektywnym ich użyciu w aspekcie proceduralnych wymagań. Tym samym wydaje się być uzasadnione zastanowienie nad bardziej uniwersalnymi i prostszymi instrumentami pomocowymi w przyszłości. The COVID-19 pandemic has turned out to be a huge challenge for the modern world in many aspects. Among the most important are health, economic and cultural issues. This article raises the issue of counteracting the effects of the pandemic in the economic dimension. In response to the increased risk of an economic crisis, governments of many countries have imposed preventive actions, which have also been introduced in Poland. The article presents the most important issues concerning help programs and instruments of support for companies in response to the pandemic development, with particular reference to the small and medium-sized enterprise (SME) sector. Furthermore, introduction dates of these programs was compared to the pandemic development. The results show that when analyzing the situation in Poland, it is quite difficult to unequivocally evaluate the anti-crisis initiatives. Support instruments prepared for the SME sector show a great variety, but also sometimes a high level of complexity, which may generate difficulties in their effective use in terms of procedural requirements. Thus, it seems justified to consider more universal and simpler aid instruments in the future.
  • Item
    Kryzysy (neo)liberalizmu a funkcjonowanie reżimów międzynarodowych
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Niedźwiecki, Artur
    W artykule skoncentrowano się na analizie funkcjonowania idei neoliberalnych w kontekście rozmaitych kryzysów dotykających aktualnie Zachód. Jego hipotezą jest stwierdzenie, że neoliberalizm – będąc doktryną tam uformowaną – przyczynia się do stopniowej transformacji struktur świata zachodniego, których znaczenie polityczno-gospodarcze – w wyniku zachodzących zmian – sukcesywnie się obniża. Ze względu na rosnące nierówności społeczne architektura społeczno-gospodarcza Zachodu upodabnia się coraz bardziej do gremiów, które do tej pory występowały na obszarach peryferyjnych. Dostrzeganą tam reakcją na powyższy fenomen jest m.in. wzrost znaczenia radykalizmów, które kontestują zastane paradygmaty w dziedzinie polityki i ekonomii. Mimo licznych kryzysów dotykających zachodnie struktury władzy i gospodarki nadal zauważyć można tam dominację analizowanej ideologii. Coraz częściej do głosu dochodzi jednak przekonanie o końcu neoliberalnej ery w stosunkach międzynarodowych, prowadzącym potencjalnie do dekompozycji multilateralnych instytucji polityki światowej, które dotychczas stanowiły pas transmisyjny m.in. dla idei neoliberalnych. The article focuses on the analysis of the functioning of neo-liberal ideas in the context of various crises currently affecting the West. Its hypothesis is the statement that neoliberalism – a doctrine formed there – contributes to a gradual transformation of the structures of the Western world, the political and economic significance of which – as a result of the changes taking place – is gradually decreasing. Due to increasing social inequalities, the political and socio-economic architecture of the West is becoming more and more similar to the ones that have so far existed in the peripheral areas. The perceived reaction to the above phenomenon is, among others, increasing importance of the radical movements that challenge the existing paradigms in the field of politics and economics. Despite numerous crises affecting Western structures of power and economy, the dominance of the analysed ideology is still noticeable there. However, a conviction that the neo-liberal era in international relations is about to end is emerging . It is potentially leading to the decomposition of multilateral institutions of world politics, which so far has been a transmission belt for neo-liberal ideas.
  • Item
    Zachowania finansowe osób bezrobotnych w świetle badań własnych na przykładzie Miejskiego Urzędu Pracy w Płocku
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Nowacka, Anna
    Celem opracowania jest określenie czynników warunkujących i różnicujących zachowania finansowe osób bezrobotnych. Podstawą empiryczną problematyki poruszonej w artykule jest przegląd literatury przedmiotu oraz wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród 350 osób bezrobotnych zarejestrowanych w Miejskim Urzędzie Pracy w Płocku. Należy jednak podkreślić, że próba nie miała charakteru reprezentatywnego i wnioski odnoszą się tylko do badanej grupy. Analiza teoretyczna i empiryczna wskazuje, że zachowania finansowe osób bezrobotnych są efektem wpływu czynników społeczno-demograficznych: wieku, wykształcenia, przyczyn i okresu zarejestrowania w urzędzie pracy. Działają one z rożną siłą i w rożnym kierunku. Wyniki badania wskazują, że osoby młodsze, z wykształceniem co najmniej średnim lepiej oceniały swoją sytuację finansową i miały wyższą świadomość roli oszczędzania. Wśród absolwentów i młodszych bezrobotnych z krótkim okresem zarejestrowania w urzędzie pracy odnotowano najwyższą miesięczną stopę oszczędności. Osoby bezrobotne w wieku powyżej 36 lat częściej doświadczały trudności w zakresie regulowania zobowiązań finansowych i korzystały z kredytów i pożyczek. The study aims to identify the factors which determine and differentiate the patterns of financial behaviour of the unemployed. The empirical basis of the problems discussed in the article is the overview of the literature on the subject as well as the findings of the survey conducted among the 350 unemployed registered at the Municipal Labour Office in Płock. It is important to emphasise, however, that the sample was not representative so the conclusions refer only to the group investigated. Theoretical and empirical analyses indicate that the patterns of financial behaviour of the unemployed stem from the influence of socio-demographic factors such as age, education, reasons for registration in the labour office and its length, all of which act with different strength and in a numer of directions. The findings of the research indicate that young people having at least secondary education rated their financial situation better and were more aware of the necessity to make savings. The graduates and the young unemployed whose length of registration at the Labour Office had been short were found to possess the highest monthly rate of savings. The unemployed over 36 years of age experienced challenges regarding financial commitments more frequently and tended to rely on credits and loans.
  • Item
    Zróżnicowanie produktywności pracy gospodarstw rolnych w krajach członkowskich Unii Europejskiej
    (Wydawnictwo KUL, 2022) Nowak, Anna
    U podstaw integracji europejskiej leży założenie, że nadmierne różnice rozwoju w układach przestrzennych nie są korzystne i należy je niwelować. Problem ten dotyczy także sektora rolnego. Celem opracowania były ocena zróżnicowania krajów członkowskich Unii Europejskiej w zakresie poziomu wydajności pracy gospodarstw rolnych oraz odpowiedź na pytanie, czy w latach 2013-2019 wystąpiły tendencje do zmniejszania tych różnic pomiędzy krajami. Badania zrealizowano na podstawie danych systemu rachunkowości gospodarstw rolnych FADN EU (Farm Accountancy Data Network). Przeprowadzone badania potwierdziły występowanie zróżnicowania gospodarstw rolnych pomiędzy krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Dotyczyło ono zasobów czynników produkcji, relacji pomiędzy nimi oraz efektywności ich wykorzystania. Z badań wynika, że w okresie objętym analizą zachodziły procesy konwergencji wydajności pracy typu sigma i beta w rolnictwie Unii Europejskiej. Następowało więc zmniejszanie zróżnicowań w poziomie wydajności pracy gospodarstw rolnych. Procesy te dotyczyły większości nowych krajów członkowskich. Pomimo tego dyspersja poziomu wydajności pracy jest nadal bardzo duża, a tempo jej niwelacji słabe. European integration is based on the assumption that excessive spatial differences in the level of development are not a positive phenomenon and should be eliminated. This problem also applies to the agricultural sector. This paper aims to evaluate differences in the level of labour productivity of farms in the member states of the European Union and answer the question if any trends to reduce these differences between member states were observed in 2013-2019. The study, based on data from the Farm Accountancy Data Network (FADN EU), corroborated the existence of differences between farms in different member states of the European Union. It referred to the resources of production factors, a relationship between them and the efficiency of their utilisation. The study implies that, in the analysed period, the labour productivity of agriculture in the European Union underwent sigma and beta convergence processes. Thus, differences in the level of labour productivity of farms declined. These processes mostly affected new member states. Nonetheless, the level of labour productivity is still very dispersed and the rate at which this dispersion is eliminated is slow.